Duurzaam | BNR

2025 was nou niet bepaald een duurzaam jaar. Bedrijven trokken hun groene beloften in, de klimaattop mislukte en wereldwijd bleef de uitstoot stijgen. Volgens hoogleraar Klaas van Egmond hebben we met het huidige financiële systeem weinig uitzicht op verbetering.Deze aflevering in het kort:☑️ Waarom 2025 volgens Van Egmond een mislukking was voor milieu en klimaat☑️ Hoe ons financiële systeem vergroening structureel afremt☑️ Wat er wél kan veranderen - van governance tot geldcreatieVan Egmond noemt 2025 zonder omwegen een verloren jaar voor duurzaamheid. Bedrijven schroefden hun doelen terug, internationale conferenties kwamen nergens op uit en de uitstoot steeg ondanks alle beleidsambities gewoon door. Volgens Van Egmond is dit geen incident maar een patroon: politieke wil brokkelt af, economische zorgen domineren en burgers raken murw van halfslachtig beleid. Hij plaatst deze ontwikkelingen in een bredere context van geopolitieke onrust en fossiele afhankelijkheid, die de urgentie van duurzame keuzes alleen maar groter maakt.🎧 Luister ook | hoe ons voedselsysteem er kan uitzien in 2050Hij stelt dat veel mislukkingen terug te voeren zijn op het financiële stelsel zelf. In een systeem waarin winstmaximalisatie overheerst, aandeelhouders verduurzaming kunnen blokkeren en banken geld creëren op basis van korte-termijnrendement, wordt echte groene vooruitgang vrijwel onmogelijk. Hij waarschuwt dat duurzaamheid binnen deze logica altijd het onderspit delft. Toch ziet hij ruimte voor verandering: van het beperken van aandeelhoudersmacht tot het belonen van langetermijninvesteringen en een grotere publieke rol in geldcreatie, bijvoorbeeld via een toekomstige digitale euro.🎧 Luister ook | de meest hardnekkige mythes over houtbouwVan Egmond benadrukt dat systeemverandering niet utopisch is: veel verworvenheden die we nu vanzelfsprekend vinden, begonnen ooit als onhaalbare idealen. De weg vooruit vraagt volgens hem om politieke moed, maatschappelijke druk én een nieuw economisch kompas waarbij ecologie de randvoorwaarden bepaalt. Voor burgers en bedrijven ziet hij een concrete rol: bewuste consumptie, steun voor duurzame modellen en het versterken van initiatieven die wél waarde creëren voor de lange termijn.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Kipster wil bewijzen dat duurzame landbouw werkt. Met diervriendelijke kippen, reststromen als voer en nu ook circulair brood, bouwt het bedrijf aan een compleet gesloten keten.Deze aflevering in het kort:☑️ Kipster combineert kippen, eieren én brood in een circulaire keten☑️ De voorwaarden van een duurzaam landbouwmodel☑️ Natuurbranden zorgen voor meer vervuiling dan eerder gedachtKipster in Venray geldt als één van de meest innovatieve en diervriendelijke kippenhouderijen ter wereld. Het bedrijf werkt volledig circulair: kippen krijgen voer op basis van reststromen, de haantjes worden niet vernietigd maar opgefokt, en eieren én vlees worden lokaal verkocht. Recent voegde Kipster er zelfs brood aan toe. Het graan daarvoor wordt naast de kippenstal verbouwd, met kippenmest als meststof, en het brood wordt vervolgens verkocht via Lidl. Reststromen uit het bakproces gaan weer terug het kippenvoer in. Zo ontstaat een gesloten kringloop waarin voedselproductie, diervriendelijkheid en klimaatimpact allemaal worden meegenomen.🎧 Luister ook | Hoe ons voedselsysteem er kan uitzien in 2050Sinds de opening in 2017 bewijst Kipster dat circulair boeren op schaal mogelijk is, maar groei brengt ook nieuwe vragen. Het bedrijf wil uitbreiden omdat de vraag groter is dan het aanbod, alleen al voor Lidl zouden er zeven nieuwe boerderijen nodig zijn. Tegelijk wil Kipster de kernprincipes vasthouden: lokaal, diervriendelijk en met minimale milieu-impact. In 2026 wil het bedrijf stappen zetten richting nog minder bestrijdingsmiddelen en meer bodemvruchtbaarheid. Mede-oprichter Ruud Zanders wil zo laten zien dat dit model de toekomst van landbouw kan worden.🎧 Luister ook | De meest hardnekkige mythes over houtbouwNatuurbranden zorgen wereldwijd voor veel meer vervuiling dan we dachten. Uit nieuw onderzoek van Wageningen University and Research blijkt dat die branden bijna 70 procent meer broeikasgassen en fijnstof uitstoten. Dat komt vooral doordat er veel kleine natuurbranden zijn, die eerder nauwelijks werden meegeteld. De hoeveelheid broeikasgassen in de lucht verandert daardoor niet ineens, want die werd al goed gemeten. ‘Maar dit onderzoek laat wel zien dat de oorzaak van die vervuiling veel groter en complexer is dan gedacht’, aldus Harm. ‘En dat kan gevolgen hebben voor hoe we natuurbeheer en klimaatbeleid moeten gaan aanpakken.’See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blue Circle Olefins wil in Rotterdam een circulaire chemiefabriek bouwen die plastic produceert zonder olie. In 2030 moet de fabriek draaien, op basis van duurzame methanol.Deze aflevering in het kort:☑️ Hoe Blue Circle Olefins in Rotterdam circulaire olefinen wil maken☑️ Welke markt- en beleidskeuzes nodig zijn om circulaire kunststofproductie écht groot te maken☑️ Nederlandse industrie iets groener (maar nog lang niet genoeg)Blue Circle Olefins werkt aan een volledig circulaire fabriek in de Rotterdamse haven die zogeheten olefinen gaat produceren, de bouwstenen van plastic. Waar die stoffen normaal uit olie worden gehaald via een energie-intensief proces, kiest het bedrijf voor duurzame methanol als grondstof. Dat kan worden gemaakt uit afvalstromen, biomassa of CO2 in combinatie met groene waterstof. Volgens directeur Ralph Koekoek kan daarmee tot 80 procent CO2 worden bespaard over de hele keten. De technologie waarmee methanol wordt omgezet in olefinen bestaat al langer, maar deze circulaire toepassing op Europese schaal is nieuw en ambitieus.🎧 Luister ook | 3 graden opwarming in 2050 is nu een reëel scenarioDe fabriek moet in 2030 operationeel zijn en krijgt in eerste instantie een capaciteit van 200 kiloton per jaar. Daarmee kan een aanzienlijk deel van de Nederlandse kunststofproductie fossielvrij worden gemaakt. Rotterdam is daarbij bewust gekozen: de haven beschikt over infrastructuur, logistiek en de ambitie om uit te groeien tot een methanol-hub voor Europa. De grote uitdaging ligt echter buiten de techniek. De markt voor circulair plastic is kwetsbaar en concurreren met goedkope fossiele varianten blijft lastig. Koekoek gelooft dat samenwerking met grote merken, duidelijke regelgeving en transparantie richting consumenten cruciaal zijn om de omslag echt te laten slagen.🎧 Luister ook | Ion-Energy belooft stroom… uit luchtDe Nederlandse industrie is in 2024 ietsje groener gaan produceren. Ze stootten per productie-eenheid wat minder CO2 uit dan in 2023, zo blijkt uit de nieuwste cijfers van de Nederlandse Emissieautoriteit. De totale CO2-efficiëntie verbeterde met 1,6 procentpunt. Maar een echte doorbraak? Die bleef uit. Over de periode 2018–2024 zie je geen duidelijke stijgende lijn richting duurzaam produceren. Ondertussen ging de totale productie én de totale CO2-uitstoot van de industrie juist omhoog. ‘Die zogenaamde groene groei is in geen velden of wegen te bekennen’, aldus Harm.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ons voedselsysteem piept en kraakt. Boeren zitten klem, de bodem raakt uitgeput en het klimaat warmt verder op. Er ligt nu een nieuw manifest op tafel met concrete maatregelen.Deze aflevering in het kort:☑️ Waarom het huidige voedselsysteem vastloopt en welke keuzes we nú moeten maken☑️ De kern van het nieuwe voedselmanifest voor 2050, inclusief concrete maatregelen☑️ De impact pluim voor 25 jaar duurzame kennisdelingEten voelt voor veel mensen nog als iets vanzelfsprekends: elke dag staat er wél iets op tafel. Maar achter de schermen loopt het systeem vast. Boeren opereren tussen regels, lage prijzen en hoge verwachtingen. De bodem raakt uitgeput en de klimaatdruk neemt toe. Volgens oud-minister Gerda Verburg, die met een brede coalitie het nieuwe manifest voor het voedselsysteem van 2050 presenteert, is het tijd om radicaal anders te kijken naar hoe we in Nederland voedsel produceren, verdelen en consumeren. Minder gericht op volume en export, meer op waarde, gezondheid en duurzaamheid.🎧 Luister ook | waarom biologisch eten achterblijft in NederlandHet manifest pleit voor stevige, langjarige afspraken in de vorm van een nationaal voedselakkoord. Daarin is ruimte voor een regieorgaan voedselsysteem, naar voorbeeld van het Deltaprogramma en een actieplan per kabinetsperiode. Denk aan kringlooplandbouw, regeneratieve technieken en kortere ketens waarin boeren eindelijk een volwaardige rol krijgen als partner in plaats van sluitpost. Ook consumenten moeten bewegen: gezonder en duurzamer eten aantrekkelijker maken via prijsprikkels, betere labeling en misschien zelfs andere btw-tarieven. 🎧 Luister ook | een nieuw economisch verhaal voor EuropaDeze week gaat de impactpluim naar Folkert van der Molen, oprichter van het kennisplatform Duurzaam Ondernemen. Al 25 jaar zorgt hij voor inspiratie, informatie en beweging in de duurzaamheidssector. Hij stond aan de wieg van het Nationaal Sustainability Congres én bedacht de verkiezing MVO-manager van het Jaar. Een welverdiende pluim voor een pionier die de sector blijvend heeft gevormd.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er is weliswaar een deal gesloten op de klimaattop, maar echt juichen doet niemand. De afspraken zijn mager en echte ambitie ontbreekt. Dat frustreert ook Maurits Groen.Deze aflevering in het kort:☑️ Waarom de uiteindelijke deal van de klimaattop teleurstelt☑️ Maurits Groen vertelt wat hij achter de schermen zag tijdens twee weken onderhandelen.☑️ Aantal vierkante meters natuur in Nederland neemt toeHij was daar de afgelopen twee weken, in het kielzog van de Nederlandse onderhandelaar Jaime de Bourbon. De top in de Braziliaanse Amazone leverde uiteindelijk dus toch een akkoord op, waarin bijna tweehonderd landen afspraken maakten over geld voor aanpassing aan klimaatverandering. Maar wat vooral opviel, was dat de belangrijkste oorzaak - de uitstoot van fossiele brandstoffen - in het deal niet expliciet wordt genoemd. Er werd onderhandeld over een routekaart naar uitfaseren. Onder druk van olieproducerende landen kwam die tekst niet in het akkoord.🎧 Luister ook | Een nieuw economisch verhaal voor EuropaMaurits Groen was aanwezig op COP30 in Belém als ambassadeur van Duurzame Dinsdag, met negentien Nederlandse bedrijven ‘in zijn koffer’. Zijn missie: innovaties onder de aandacht brengen, deuren openen en internationale contacten leggen die nu al vervolg krijgen. In een overweldigende setting - elk uur zo’n 75 bijeenkomsten - trof hij een opmerkelijke bereidheid om samen te werken. Groen sprak met ngo’s, regeringsvertegenwoordigers en bedrijven en daagde zelfs Qatar Airways uit om duurzamer te worden.🎧 Luister ook | Deze Nederlandse legowoning is superduurzaamGoed nieuws is er wel over de natuur in ons land, zo vertelt Harm. Tussen 2016 en 2023 kwam er in Nederland ongeveer 285 vierkante kilometer aan (half)natuurlijke ecosystemen bij, zo meldt het CBS. Dat komt neer op zo’n 40.000 voetbalvelden. Het gaat vooral om nieuw natuurlijk grasland, waar beheer bewust gericht is op het bevorderen van biodiversiteit. Kortom: de natuur wint terrein en dat is een stap in de goede richting.See omnystudio.com/listener for privacy information.