Hollanditis

• Het Linkse Boek - Deel 2

  Welkom terug bij Hollanditis! Na een jaar pauze zijn we er weer!In deze aflevering duiken Jeremy en Kees weer terug in de wereld van het linkse boek voor deel twee van deze aflevering. We bespreken de opkomst van linkse uitgeverijen en boekhandels in de jaren '70 en '80. Denk aan Van Gennep en de Rooie Rat - plekken waar revolutionaire geesten samenkwamen. Ook de overgang naar het digitale tijdperk komt aan bod. Is Facebook echt geen boek? En hoe zit het met de dominantie van het Engels online?Wat is de toekomst van linkse media. Misschien moeten we terug naar het "oude internet" zonder big tech? Of toch maar gewoon lekker een boek lezen op de bank met een glas bietensap?Aankomende events- 2.Dh5 festival voor activisten en wereldversleutelaars (1-2 maart, Amsterdam)LinksThe Social Dilemma - The Social DilemmaCory Doctorow's craphound.com | Cory Doctorow's Literary Works - The Internet Con How to Seize the Means of ComputationUitgeven in de marge - Hoofdstuk over uitgeven in de marge, 1984lijst boekwinkels 1984 - Lijst boekwinkels uit het boek Het Linkse Boek In Beweging (1984)De allerlaatste Igor Cornelissen – GLOBALINFO - Recensie van het vijfde en laatste deel van Igor Cortnelissens memoiresOver HollanditisOver de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder. Begin jaren tachtig keek men in het buitenland verbaasd naar de massale vredesbeweging in Nederland die uit het niets leek te zijn opgestaan. De mensen hier hadden Hollanditis, of de "Dutch Disease" te pakken. Deze nieuwe podcast over de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder laat zich inspireren door deze periode. We vertellen verhalen van de vredesbeweging tot kraken, over een rijk verleden van activisme, verzet en strijd in de lage landen. We graven deze geschiedenis op ter lering (ende) vermaak en inspiratie.Hollanditis wordt gehost door Jeremy en Kees. Natuurlijk zijn die in van alles en nog wat onbezoldigd actief, als ze niet met een goed glas bietensap op de bank een boek zitten te lezen.Kees is een luie huisvader en onderbetaalde zzp-er, maar ook al een leven lang op zoek naar rellen en bevrijdende revoluties (soms lukte dat bijna!) En fulltime amateur mediamaker (o.a. globalinfo.nl).Jeremy is part time luie huisvader, part time army of one 'technical media support' en mede-organisator van het jaarlijkse 2.Dh5 festival voor activisten en wereldversleutelaars. Ook is/was hij voor of achter de schermen betrokken bij de podcasts Crash Course Economics, De Lockdown en Future Beyond Shell.Hollanditis website Copyleft - Kees & Jeremy - Radicale huisvaders

  --------  

  52:00
• Het Linkse Boek - Deel 1

  We beginnen ons historische verhaal als er nog niet eens boeken gedrukt worden. Maar hoe het zit in de Middeleeuwen valt te lezen in een recent boek daarover: middeleeuwse medemensen (uitgeverij Ertsberg) De boekdrukkunst had een directe relatie met de protestantse boerenopstanden in de Middeleeuwen. Het boek Q ging er over, ook in het Nederlands vertaald. En vreemd genoeg overgenomen door extreemrechts om Trump en zo mee te promoten. Protestanten, wederdopers, mennonieten, alles komt ter sprake. En aan de katholieke afvallige kant: de ketters (Katharen)We razen ook even langs het laatste boek van David Graeber en David Wenslow, De Theorie van AllesSpinoza, Aagje Deken en Betje Wolf (van Sarah Burgerhard) en natuurlijk Multatuli. Want het linkse boek in Nederland begon daar pas echt goed mee. En toen bestonden er nog niet eens boekwinkelsJan Fortuin (1855-1940) was de eerste die, in de Tuinstraat in de Amsterdamse Jordaan, een linkse boekwinkel begon (en het aan de stok kreeg met oranjeklanten). Tot die tijd werd de verkoop gedaan door colporteurs, op straat. Toen kwam Gerhard Rijnders en de Roode Bioscoop met de Rode Bibliotheek. De Roode Bioscoop bestaat overigens nog steeds. Het gedrukte woord was een wapen in de ontwikkeling der strijdende arbeidersklassde (zie ook: Intellectual Life British Working Classes Jonathan Rose)Noam Chomsky vertelt ook hoe zijn politisering begon met de pamfletten die je op straat kon krijgen en verder gaat het over Rudolf Rocker en diens Nationalisme en Cultuur.Boekenuitgever Rijnders richtte ook de eerste satirepartij op, de Rapaille partijDe sociaaldemocraten hadden de Arbeiderspers en de krant het volk (later het Vrije Volk)De communisten Uitgeverij Pegasus en dichteres Henriette Roland Holsten de Anarchisten Recht voor Allen. En de Vrije SocialistMaar toen begon het fascisme op te komen, in Nederland betekende dat onder meer dat Duitse vluchtelingen Exil literatuur meebrachtenMaar ja toen kwam de tweede wereldoorlog en moest alles dat goed was ondergronds. Daarna deel 2...Over HollanditisOver de turbulente geschiedenis van sociale bewegingen in de polder. Begin...

  --------  

  58:22
• Radicale Arbeidsstrijd - Deel 2

  In het tweede deel van de geschiedenis van de radicale arbeide(er)sstrijd in Nederland, pakken we de draad op bij het einde van de Tweede Wereldoorlog.Fascisten hadden in de paar jaar dat ze terreur konden zaaien, veel kapot gemaakt. Maar links kwam ook sterk uit de ondergrondse omdat ze moedig verzet hadden geboden. Vooral de communisten. Zie Eenheidsvakcentrale. Maar… Koude Oorlog en McCarthy-achtige toestanden maakten al snel weer een einde aan hun positie, waarna de sociaaldemokraten en hun NVV, later FNV weer het voortouw kregen.In de relatieve marge was er nog het OVB, als voortzetsel van de anarchosyndicalystische stroming. Daaruit is later de Vrije Bond ontstaan, die nog steeds actief is.In deze uitzending bespreken we die organisaties, en wordt ook een en ander afgewogen over de waarde van een grote logge en bureaucratische instelling als de FNV en of je daar nu wel of niet lid van moet worden. Het gaat zelfs over wat arbeid is, behalve dan die karikatuur van een witte man in een overal in de fabriek. Hoe zit het bijvoorbeeld met – al dan niet betaalde – zorgarbeid? Ook andere ontwikkelingen passeren de revue. Zoals de gele bonden en het trieste initiatief Alternatief voor Vakbond (AVV) Maar ook de strategie van het organizing.Natuurlijk duiken we ook weer in de naoorlogse geschiedenis, met de voor de arbeidsstrijd belangrijke opkomst van de welvaartsstaat, en daarbinnen de tegencultuur. We stippen even wat hoogtepunten uit die tijd aan, zoals de Telegraafrellenvan 1966 (damn wat een actie) en mei ‘68 (in Frankrijk en Nederland) en de bezetting van ENKA in Breda in 1972. Maar waar loonarbeid is, is ook werkloosheid en zijn als je geluk hebt uitkeringen. De bijstandsbond is een organisatie van mensen met een uitkering. Zie hier de speciaal voor deze editie ingetiepte verslag van het voordeurdelersoproer in Nijmegen in 1984. In de jaren tachtig ontstond binnen de kraakbeweging een Bond tegen arbeidsethos, voortbordurend op vergelijkbare bewegingen voor de oorlog waar we het in deel 1 over hadden.Maar daarna denderen we verder door de geschiedenis, met een eervolle vermelding voor de Katholieke Werkende Jeugd (KWJ), de vrouwenstakingvan 30 maart 1981 (met een demonstratie met 30.000 mensen, die vooral over abortus ging) en we noemen natuurlijk ook Wilhelmina...

  --------  

  1:04:50
• Radicale Arbeidsstrijd - Deel 1

  Dat is nogal een thema, want uiteindelijk heeft alles zo’n beetje met arbeid te maken. We beginnen ons verhaal dan ook in de middeleeuwen als er nog geen echte industrie is. Maar natuurlijk al wel gewerkt wordt, al was het waarschijnlijk minder dan nu. Gemiddeld, per dag, bedoelen we dan. Wat er sindsdien niet veranderd is, is dat je mensen hebt die rijk worden door anderen voor hen te laten werken. En als je in een loon-economie leeft, ben je wel gedwongen om je arbeidskracht te verkopen, om te overleven. Alhoewel; je kunt het natuurlijk ook terugpakken/stelen. De vraag is of dat op zijn beurt niet ook weer werken is.(We schreven er ooit een boek over, helaas alleen in het Duits verkrijgbaar)Er zijn ook altijd mensen en groepen geweest die zich tegen hun uitbuiting geweerd hebben. Ook in de Middeleeuwen. Ook in de Lage landen.Grote boerenopstanden kennen we vooral uit de geschiedenis in Duitsland en Frankrijk. Engeland ook, overal eigenlijk. We moeten een nieuw boek raadplegen om te horen of die er ook hier waren. De uitslag volgt. Maar toen begonnen, rond 1850, de eerste anarchisten en communisten te bedenken dat de rijke stinkers het probleem waren en dat er revolutie moest komen. In Nederland leidde dat tot de oprichting van de Sociaal Democratische Bond en het Nationaal Arbeids Secretariaat (NAS). In het kielzog van de Eerste Internationale. Nationaal Arbeids Secretariaat.Wie precies wil weten hoe de Nederlandse relschoppers zich organiseerden – of juist niet – kan terecht bij het boek van Jacques Giele met de titel de 1e Internationale Over de eerste radicale arbeidsorganisaties in Amsterdam heeft historicus Dennis Bos zijn Waarachtige Volksvrienden (Pas op vrijdagavond 15 september, nadat het weer was omgeslagen en de regen inzette, keerde de rust terug. De schade was enorm: vele honderden ruiten waren gesneuveld, meer dan honderd Amsterdammers waren opgepakt en tientallen gewonden, zonder uitzondering slachtoffers van het overheidsoptreden, lagen in de gasthuizen) We hebben het dan over het jaar 1876 en het kermisoproer...Natuurlijk kunnen we ook terecht bij Kapitaal en Arbeid in Nederland van communiste en partij-oprichtster Henriette Roland Holst.En voor het geval u al dit moois niet meer antiquarisch kunt vinden, of uit de boekenkast van kameraden mag lenen (en altijd weer teruggeven, nondeju!), hebben we natuurlijk het IISG.Maar met zevenmijlslaarzen gaan we dan verder door de geschiedenis. Het anarcho-syndicalisme ontstaat in Frankrijk en vindt ook zijn vertakkingen in Nederland (met het Nederlands Syndicalistische Vakverbond (NSV) met wel 20.000 leden). Terwijl de sociaaldemocraten die de anarchistische arbeiders te wild vinden, hun NVV gaan oprichten (voorlopers daarvan zijn de diamantbewerkers). Maar de arbeiders in Amsterdam waren niet erg overtuigd van nut en noodzaak van het reformisme. Ook het enthousiasme over de communistische stroming blijkt beperkt houdbaar. Marx was welgeteld

  --------  

  57:29
• Internationale Solidariteit - Deel 3

  In het derde deel over Internationale solidariteit vanuit Nederland met Latijns Amerika en het Caribisch gebied gaan we verder in op Midden Amerika, met name Nicaragua en El Salvador.De ‘democratische revolutie’ in Chili van Allende werd door Pinochet en Kissinger met terreur gestopt, en het hele continent kwam onder militaire dictatuur te staan. In Midden-Amerika ontstond in Nicaragua, El Salvador en Guatemala een breed verzet vanuit de bevolking, die zich al snel gewapend ging verzetten. Langzaam maar zeker ontstonden er bloedige burgeroorlogen. Maar in het geval van Nicaragua lukte het de guerilla-beweging om de dictatuur te verjagen.Voor het eerst sinds Cuba in 1958, waarmee we deze serie begonnen, lukte het om in een land een revolutie te doen slagen. Daarmee begon de periode van de linkse opbouw van een straatarm land. Ook in Nederland leidde dat tot omvangrijke solidariteitscampagnes, en het was het hoogtepunt van de stedenbanden, waarvan sommige nog steeds bestaan.Maar in de VS kwam Reagan aan de macht en die zag de Sandinisten liefst zo snel mogelijk verslagen en hielp de rechtse oppositie om contra-legers te vormen die in Nicaragua terreur begonnen te zaaien en de wederopbouw weer sloopten.In El Salvador en Guatemala ondertussen, ontvouwde zich een regelrechte burgeroorlog, waarbij de linkse verzetsbewegingen delen ‘bevrijd gebied’ konden instellen. Maar ook daar was de terreur groot. Ook vier Nederlandse journalisten werden door het Salvadoraanse leger gedood, hetgeen een golf van protest in Nederland op gang bracht. Een moordpartij onder de leiding van de grootste verzetsorganisatie, die in Nicaragua zat, zorgde voor een grote crisis binnen zowel de verzetsbeweging als de solidariteitsbeweging in het buitenland. Maar de oorlog ging door, en dus ook steuncampagnes uit het buitenland. In Nederland bestonden comités die veel geld inzamelden, onder andere voor wapens. Maar de steun was na de moord op de journalisten breed: de Vara en de Novib deden mee...In de jaren 1990 kwamen er vredesakkoorden die in Guatemala en El Salvador een einde aan de burgeroorlogen maakte. In El Salvador werd het verzet (FMLN) een partij die na een tijdje zelfs de verkiezingen won en dus aan de macht kwam.In Nicaragua verloren de Sandinisten in 1990 de verkiezingen en moesten hun revolutie dus voorlopig vergeten. Maar onder aanvoering van Daniel Ortega werd later de macht weer terugveroverd, nadat hij een karikatuur van de Sandinistische partij had gemaakt. Toen in 2019 een golf protesten tegen zijn bewind in het land uitbrak, reageerde hij met zware repressie en zette onder andere al zijn oude strijdmakkers achter de tralies...LinksWhen Gustavo Petro was a guerrilla - Colombia en de M19-verzetsorganisatieTupamaros - Wikipedia - Uruguay: Tupamaros'Ay nicaragua nicaragüita', linkse verdeeldheid over Sandinisme - DeWereldMorgen.beDeWereldMorgen.be - Walter Lotens over 40 jaar SandinismeMadurodams Witte Huis beschadigd - NRC - Witte Huis gepunkt in Madurodam21 jaar vredesakkoorden in El Salvador - MO* - MO* over de vredesakkoorden in El SalvadorKoenWessing_11 - Flashbak - De foto's van Koen Wessing‘El Salvador...

  --------  

  1:10:46

Meer Geschiedenis podcasts

Trending Geschiedenis -podcasts

Over Hollanditis