Podcast31

Naast nieuwbouw is het beter en slimmer benutten van bestaande woningen een kansrijk instrument om het enorme tekort aan woonruimte aan te pakken. Het kabinet Schoof noemt het als één van de prioriteiten in haar regeerprogramma. Beter benutten kan op verschillende manieren. Een one-size-fits-all benadering werkt niet: Nederland heeft huishoudens in verschillende soorten en maten, met elk hun eigen woonwensen. Belangrijk dus om per stad, wijk en doelgroep te kijken waar kansen, behoeften en belemmeringen liggen. Het vraagt lef en gezamenlijke inzet van gemeente, rijksoverheid en woningcorporaties om het delen en splitsen van woningen te stimuleren en op te schalen. En om de haken en ogen in de praktijk weg te nemen. Over wat daarbij komt kijken, gaat Thomas van Zijl (BNR) in deze podcast in gesprek met drie beleidsmakers uit een grote stad, een kleinere gemeente en het ministerie: Eefje Lentjes, directeur van woningcorporatie Talis uit Nijmegen e.o. Zij splitsen een aantal van hun eengezinswoningen. Die hebben ze veel (65%), terwijl hun woningzoekenden vooral kleine huishoudens zijn. Ze hebben er al 40 ‘zacht gesplitst’, en willen er op termijn 2.000 splitsen. Eveline Stam, wethouder gemeente Heemstede; een gemeente met veel grote woningen, terwijl de meeste woningzoekenden alleen of met zijn tweeën zijn. Redenvoor Heemstede om woningdelen actief te stimuleren. Clémentine Vooren van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Zij leidt de afdeling die gaat over alle vormen van beter benutten: van woningen delen, hospitaverhuur tot woningsplitsen. Haar team ondersteunt de minister bij deze onderwerpen. Frank Wassenberg, woningmarktdeskundige bij Platform31. Hij werkt op allerlei manieren en met tal van partijen om méér woonplekken te creëren.

Hoe kunnen bestuurders in een regio zorgen voor een eerlijke verdeling van huisvestingsvragen van aandachtsgroepen, ondanks verschillen in meningen en lokale omstandigheden? In deze podcast delen ervaren bestuurders hun inzichten en strategieën voor succesvolle besluitvorming en samenwerking. We bespreken hoe zij processen ontwerpen, vraagstukken ontrafelen, perspectieven delen en vertrouwen opbouwen om tot breed gedragen oplossingen te komen. Dore van Duivenbode interviewt drie gasten over hun ervaringen en inzichten: Froukje de Jonge, wethouder Almere en voorzitter stuurgroep Programma Huisvesting Aandachtsgroepen, die dit gesprek voor elkaar weet te boksen in de - 28 gemeente tellende - metropoolregio Amsterdam; Erwin Zwijnenburg, bestuurder woningcorporatie Woonkracht10, die jarenlang ervaring heeft met de regionale agenda Huisvesting Kwetsbare Groepen Drechtsteden-Alblasserwaard; Netty van Triest, senior-projectleider Platform31, die twee jaar optrok met de koplopende regio’s in het programma Een thuis voor Iedereen.

Vooral de grote groep niet-koplopers bepaalt het tempo van de energietransitie. Het loont daarom om hun bereidheid om te investeren in nieuwe energie te stimuleren en hen ertoe te bewegen hun dagelijkse gewoonten aan te passen. Daarvoor zijn verschillende aanpakken nodig, die rekening houden met de emoties en beweegredenen van deze groep. Liefst drempelverlagende maatregelen, met oog voor de financiële draagkracht van de verschillende groepen, toegespitst op de lokale situatie en met enige mate van rijksregie. Focus verbreden In de energietransitie richten beleidmakers zich vooral op koplopers en voorlopers, maar degenen die niet tot die groep behoren en hun beweegredenen zijn minstens net zo belangrijk om de energietransitie te kunnen versnellen. Veel mensen vrezen voor wat de energietransitie betekent voor hun werk, hun portemonnee en voor hun dagelijkse routines, zoals reizen, koken, douchen en het huis verwarmen. Ze moeten afstappen van wat ze gewend zijn en dat zorgt voor twijfel, onzekerheid en soms zelfs voor angst en rouw. Wie deze transitie wil versnellen, moet de emoties serieus nemen en erop inspelen. En zich realiseren dat koplopers en het peloton uiteenlopende aanpakken vragen. En dat is belangrijk omdat dat peloton wel over de streep moet komen. Hoe organiseer je dat als gemeente, zonder onnodig tempo te verliezen? En waar gebeurt dit al succesvol? Thomas van Zijl (BNR) gaat in deze podcast over deze onderwerpen in gesprek met: Andrea Frankowski, promoveert aan de Tilburg Universiteit op de rol van overheden in netwerken. Ze is daarnaast actief met onderwerp omgaan met verlies in transities en werkzaam bij Nederlandse School voor Openbaar Bestuur Frank van Kuppeveld, wethouder van o.a. energietransitie in Pijnacker-Nootdorp Joke van Vrouwerff, wethouder van o.a. duurzaamheid en klimaatadaptatie in West Betuwe Wouter Kersten, senior projectleider bij Platform31, gespecialiseerd in vraagstukken als borging, opschalingsbewustzijn en ‘juistschalen’

Nederlandse steden zoeken naar mogelijkheden om de juiste bedrijven op de juiste plek te kunnen vestigen. Het huidige financiële en juridische instrumentarium is daarvoor in de meeste gevallen ontoereikend. De provincie Utrecht en de regio Drechtsteden tonen aan dat herstructurering toch mogelijk is. Om hun aanpak ook elders in Nederland uit te rollen, is onder meer een landsdekkend revolverend investeringsbudget nodig, geïnspireerd op de impulsaanpak winkelgebieden. Zoektocht naar een nieuwe ruimtelijke economie Stedelijke bedrijventerreinen staan onder druk. Steeds vaker veranderen zij in gemengde woon-werkgebieden. Hoewel deze transformatie kansen biedt voor bepaalde typen bedrijvigheid, blijkt uit onderzoek dat betaalbare bedrijfsruimte voor creatieve startende ondernemers én traditionele beroepsgroepen steeds schaarser wordt. Bovendien vraagt de circulaire economie juist om méér (milieu)ruimte voor maak- en productiebedrijven, bij voorkeur op watergebonden locaties. Dit leidt tot een complexe puzzel. Er is weinig schuifruimte voor het herhuisvesten van bedrijven die moeten wijken voor woningbouw. Ook netcongestie en versnipperd eigendom maken herstructurering ingewikkeld. Dit alles vraagt om een nieuwe rol en aanpak voor overheden. Deelnemers aan deze Trendtalk Over deze onderwerpen gaat Thomas van Zijl (BNR) in deze podcast in gesprek met: Maarten Burggraaf, wethouder van onder andere stadsontwikkeling en MKB & Innovatiebeleid in de gemeente Dordrecht. Frank Hazeleger, directeur van de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht. Bernardina Borra, docent-onderzoeker bij de Hogeschool van Amsterdam en medeoprichter van de multidisciplinaire Coalitie Ruimte voor Werk. Jorn Koelemaij, projectleider en onderzoeker bij Platform31. Hij onderzoekt voor het G40-stedennetwerk hoe je bij stedelijke verdichting kunt sturen op ruimte voor werken en ondernemen.