Çiğdem Yüksel begon als documentair fotograaf voor onder meer De Volkskrant. Ze won in 2017 de Zilveren Camera voor een fotoserie van Syrische kindvluchtelingen die in Turkse kledingfabrieken werken. Daarnaast onderzocht ze hoe moslimvrouwen worden gerepresenteerd in de beeldbank van het ANP, waar dagbladen hun afbeeldingen bij nieuwsartikelen kopen. Çiğdem schaart de meeste afbeeldingen van moslima's onder 'safari-foto's': van veraf genomen, vaak op de rug, zonder dat er ook maar een spoortje persoonlijkheid van de betreffende vrouw te zien is. Vanuit het groeiend besef dat beeldbanken en archieven essentieel zijn voor ons maatschappelijk geheugen, legde ze in het fotoboek Je moest eens weten: de eerste generatie vrouwen uit Turkije in Nederland de verhalen, portretten en familiefoto's van 22 vrouwen vast die in dezelfde tijd als Çiğdems eigen oma naar Nederland kwamen.
--------
53:24
--------
53:24
Aflevering 340 - Benjamin Li
Omdat de ouders van Benjamin Li hun handen vol hadden aan het runnen van hun Chinees-Indische restaurant, groeide Benjamin de eerste twaalf jaar van zijn leven op doordeweekse dagen op bij een Nederlandse pleegmoeder. Zijn familiegeschiedenis en eigen identiteit, die vanwege deze situatie gevormd is door zowel de Chinese als de Nederlandse cultuur, is de brandstof geworden voor zijn kunstpraktijk. Zo maakte Benjamin werk over de zogenaamd gele huidtint die aan Aziaten wordt toegeschreven, en vormden de denigrerende opmerkingen van Gordon tegen een Chinese kandidaat in een tv-programma in 2013 het startschot voor een project dat inmiddels al elf jaar duurt: Benjamin heeft zich als doel gesteld alle Chinees-Indische restaurants in Nederland te bezoeken, en er eten te fotograferen. Die foto's en ervaringen worden onderdeel van zijn werk, bijvoorbeeld als een afbeelding van het gerecht ‘kipblokjes in pikante saus' in bloemen wordt gelegd als onderdeel van een corso, de foto's van gerechten op legpuzzels worden gedrukt, of samen met anekdotes en sfeerfoto's een stickeralbum vormen. Benjamins speelse werk fungeert zo als spiegel voor de stereotiepe en reducerende manier waarop er in Nederland vaak naar de Chinese cultuur wordt gekeken.
--------
53:51
--------
53:51
Aflevering 339 - Pris Roos
Pris Roos vangt in haar werk het dagelijks leven, in kleurrijke teken- en schilderstijl. Ze legt graag bepaalde straatbeelden en specifieke winkelpanden vast, maar vaker portretteert ze mensen, in de intimiteit van hun alledaagse omgeving: als ze staan te koken, naast hun kat op het vloerkleed zijn neergestreken, of buiten op een geparkeerde scooter zitten. Voor een tentoonstelling in TENT in Rotterdam maakte Pris levensgrote portretten van vrouwen en non-binaire personen. Ze zijn geschilderd op opengescheurde kartonnen dozen, afkomstig uit de toko van haar Indonesische ouders. In begeleidende audio-interviews, te beluisteren op een bank of stoel in de buurt van het portret, praten Pris en de geportretteerde over grote thema's uit het leven, zoals migratie, de rol van ouders in de opvoeding, constructies van gender en queerness. En voor een tentoonstelling in Palais de Tokyo ving ze het plezier van mensen die elkaar in de openbare ruimte vinden om bijvoorbeeld schaak te spelen. Zo begint haar werk altijd bij het dagelijks leven, om vervolgens tot grotere, onderliggende thema's als identiteit en community te komen.
--------
51:34
--------
51:34
Aflevering 338 - Bik Van der Pol
Het duo Bik Van der Pol, bestaande uit Liesbeth Bik en Jos van der Pol, werkt al sinds 1995 samen aan kunstprojecten waarin sociale en politieke fenomenen onderwerp zijn van reflectie. Liesbeth en Jos werken vaak op uitnodiging van een instelling of manifestatie, en leveren nooit een vooraf bedacht kunstwerk op. Ze onderzoeken eerst waarom ze worden gevraagd, en creëren vervolgens de omstandigheden voor een dialoog met betrokkenen, zoals bewoners. Uit de combinatie van hun onderzoek en de ontstane dialoog komt vervolgens het uiteindelijke werk voort.Zo ook in een van hun recente projecten: de eerste kunstbiënnale in de openbare ruimte van Abu Dhabi. Via onderzoek naar de vrijheid die ze kregen vanuit de organisatie, de financiële ongelijkheid die ze zagen tussen de bevolking die voor 20% uit Emirati bestaat en voor 80% uit arbeiders uit onder meer India en de Filipijnen, de poëtische traditie van de Emiraten en de immense hoeveelheden geïmporteerd zand die nodig zijn voor de aanleg en bebouwing van het gebied, ontstond het idee voor een wekelijkse performance, waarbij elke zondagmiddag een dichtregel in het geïmporteerde witte zand van Abu Dhabi-strand wordt geschreven - een manier waarop zowel Emirati als inwoners van andere nationaliteiten zich, in de gedaante van poëzie, kunnen uitspreken.
--------
56:44
--------
56:44
Aflevering 337 - Benjamin Francis
De sculpturen, performances en films van Benjamin Francis ontstaan vanuit een fascinatie voor wat afwijkt van de norm, omdat het vies of fout is. Benjamin ziet een verband tussen het schoonmaken van een ruimte en het uitsluiten van mensen die je niet aanstaan, en onderzoekt welke machtsrelaties er in disciplinerende handelingen zoals schoonmaken besloten liggen. Bijvoorbeeld in performances waarbij hij steeds een bezoeker uitnodigt om als docent voor een klas te staan en door Google Translate verminkte teksten voor te dragen, terwijl hij zelf als strenge assistent die persoon verbetert en de ruimte én de daarin aanwezige personen schoon boent. Of in de gefilmde performance waarin een fictief filantropisch schoonmaakbedrijf mensen 'voor hun eigen bestwil' onder handen neemt. In ander werk eist het vuil zelf het podium op en staart het letterlijk naar je terug, zoals de vissenogen die wegrotten binnenin zijn sculpturen, of het stof en de schimmel die zich in de oppervlakten van zijn spiegelwerken nestelen, en zo je reflectie vertroebelen.
KUNST IS LANG is een programma van online kunsttijdschrift Mister Motley en Luuk Heezen. Je hoort elke week een uitgebreid gesprek met een kunstenaar over de belangrijkste thema's van diens oeuvre, inspiratiebronnen en drijfveren. Mét diepgang, maar zonder ingewikkeld jargon.
Netherlands