Bernard Hammelburg | BNR

In 1953 was West-Duitsland technisch gezien failliet. De schuld aan zo’n 20 landen was zo ver opgelopen dat terugbetaling onmogelijk was. De schuldeisende landen besloten toen de helft kwijt te schelden en de andere helft te herfinancieren. Een van de belangrijkste steunpilaren was Griekenland. Zonder Griekse steun had de Bondsrepubliek het misschien niet gered. Het was een bijzondere gebeurtenis. Niet alleen was Griekenland zelf straatarm, het was, met 800.000 omgekomen soldaten en burgers, ook een van de zwaarst getroffen landen tijdens de Duitse bezetting, toen nog maar acht jaar achter de rug. In Duitsland liepen oud-SS’ers nog gewoon rond. Maar in de ogen van premier Papagos zou de financiële ondergang van Duitsland desastreus zijn voor heel Europa en dus kwam hij Bondskanselier Adenauer te hulp. Als het straatarme Griekenland in 1953 bereid was voormalig aartsvijand Duitsland op de been te houden, waarom doen wij dan alsof het overeind houden van Oekraïne alleen maar mogelijk is door de 210 miljard dollar aan Russische cashreserve in te pikken die geparkeerd staat in het buitenland, 185 miljard in België, 18 miljard in Frankrijk en wat kleinere bedragen in Luxemburg, het VK en de VS. Want zo wordt het momenteel geframed: Bart de Wever moet ophouden met dwarsliggen en die 185 miljard die in België op een rekening bij Euroclear staan, in een internationale hulp-pot voor Oekraïne storten. De Wever heeft uitstekende argumenten om zich daartegen te verzetten: het is nog steeds Russisch geld, België is niet in oorlog met Rusland en in een ingewikkeld verhaal over terugbetaling ziet hij helemaal niets. Bovendien is 67 procent van de Belgen het roerend met hem eens. Maar los van de vraag wie deze zoveelste aanvaring binnen de EU wint: laten we Oekraïne vallen als die paar honderd miljard niet beschikbaar komt? Wordt de oorlog transactioneel à la Trump: we gaan door, maar het geld moet ergens anders vandaan komen? Voor nu zou het voldoende zijn om de Oekraïense staatsschuld te dekken, maar wat doen we als het geld op is? En Rusland, dat toch al niet bereid is tot een bestand zolang de Donbas niet door Oekraïne is ingeleverd, is dan nóg minder gemotiveerd om concessies te doen. Omgekeerd: als we niet verder willen of kunnen zonder het geconfisqueerde Russische geld, kunnen we dan niet beter meteen de handdoek in de ring gooien? Of zullen we, zoals het vrienden betaamt, tegen Zelensky zeggen: we hebben beloofd dat je op ons kunt rekenen, dus dan kan je op ons rekenen. We toveren het geld dan wel ergens anders vandaan – Eurobonds, of zo. Oekraïne opgeven is geen optie, zoals het voor Griekenland in 1953 geen optie was om Duitsland, het nog maar net verslagen monster, te laten vallen. Visie kost geld, solidariteit ook.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense president Zelensky vindt dat er nog GEEN 'ideaal vredesplan' op tafel ligt voor zijn land. Na zijn overleg met Europese leiders en Amerikaanse onderhandelaars in Berlijn zegt Zelensky dat de huidige ontwerptekst van het plan een 'werkversie'. Toch ligt een bestand tussen Oekraïne en Rusland volgens de Amerikaanse president Donald Trump binnen handbereik. Ook demissionair premier Schoof is positief gestemd, zo vertelde hij aan RTL Nieuws. Volgens buitenlandcommentator Bernard Hammelburg moeten we nog altijd niet optimistisch zijn vanwege de Amerikaanse houding om het vredesplan te handhaven. Europaverslaggever Geert Jan Hahn is ondertussen in Den Haag waar Zelensky vandaag is. Hij zal de Eerste- en Tweede Kamer toespreken en praat met Schoof en koning Willem-Alexander. Dit is een fragment uit De Ochtendspits met Bas van Werven.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoeveel stroop wij – en NAVO-baas Rutte in het bijzonder – ook om de mond van Trump smeren. In zijn nationale veiligheidsstrategie is Trump spijkerhard richting Europa. Volgens Kajsa Ollongren, voormalig minister van Defensie, werkt onze aanpak tegen Trump niet meer. Luister ook | De Alliantie De Amerikaanse president vindt dat de Europese beschaving aan het vergaan is en we zijn volgens hem zwak. We praten alleen maar, maar doen niks. Bijvoorbeeld in de oorlog in Oekraïne. Dat die oorlog maar niet eindigt legt Ollongren vooral neer op het bordje van Trump. ‘Hij moet meer druk op Poetin leggen en meer tegen Rusland doen dan hij nu doet.’ Europa moet tegelijkertijd nu echt vaart gaan maken met het inzetten van de bevroren Russische tegoeden, vindt Ollongren. ‘Het is goed te onderbouwen om bevroren tegoeden in te zetten voor Oekraïne. Het is een voorschot op herstelbetalingen.’ Europa-verslaggever Geert Jan Hahn praat ook mee met Ollongren. Luister ook | Van Weel: 'In the end geloof ik dat Trump bereid is om druk te zetten op Poetin’ Voorzichtige kritiek op Trump Die nationale veiligheidsstrategie is geen groot discussiepunt in Amerika. Maar Koen Petersen, Amerikanist en VVD-Eerste Kamerlid, sprak deze week op de NAVO-assemblee in Washington met enkele Congresleden van beide partijen. Daarin gaven Republikeinen ook wel aan dat er nog één en ander gesleuteld zal worden aan de plannen. Amerika-correspondent Jan Postma ziet dat ook nu het defensiebudget voor 2026 is goedgekeurd door het huis. Ondertussen komen er steeds meer barstjes in de MAGA-beweging. Luister ook | Amerika PodcastSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe de westerse wereld ook spartelt om de Chinese invloed in te dammen, we moeten simpelweg erkennen dat het land als leverancier onmisbaar is. Met een handelsoverschot van meer dan 1000 miljard dollar, het hoogste ooit, zet China ons allemaal op onze plaats, heffingen en China-strategieën ten spijt. Donald Trump begon al in zijn eerste termijn met extra heffingen op Chinese goederen om de import-tsunami in te dammen, en is daar nu, in zijn tweede termijn, voor een derde in geslaagd. Al is dat een misleidende berekening, want van de met indrukwekkende omvang gegroeide export naar Aziatische landen, komt een belangrijk deel uiteindelijk ook in de Verenigde Staten terecht. Valse concurrentie De import van Chinese goederen in Europa steeg. Nederland exporteerde in het eerste halfjaar 15 procent minder naar China, terwijl de import met 6 procent steeg. Hoewel alle westerse landen tot doel hebben die trend te keren. De redenen: we zijn te afhankelijk, in zo ongeveer elke machine, auto of stuk elektronica zitten Chinese onderdelen of zeldzame aardmetalen. En het is valse concurrentie, want in Chinese bedrijven heeft de staat een stevig aandeel, dus van een vrije markt is geen sprake. De regering-Trump is al een tijd bezig met het kopen van belangen in bedrijven die onmisbaar zijn voor de nationale veiligheid. Als de Chinese bedrijven in onze ogen valsspelen met medebezit van de staat, doet Amerika precies hetzelfde. En of de ene staat nou communistisch is en de andere kapitalistisch, het is de pot die de ketel verwijt dat hij zwart ziet. Geldt ook voor de waarde van de munt: China houdt de yuan kunstmatig laag, de dollar staat ook laag, al dan niet door monetair ingrijpen. Een lage munt bevordert export. Amerika verliest Intussen kijken we misschien naar het verkeerde scherm. Het is inmiddels wel duidelijk dat geen enkele Chinastrategie werkt – die van Amerika, noch van Europa. Op het andere scherm gaat het over de militaire krachtverhouding. Volgens een studie van het Pentagon, in handen van de opinieredactie van de New York Times, blijkt uit oefeningen en simulatiegevechten dat China op elke aanval een antwoord heeft, en dat Amerika verliest. Onthullend, en evenzeer bedreigend voor Europa. Des te krankzinniger is het dat Trump in de recente veiligheidsanalyse ons continent neerzet als geschikt voor de sloop en de vuilnisbelt, in plaats van de samenwerking te zoeken die juist nu meer dan nodig is.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het vervolg van De Alliantie praten we over hoe Europa moet reageren, want de nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie van de Amerikaanse regering is spijkerhard. In wat nu al de 'Trump Doctrine' wordt genoemd, staat dat Amerika de speciale relatie met Europa in twee jaar wil beëindigen. Nadien zoekt Europa het zelf maar verder uit. Als argumenten noemt het Witte Huis 'de Europese democratie en onze beschaving die ten onder gaan door censuur, een dalend geboortecijfer en migratie. Voor BNR de gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een tweedelige Alliantie. De geopolitieke kopstukken van BNR: Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg, van BNR De Wereld en de Amerika Podcast. Europa-correspondent Stefan de Vries, van Make Europe Great Again. Hoogleraar Internationale betrekkingen Rob de Wijk, van Boekestijn & De Wijk. Presentatie: Liesbeth Staats.See omnystudio.com/listener for privacy information.