Ban Zhao (49? – c. 120? na Chr.) was een Chinese historicus, filosoof en politicus. Ze onderwees mannen en vrouwen aan het hof en van haar kunnen we leren over dienend leiderschap. Ze voltooide het werk van haar broer Ban Gu over de geschiedenis van de Westelijke Han-dynastie, namelijk het Boek van de Han. Ze schreef ook Nüjie(女誡, Vermaningen aan mijn dochters), een invloedrijk werk over het gedrag van vrouwen. Daarnaast had ze interesse in astronomie en wiskunde, en schreef ze gedichten, necrologieën, argumentaties, commentaren, essays en langer werk. Ze werd China's bekendste vrouwelijke geleerde en instructeur van taoïstische seksuele handelingen voor de keizerlijke familie. In gesprek met filosoof Saskia van der WerffHost en onderzoeker: Renate Schepen| Podcastmaker en muziek: Frits de Beer
--------
29:08
--------
29:08
# 12 Hildegard van Bingen
Hildegard van Bingen (1098 – 1179) was een Duitse benedictijnse abdis en geldt als eerste vertegenwoordigster van de Duitse middeleeuwse mystiek. Zij was onder meer actief op het gebied van religie, kosmologie, filosofie, compositie en muziekbeoefening, poëzie en plantkunde en was ecofilosofe avant la lettre. In gesprek met Felicia Dekkers. Lied: Caritas Abundat met als bonus aan het einde de voorgelezen tekst van het lied.
Host: Renate Schepen | Podcastmaker Frits de Beer
--------
30:44
--------
30:44
# 11 Heks of heilige
In de late middeleeuwen waren vrouwen die toonden dat ze nadachten en die spirituele of mystieke gaven bezaten vaak gedoemd om het klooster in te gaan of ze werden vaak als ketter gezien. In deze podcast hebben we het over Hadewijch en Marguerite Porete (beiden 13e eeuw). Later, in tussen circa 1450 en 1750 vond grootschalige heksenvervolging plaats in met name West-Europa. Dit heeft vele tienduizenden slachtoffers geëist. De meeste schattingen lopen uiteen van 30.000 tot 60.000 geëxecuteerden, waarvan ongeveer 80% vrouwen. In deze podcast bespreekt ik met Felicia Dekkers en Rachel Felix de systemen die bij hebben gedragen aan het vergeten van veel vrouwelijke filosofen. Meer informatie over de heksenvervolging: https://atria.nl/nieuws-publicaties/geweld-tegen-vrouwen/europese-heksenvervolgingen/
Host: Renate Schepen | Podcastmaker: Frits de Beer
--------
31:48
--------
31:48
# 10 Caroline Böhmer, vergeten filosoof uit de romantiek
In de periode rond 1800 in Jena vonden bekende Duitse filosofen en schrijvers elkaar en ontstond de romantiek. Bekende namen waren Fichte, de Schlegels, Novalis, Hegel, Schelling en natuurlijk Schiller en Goethe. Centrum van deze kring was Caroline Böhmer-Schlegel-Schelling. Zij was een autonome vrij-denkende vrouw die niet alleen aan de geboorte van de romantiek stond, maar die ook revolutionaire ideeën uit Frankrijk in Duitsland introduceerde. Waarom horen we zo weinig van haar. Filosoof Joris Verheijen vertelt het in deze podcast. Het hele verhaal is te lezen in zijn boek Revolutie in de Schoolgang dat voorjaar 2025 bij Amsterdam University Press verschijnt.
Host: Renate Schepen | Podcastmaker Frits de Beer
--------
32:32
--------
32:32
# 9 Georg Forster, de vergeten Bildungsfilosoof
Georg Forster was in zijn tijd een van de meest gelezen schrijvers en denkers, vriend van Goethe en wereldberoemd omdat hij met James Cook om de wereld was gezeild, maar nu kent niemand hem meer. De reden dat hij in veel cultuurgeschiedenissen ontbreekt is simpel: Bildung moest volgens Forster hand in hand gaan met radicale maatschappelijke verandering en met het een einde van de standenstaat. Op grond van zijn filosofie steunde hij de Franse Revolutie, raakte hij zelfs betrokken bij een kortdurende revolutie in Mainz en trok hij naar Parijs, redenen waarom nog bij zijn leven werd gezegd dat zijn naam vergeten moest worden. In gesprek met filosoof Joris Verheijen. Het hele verhaal is te lezen in zijn boek Revolutie in de Schoolgang dat voorjaar 2025 bij Amsterdam University Press verschijnt.
Host: Renate Schepen | Podcastmaker: Frits de Beer
Renate Schepen studeerde filosofie in Amsterdam, Accra, Montevideo en promoveerde aan de Universiteit van Wenen.
Toch werden er allerlei filosofen in haar opleiding niet behandeld. Ze ontdekte vergeten denkers en hun werk. Vaak ging hun denken in tegen heersende normen, waardoor ze gedoemd waren om buiten hun land of maatschappij te leven. Maar ze zwegen niet. In deze podcastserie, krijgen Maria Zambrano, Sor Juana Ines de la Cruz en Germaine de Staël het podium.
Host en onderzoeker: Renate Schepen
Podcastmaker: Frits de Beer
Met ondersteuning van de Vrienden van de ISVW
Netherlands