Hoe vind je als zorgprofessional de balans tussen zorgen voor anderen en zorgen voor jezelf? Welke rol speelt jouw eigen leefstijl in de kwaliteit van zorg die je biedt? Wat is zelfzorg? En hoe pas je dat toe? Ik vraag het aan Marjolein van de Pol en Marcelle Rittershaus Kuijpers,Silvia Brouwer vertelt over de leergang Beroeps Vitaliteit voor MBO zorgverleners. Hoe kijken verschillende generaties aan tegen werkdruk en zelfzorg? Annika Berends legt het duidelijk uit.Maar we beginnen met de column van Iris de Vries, Huisarts, Leefstijlarts & Voorzitter Vereniging Arts en Leefstijl Links:Boek: Zelfzorg voor zorgverlenersVitaliteitscampusPractoraat Vitaliteit
--------
42:51
De kenniscyclus van leefstijlinterventies
Veelbelovende leefstijlinterventies stranden vaak in pilots of tijdelijke projecten, waardoor slechts een beperkte groep patiënten er baat bij heeft. Maar hoe zorg je ervoor dat de resultaten van leefstijlonderzoek breed toepasbaar worden en uiteindelijk een structurele plek krijgen in de zorg? In de nieuwste aflevering van de podcastserie Coalitie Leefstijl in de Zorg duiken we in de kenniscyclus: van idee tot vergoede zorg. Tijdens het tafelgesprek delen Rimke Vos, Associate Professor Implementatie domeinoverstijgende zorg bij de Health Campus LUMC en Judith Jelsma, senior onderzoeker bij het Amsterdam UMC, hun inzichten over effectieve onderzoeksmethoden en de praktische uitdagingen bij de implementatie van leefstijlinterventies. Wat maakt onderzoek naar leefstijlinterventies zo complex? Welke methoden dragen niet alleen bij aan de wetenschappelijke onderbouwing, maar ook de opname in reguliere zorg? In de handreiking onderzoeksdesigns voor leefstijlonderzoek van de Coalitie Leefstijl in de Zorg worden de voor- en nadelen beschreven van verschillende methoden. Ook is er een beslisboom ontwikkeld die jou kan helpen je weg te vinden. Celeste van Rinsum, docent-onderzoeker aan de HAN en eigenaar van het onderzoeksbureau SANO is aangeschoven om de leefstijlinterventie CooL – Coaching op Leefstijl, te bespreken. CooL is een gecombineerde leefstijlinterventie die succesvol is opgenomen in de basisverzekering. Celeste legt uit welke stappen CooL heeft doorlopen, welke onderzoekskeuzes zijn gemaakt en welke lessen andere initiatieven hieruit kunnen trekken. Het Zorginstituut Nederland gebruikt voor de beoordeling van interventies “de stand van wetenschap en praktijk”. Pierre van Grunsven, arts en medisch adviseur bij Zorginstituut Nederland, is aangeschoven om dit toe te lichten. Wat wordt daar nou eigenlijk mee bedoeld, en waarom is dit zo belangrijk? Matty Crone, hoogleraar Gezondheidsbevordering aan de Universiteit Maastricht, sluit de aflevering af met haar column over de uitdagingen en kansen bij de implementatie van leefstijlinterventies. Veel bewezen effectieve interventies worden slechts op kleine schaal toegepast, waardoor hun impact op de volksgezondheid beperkt blijft. Ze pleit voor een bredere focus op kernelementen van succesvolle interventies en benadrukt dat de context waarin een interventie wordt geïmplementeerd cruciaal is. Hoe zorgen we ervoor dat interventies breed en duurzaam worden geïmplementeerd, met name voor de groepen die er het meeste baat bij hebben? Kortom, weer een aflevering bomvol interessante feiten en tips. Dus trek je wandelschoenen aan, doe je oortjes in en ontdek hoe je de juiste onderzoeksstrategie kiest en de cyclus van idee naar implementatie succesvol doorloopt! Links: Handreiking Onderzoeksdesigns voor leefstijlonderzoek CooL op database praktijkvoorbeelden Zorginstituut Nederland De ‘Beoordeling stand van de wetenschap en praktijk’ De handreiking ‘Opstellen afspraken over gepast gebruik’
--------
44:22
Een operatie benutten voor leefstijlverbetering
Een operatie is meer dan een medische ingreep – het is een kans om patiënten te helpen een gezondere leefstijl aan te nemen. Voor, tijdens én na een operatie kunnen gezondere keuzes, zoals beter eten, meer bewegen en stoppen met roken, complicaties verminderen en herstel versnellen. Hoe benutten zorgverleners en organisaties dit teachable moment effectief? Dat ontdek je in de nieuwe aflevering van de podcastserie Coalitie Leefstijl in de Zorg. Ervaringsdeskundige Monique Knops vertelt in haar column hoe haar geplande beenoperatie haar confronteerde met haar gezondheid en hoe haar zorgverlener hierin een belangrijke rol speelde. Haar verhaal illustreert hoe een operatie kan fungeren als teachable moment – een kans om gedragsverandering te stimuleren met blijvende impact. Tijdens het tafelgesprek bespreken Douwe Atsma, hoogleraar Cardiologie aan het LUMC, en Nicole Bouvy, hoogleraar en chirurg in het Maastricht UMC+, de vier fases van een teachable moment rondom operaties, zoals beschreven in de nieuwe handreiking Teachable moment operatie van de Coalitie Leefstijl in de Zorg. Hoe kunnen zorgverleners, zorgorganisaties en patiëntenorganisaties in elke fase rond een operatie bijdragen aan duurzame gedragsverandering? Ze benadrukken het belang van herhaling en maatwerk in leefstijladvies en geven concrete voorbeelden van hoe zelfs korte gesprekken het verschil kunnen maken. Daarnaast deelt onderzoeker Karin Valkenet hoe het UMC Utrecht met de Beslishulp Bewegen patiënten stimuleert om actief te blijven tijdens hun ziekenhuisopname en herstel. Beweging blijkt niet alleen complicaties te verminderen, maar versnelt ook de revalidatie en verkort de opnameduur. Tot slot legt gedragswetenschapper Pepijn van Empelen uit hoe online informatie kan aanzetten tot gezond gedrag. Hij benadrukt dat alleen informeren vaak niet voldoende is; mensen hebben praktische handvatten nodig om gedragsverandering mogelijk te maken. Begin 2025 publiceert de Coalitie Leefstijl in de Zorg een handreiking met 15 gedragstechnieken die online toegepast kunnen worden om gezond gedrag te stimuleren, bedoeld om zorgorganisaties te ondersteunen bij het stimuleren van leefstijlverbetering via digitale middelen. Benieuwd hoe de tijd rond een operatie benut kan worden als teachable moment om leefstijlverbetering te stimuleren? Luister nu naar de podcast en ontdek praktische inzichten en inspirerende verhalen! Zie ook: Handreiking teachable moment operaties De Leefstijlcheck Beslishulp bewegen UMC Utrecht De eerder uitgebrachte podcast ‘Teachable moments benutten’
--------
41:01
Financiering van leefstijlinitiatieven
Een manier om leefstijl onderdeel te maken van de zorg, is door leefstijlinterventies te implementeren. Tot op heden, ondervinden echter veel leefstijlinterventies problemen bij de financiering vanwege hun domeinoverstijgende karakter en het gebrek aan geschikte, structurele financiering. Waar lopen deze partijen tegenaan en in welke mate stagneert de implementatie van leefstijl in de zorg hierdoor? Wat kan er wel en hoe vind je je weg als enthousiaste initiatiefnemer? Je hoort het in deze nieuwe podcastaflevering. Patricia van der Laag, promovendus bij het Julius Centrum (UMC Utrecht), deelt in de column haar inzichten over de financiering van ProMuscle, een multidisciplinair programma dat fysiek functioneren, spiermassa en kracht bevordert. Ondanks succes bij patiënten, blijft structurele financiering een uitdaging. Wat kunnen we hiervan leren? Klinisch psycholoog Diana Laponder en programmanager Joyce van Baaren, zijn aangesloten om te vertellen over het zorgprogramma Lijf & Leven. Een multidisciplinair zorgprogramma van het UMC Utrecht gericht op mensen die zowel een lichamelijke als een psychiatrische aandoening hebben. Zorgprofessionals uit tal van disciplines werken samen met patiënten en onderzoekers. Welke creatieve oplossingen vinden zij voor de financiering van deze grensverleggende zorg? In samenwerking met Equalis heeft Team Financiering en Kosten 17 praktijkvoorbeelden van leefstijlinterventies geanalyseerd. De analyse toont aan dat verschillende factoren van invloed zijn op de financiering en duurzame inrichting van de interventie. Barry Egberts, managing partner bij Equalis, presenteert dit rapport, waarin de knelpunten en succesfactoren bij de financiering en kosten van leefstijlinitiatieven in Nederland worden besproken. Voor het tafelgesprek zijn aangeschoven: Jan Berkelmans, directeur Zorg bij ONVZ zorgverzekeraar, Lex Staal directeur-bestuurder Sociaal Werk Nederland, en Hanneke Molema, programmamanager Coalitie Leefstijl in de Zorg. Samen verkennen zij de kansen en ontwikkelingen rondom structurele financiering van leefstijl in de zorg. Wat is nodig om deze beweging verder te brengen? Tot slot presenteert Véronique van Hoogmoed, regisseur Team Financiering en Kosten de nieuwe website die je stapsgewijs meeneemt in de wereld van leefstijlinterventies en bekostiging. Links: Rapport knelpunten en succesfactoren rond financiering van leefstijlinterventies Bekostiging van leefstijlinterventies Zorgprogramma Lijf & Leven
--------
45:21
Samenwerken met het sociale domein
In deze podcast gaan wij in op het belang van een goede samenwerking tussen het zorg en het sociale domein. Een warme overdracht is nodig, hoe doen we dat? Waarom heeft de zorg het sociale domein nodig? En wanneer kun je zorgverleners of de zorgorganisatie interesseren in het benutten van het sociale domein? Je luistert naar de column van cardioloog en leefstijlarts Jeroen Lammers, “uit de ivoren toren”. Hierin moedigt Jeroen zorgverleners aan om patiënten te helpen zelf de regie te nemen, om het instituut ziekenhuis, de ivoren toren, wat vaker te verlaten. Edwin van der Meer, voorzitter van de Raad van Bestuur van het BovenIJ in Amsterdam-Noord kan zich goed vinden in de woorden van Jeroen en vertelt dat het BovenIJ de beweging heeft gemaakt van ziekenhuis naar gezondheidsorganisatie. Samen met Marjolein Brüning, directeur-bestuurder van De Sociale Maatschap bespreken ze obstakels en manieren van doorverwijzen naar het sociale domein. Zo komt ook het Gezond Noord Loket en Beter samen in Noord aan bod. In Nederland ontstaan steeds meer initiatieven om gezonde wijken te creëren waarin lokale aanjagers een cruciale rol spelen. Wie zijn die aanjagers en wat is hun rol eigenlijk? Aangeschoven is Maarten Ploeg, bestuurder van Vitavalley en programmadirecteur van 2diabeat. 2diabeat heeft een integrale aanpak ontwikkeld waarin lokale professionals en bewoners samenwerken aan gezondheidsbevordering in hun wijk of dorp. Maarten Ploeg licht toe hoe zij in de praktijk de brug slaan tussen het medisch en sociaal domein. Tot slot hoor je econoom en partner bij Equalis, Barry Egberts. Hij is aangesloten om het verschil toe te lichten tussen domeinoverstijgende en sectoroverstijgende zorg. Wat moeten zorgverleners weten en wat maakt dit nou zo lastig? Al met al weer een boeiende aflevering vol praktische tips. Dus trek je wandelschoenen aan, en luisteren maar! Links:De sociale MaatschapGezond Noord LoketBeter Samen in Noord2diabeatKnelpunten en succesfactoren rond financiering van leefstijlinterventies
Ruim de helft van de volwassen Nederlanders, 9 miljoen mensen, heeft één of meerdere veelal leefstijlgerelateerde chronische ziekten. Leefstijlaanpassingen zijn in staat de gezondheid en kwaliteit van leven van deze grote groep Nederlanders te verbeteren. De Coalitie wil door implementatie van leefstijl in de zorg gezondheidswinst behalen: In 2025 is leefstijl integraal onderdeel van curatieve zorg, naast medicatie en medische ingrepen en technologie. Hier maken wij in de Coalitie Leefstijl in de Zorg samen werk van. Door het doen van onderzoek, het inventariseren van kansen en knelpunten op het gebied van financiering, richtlijnen, onderwijs en het ontwikkelen van (patiënten)voorlichting werken wij samen met zowel zorgprofessionals als patiënten toe naar implementatie van leefstijl in de gezondheidzorg. Beluister de podcast voor ontwikkelingen, achtergrondinformatie en verdieping. Schrijf je in voor de nieuwsbrief van de Coalitie Leefstijl in de Zorg via www.leefstijlcoalitie.nl
Netherlands