Woest Optimistisch

TNO becijferde dat we in Nederland maar liefst 17 Megaton CO2 kunnen besparen als we bewuster leven en zuiniger met spullen omgaan. Toch veranderen we ons gedrag maar langzaam. Hoe kunnen we onze duurzame voornemens wel waarmaken? Kees Vendrik bespreekt met zijn gasten in de studio de kansen voor CO2-reductie door aanpassingen in de leefstijl van mensen. Verschillende onderzoeken worden aangehaald, waaronder de Monitor Duurzaam Leven 2025 en de uitkomsten van het Nationaal Burgerberaad Klimaat. Te gast zijn:- Ika van de Pas, directeur Milieu Centraal, de organisatie achter de monitor Duurzaam Leven. - Nienke Meijer, voorzitter Nationaal Burgerberaad Klimaat - Jeroen Smit, maker van het programma Wat houdt ons tegen (HUMAN) - Laura van de Voort van Green Events, die zorgt dat voor festivalgangers duurzaam gedrag de beste optie is - Robert-Jan Schoonenboom, van het ministerie Klimaat en Groene Groei, weaar leefstijl een steeds belangrijker onderdeel van het totale klimaatbeleid wordt

“Je weet gewoon als topsporter dat je voetafdruk heel groot is, dus je geeft niet het goede voorbeeld.” Aan het woord is Diede de Groot, meervoudig kampioen rolstoeltennis. Recent deed zij mee aan Sportploeg voor de Eeuw, een educatieprogramma voor topsporters die zich willen inzetten voor verduurzaming van de sportsector en daarbuiten. Daar heeft ze veel geleerd over klimaatverandering, iets wat ze tijdens toernooien aan den lijve ondervindt. Die ervaringen deelt ze via haar sociale media. “Het moment dat je ergens voor gaat staan, vindt menig volger dat ze kritiek mogen uiten, zien mensen de fouten of inconsequenties daarin. Dat maakt het lastig om je uit te spreken, maar je moet het juist wel doen om publiek te bereiken.”Doen wat binnen je mogelijkheden ligt, daar pleit Diede voor. En een mooi voorbeeld daarvan vindt zij tennisvereniging Attila in Utrecht. “Steeds meer sportclubs creëren kleine stukjes natuur op hun terrein, wat goed is voor de biodiversiteit.” En dat is precies wat Nicole van Jaarsveld en Uriël Lobbrecht, leden van de duurzaamheidscommissie van Attila doen. Hun motto: think global, act local. Ze proberen door veel groen, vogelhuisjes en vleermuiskasten zoveel mogelijk natuur naar de tennisvereniging te krijgen. Door alle concrete acties die zij hebben ondernomen, is de club niet alleen flink vergroent, maar zijn zij uitgegroeid tot duurzaamheidsvraagbaak van hun club. Shownotes Aan de eerste editie van Sportploeg voor de Eeuw hebben naast Diede de Groot ook topsporters als Ferry Weertman, Esmee Visser, Marianne Timmer, Bob de Voogd en Thijs Zonneveld meegedaan. Een tweede lichting van de opleiding ligt in het verschiet. Meer weten? Check Sportploeg voor de Eeuw.Lees meer over 'de verborgen tennisparel van Utrecht', TV Attila.De Van Onderopcast wordt gemaakt door het Nationaal Klimaat Platform. Volg deze serie voor meer verhalen die inspireren én waar je de kunst van kunt afkijken.

Voor chef-kok Nadia Zerouali is het niet meer dan logisch om zoveel mogelijk plantaardig te koken. “Duurzaam eten is heel belangrijk maar het moet in de eerste plaats natuurlijk vooral lekker zijn.” Zij is daarom enthousiast over de nieuwe veldbonendip Favamole: “Gemaakt door iemand die zijn cultuur heeft meegebracht, als stadsboer iets heel logisch heeft gemaakt én wat op te schalen is.” Andres Jara en Edwin Sander van Favamole hebben een duidelijke missie: “Wereldse smaken creëren met lokale producten als veldbonen, die tegelijkertijd de capaciteit hebben om de bodem te herstellen.”ShownotesWe waren te gast in de Couscousbar van Nadia Zerouali in Amsterdam. Lees meer over de Low Food Chefs Academy, waar ze duurzame gastronomie bevorderen. Alles over Favamole lees je op de site, ook hoe je hun initiatief kunt steunen. De Van Onderopcast wordt gemaakt door het Nationaal Klimaat Platform. Volg deze serie voor meer verhalen die inspireren én waar je de kunst van kunt afkijken.

Warmtenetten zijn een duurzaam alternatief voor stoken op gas. Met name voor huishoudens die kampen met hoge energierekeningen en nauwelijks de ruimte hebben om zelf te investeren in duurzame en beheersbare oplossingen, is een betrouwbare, betaalbare en collectieve warmtevoorziening van groot belang. Toch verloopt de aanleg van warmtenetten moeizaam.Iets wat ook meteoroloog Gerrit Hiemstra aan den lijve ondervindt bij het warmtenet wat hij samen met dorpsgenoten van de grond probeert te krijgen in Balk. Terwijl: "Het moet. We hebben geen keuze, klimaatverandering gaat niet meevallen," vertelt hij. Gerrit Hiemstra is voorvechter voor verduurzaming. Op het New Energy Forum in Groningen hield hij een gloedvol betoog voor het aanstellen van een klimaatcommissaris, die mandaat krijgt om los van de politiek langere tijd vooruit plannen te maken. Want: "Je moet het met z’n allen willen."En waar een wil is, is een weg, hebben ze in Didam laten zien. Daar heeft woningcorporatie Plavei in nauwe samenwerking met de gemeente en Firan, specialist in duurzame energienetwerken, in tweeëneenhalf jaar tijd een warmtenet gerealiseerd in de Bloemenbuurt. Gerrit Hiemstra wil weten hoe ze dat voor elkaar hebben gekregen. Journalist Bert ter Hoeve ging langs bij Robin Sommers en Marije Schulten in Didam om te horen over hun aanpak, waarbij het draaide om kansen pakken en bestuurlijk lef tonen. Heldere communicatie met de bewoners en sociaal bewijs zijn daarbij ook cruciale elementen geweest. “De woningen zijn helemaal verduurzaamd en bewoners betalen nu zeker de helft minder. We hadden een totaalconcept en dat maakte de keuze makkelijker”, vertelt Robin Sommers. Shownotes Het Nationaal Klimaat Platform probeert de stagnatie van de aanleg van warmtenetten te doorbreken en heeft met meer dan 200 partijen onder de naam Warmte Alliantie een Warmtebod opgesteld, waarin oplossingen zijn geformuleerd. Lees meer op onze site. Benieuwd naar biobased bouwen waar Gerrit Hiemstra over vertelt? Kijk op Oarshûs.nl. Lees hier meer over het Warmtenet Bloemenbuurt Didam.

Pioniers stuiten nog wel eens op sceptische reacties. Zo ook Wouter van Eck, die 15 jaar geleden voedselbos Ketelbroek startte. Journalist Sinan Can heeft de ontwikkeling van het voedselbos gevolgd: “Je start iets zonder dat je weet hoe dat verder zal verlopen, maar gaandeweg heeft het andere mensen ertoe aangezet ook een voedselbos te beginnen. Dan is het weliswaar een project van de lange adem, maar wat het teweeg brengt, is fantastisch.” Op een van de laatste plukochtenden in het voedselbos vertelt Wouter van Eck aan podcastmaker Bert ter Hoeve over de weg die hij heeft afgelegd. Zo paste het voedselbos bijvoorbeeld niet in de regelgeving. “Is het landbouw? Is het natuur? Het is toevallig allebei. Inmiddels is er een gewascode voor producten uit het voedselbos, dat scheelt een hoop gedoe. Het is emancipatie van buitenaf het systeem in,” zegt Wouter in de Van Onderopcast. Het voedselbos is niet alleen goed voor een vitaal landschap, het is ook een plek waar de natuur welkom is, geen vervuiling wordt veroorzaakt en waar koolstof wordt vastgelegd in plaats van uitgestoten. En dan levert het voedselbos ook nog een hele mooie producten op. Dat weten ze bij het plantaardige sterrenrestaurant De Nieuwe Winkel ook. “Onze samenwerking noemen we botanische gastronomie, heel lekker eten tegen de klimaatcrisis”, aldus Wouter van Eck. Shownotes Journalist en documentairemaker Sinan Can staat bekend om zijn diepgravende en vaak kwetsbare werk in conflictgebieden. Hij maakt o.a. voor BNNVARA documentaires. Wil je meer weten over het voedselbos van Wouter van Eck? Je leest meer op de site van Netwerk Voedselbosbouw. Heb je belangstelling voor het mede-ontwikkelen van vitale voedselbossen in Nederland? Lees dan meer op voedselbosbouw.org. Botanische gastronomie proef je in restaurant De Nieuwe Winkel. Geen aflevering missen? Abonneer je dan op ons podcastkanaal Woest Optimistisch. Deze podcast wordt gemaakt door Bert ter Hoeve en Patricia Beekelaar voor het Nationaal Klimaat Platform.