Waarom zou je nog zelf denken? [#03]
Waarom zouden we nog zelf denken als AI het sneller, beter en goedkoper doet?In Natuurlijk AI, opgenomen in het bos, verkennen Elian Wils en Joris Cornielje op filosofisch nieuwsgierige toon wat er met ons als mens gebeurt in tijden van AI.Wat winnen we als we denkwerk uitbesteden — en wat verliezen we misschien zonder het te merken?Wat betekent denken überhaupt nog, nu technologie onze gedachten helpt structureren, versimpelen, overnemen?Op zoek naar de waarde van traagheid, twijfel, en falen. Want misschien ligt dáár juist de kracht van menselijk denken — in wat niet direct efficiënt, correct of marketable is. Misschien is denken ook worstelen, ronddwalen, verdwalen… en daar iets vinden wat geen machine je had kunnen geven.In deze aflevering:Denken versus voelen – als AI denkt, krijgen wij dan meer ruimte om te zijn?Kunnen machines nadenken? (De fundamentele vraag van Alan Turing, 75 jaar geleden)Waarom zouden we zelf nog nadenken? (Als AI het beter kan)Wat is eigenlijk nog onze betekenis? “Humans are just a passing phase in the evolution of intelligence.” (Jeffrey Hinton)Leidt het uitbesteden van denken tot het afnemen van ons eigen vermogen tot nadenken? (Het risico van cognitieve offloading)Hoe weet die AI nou of wij zelf nog moeten nadenken, wat onze vraag hierbij is? (Het vermogen van AI om de waarde van menselijk denken te begrijpen)Waar is de autonomie, waar is de zelfstandige overtuiging dan nog? (De invloed van AI op onze persoonlijke overtuigingen)Moet je eigenlijk altijd luisteren naar de slimste?Wat is dan nog de zin van ons bestaan? (Als AI het meeste denkwerk overneemt)“Ik denk dus, ik ben.” (René Descartes) of niet?Wat is er nog over van ervaren als je niet nadenkt?“Het niet onderzochte leven is het niet waard om geleefd te worden.” (Socrates, over het belang van zelfonderzoek)“Heb de moed zelf na te denken.” (Emanuel Kant, over de morele plicht tot zelfstandig denken)“Gedachteloosheid is nog veel gevaarlijker dan kwade bedoelingen.” (Hannah Arendt, over het gevaar van niet nadenken)Kan iets wat zelf niet kan voelen ooit echt moreel oordelen namens ons?Waar leef je voor, gaat het om geluk of om groei?Kan echte vernieuwing ontstaan uit een machine die alleen op basis van bestaande denkpatronen redeneert? (De creativiteit van AI)Waarheid is een land zonder paden. (Krishnamurti, over het vinden van waarheid buiten bekende paden)Vernieuwing vraagt stilte, verwondering en innerlijke vrijheid (Krishnamurti, over de vereisten voor vernieuwing)We moeten vooral meer ZIJN. En als nadenken door AI daarbij helpt om jou meer te laten zijn, dan is dat het antwoord.Tussen natuur en technologie, lichaam en logica, denken en bestaan.
Netherlands