De Bijbel is een verzameling boeken die over het algemeen geschreven is door mannen, voor mannen, over mannen. Op Moederdag kijken Ab, Alain, Allard en Lieke naar moeders en de Bijbel. Dan verwacht je misschien in eerste instantie dat het alleen over dienstbare, nederige vrouwen gaat, maar er zijn ook heel andere moeders te vinden. Strijdende moeders, opstandige moeders, vrouwen die moeder worden van een heel volk. En ook God zelf wordt als moeder beschreven. Deze aflevering van Scheppingsdrift werd opgenomen op het NPO Luister Podcast Event op 14 mei 2023. Je hoort o.a. over: * Stabat Mater van Julia Perry (1951) (https://youtu.be/lu5JijV5fv8) * Take Your Son, Sir! van Ford Madox Brown (1851–1856) (https://media.tate.org.uk/art/images/work/N/N04/N04429_10.jpg) * Finding Home #61: Beloved van Siona Benjamin (2004) (https://prtcls.com/wp-content/uploads/2017/10/Siona-Benjamin-SaraHagar-817x1024.jpg) * Scene 3: To them the two harlots uit Solomon van George Frideric Händel (1748) (https://www.youtube.com/watch?v=T1-tuhcX6Ek) * De moeder van Maxim Gorki (1906) * Onbekende kunstenaar, naar Sint. Hildegard. Miniatuur van de Synagoge, uit de Scivias Codes van St. Hildegard van Bingen, c. 1130, Naar het verloren gegane origineel, c. 1175 (https://thevcs.org/song-deborah/mother-israel?first=8021) * Ihr habt nun traurigkeit uit Ein Deutsches requiem van Johannes Brahms (1865-1868) (https://youtu.be/Hwm2PEL2bno?t=2575)

Als er een onderwerp is, dat ons als Scheppingsdrift op het lijf geschreven staat, is het wel gospel. Bijbel en kunst raken elkaar. Rechtstreeks vanuit Museum Catharijneconvent hebben we het over prachtige muziek. Over hoe met de Bijbel in de hand onderdrukking, uitsluiting en uitbuiting plaatsvindt. Maar ook hoe kunst en de Bijbel juist bijdragen aan bevrijding, emancipatie en levensvreugde.  Naast Lieke, Ab, Alain en Allard schuift Shirma Rouse aan, zangeres en co-curator van de tentoonstelling Gospel. Muzikale reis van kracht en hoop. In deze aflevering hoor je: * O happy day door Edwin Hawkins Singers (1967) (https://open.spotify.com/track/34yIb7hw5SuR80au1BHTtt?si=4abfe2e0d0c74500) * Swing Low, Sweet Chariot door Paul Robeson (1933) (https://open.spotify.com/track/3kpTKZNto27F9N19bca6aZ?si=15647f5186f14ec4) * Tweede deel uit Symfonie nr. 9 in e mineur "Z Nového světa” (Uit de nieuwe wereld) van Antonin Dvorák (1893) (https://open.spotify.com/track/1e6trFi8oxi8goRZpViKZr?si=39cd88539db14280) * Go Down, Moses door Mavis Staples (1996) (https://open.spotify.com/track/2S5O0hwIwFxpnIKC0Tm1xM?si=29fdfa56396844fe) * How I got over? door Mahalia Jackson bij the March on Washington (1963) (https://www.youtube.com/watch?v=TALcOreZi0A) * Sounds of Joy van Kingsley Ogwara (2021) (https://www.artsy.net/artwork/kingsley-ogwara-sounds-of-joy-i) * Eerste Symfonie van Florence Price (1932) (https://open.spotify.com/track/60kYKbHYI6KwiXu6TpYSW7?si=c9b1277a7d764dfe) * Their Eyes Were Watching God van Zora Neale Hurston (1937) * Oratorium: A Child of Our Time van Michael Tippett (1939) (https://open.spotify.com/track/4bXoArZXYzgGAwQvR1YX9E?si=3815b26857a74ab7) * Hallelujah van Emma Lesuis (2022) (https://www.catharijneconvent.nl/tentoonstellingen/gospel-muzikale-reis-van-kracht-en-hoop/)

Vuur, engelen, trompetten, een draak, de ruiters van de Apocalyps, de hoer van Babylon en het hemelse Jeruzalem. En op de troon een geslacht lam. In deze laatste aflevering van het seizoen bespreken we het Bijbelboek dat leest als een bad trip: de Openbaring van Johannes, ook wel de Apocalyps. Veel mensen hebben in de loop van de eeuwen lopen speuren naar aanwijzingen wanneer dit alles gaat gebeuren. Maar moeten we het visioen van Johannes wel zo lezen? En is het niet allemaal wel erg grotesk? We gaan op zoek naar de menselijke maat te midden van al de hectiek. Lieke heeft een werk dat reflecteert op Maria die aan de hemel verschijnt en probeert om haar wat dichterbij te halen. Ab heeft een kwartet bij zich dat geschreven is in een apocalypische omgeving. Allard vertelt over de gevaren als je denkt dat je in de eindtijd leeft. En Alain zet bovenop alle beelden en symbolen die Johannes ons geeft, nog eens een hele berg beelden en symbolen.   In deze aflevering hoor je over: * Das Buch mit sieben Siegeln van Franz Schmidt (1937) (https://open.spotify.com/track/0eVYZZA3h0WLQ9kYyO4ams?si=a6cc979799be4d47) * The Guadalupe Series van Yolanda Lopez (1978) (https://mihistoria.net/wp-content/uploads/2021/04/Yolandas-Triptych-1200px-flattened-v2.jpg) * Waanzee van Robert Haasnoot (1999) * Babylon, the Great, is Fallen van Robert Roberg (1992) (https://d3ec1vt3scx7rr.cloudfront.net/files/styles/x_large/s3/files/images/1997/SAAM-1997.124.28_2.jpg?itok=wCye4tNs) * Louange à l’Éternité de Jésus uit Quatuor pour la Fin du Temps van Olivier Messiaen (1941) (https://open.spotify.com/track/5UZPZncpN1909irGyeo6Kh?si=c0b25024d013468c) * The Chronicles of Narnia van C.S. Lewis (1950-1956) * “Sieh, einen neuen Himmel” uit ‘Die letzten Dinge’ van Louis Spohr (1825) (https://open.spotify.com/track/1bD8PcgxGb7N0FdgoOXBNO?si=9d92707ce4d942d1) * Threshold to the Kingdom van Mark Wallinger (2000) (https://player.vimeo.com/video/403313134)

Na Kain en Abel, opnieuw een broedertwist in de Bijbel. En deze begint zelfs al in de baarmoeder. Esau wordt als eerste geboren en maar zijn broertje Jakob geeft zich niet zo snel gewonnen. Bij de geboorte houdt hij zijn broers hiel al vast, later wordt hij een hielenlichter. In deze aflevering van Scheppingsdrift bedrog (waarbij misbruik gemaakt wordt van hongerklop en slechtziendheid), een visioen, worstelen met God, nog meer bedrog en uiteindelijk verzoening. We moeten het zeker niet alleen over Jakob hebben, maar ook over Esau. En ook over Rachel én over Lea. En over Bilha en Zilpa – wie zijn dat ook alweer? Allard heeft een boek mee dat het licht zet op deze laatste twee vrouwen. De vergeten, misbruikte dienstmaagden. Ab heeft vier Joodse componisten mee. Elk van die componisten probeert de door de antisemitisme en oorlog verwoeste Joodse wereld opnieuw tot leven te wekken. De worsteling met God en de Jakobsladder zijn natuurlijk prachtig uit te beelden; Lieke heeft twee indrukwekkende werken mee, waar meer op te zien is dan je in eerste instantie vermoedt. En Alain gaat wat dieper in op de trickster Jakob door een film over een nog grotere trickster mee te nemen. In deze aflevering hoor je over: * Isaak zegent Jakob van Govert Flinck (ca. 1635) (https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/80/Flinck%2C_Isaak_zegent_Jakob.jpg) * Isaac’s Blessing uit Biblical Songs van Mario Davidovsky (1990) (https://www.youtube.com/watch?v=LG1H7L02xq4) * Descent (Stairway From Heaven) van Anna Freeman Bentley (2011)  (https://thevcs.org/x/jacobs-ladder/descent) * Jacob’s Dream uit ‘Jacob and Rachel’ van Eric Zeisl (1954) (https://open.spotify.com/track/59LN44vWAYrtpUdG8rB2TM?si=51f401da37b24444) * The Handmaid’s Tale van Margaret Atwood (1985) * La vision après le sermon van Paul Gauguin (1888) (https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Paul_Gauguin_137.jpg/1520px-Paul_Gauguin_137.jpg?20050519121901) * ‘Who, who are you stranger?’ uit The Wrestler van Samuel Adler (1972) (https://open.spotify.com/track/1j03izY79lGkW6u3RdvV8H?si=95f4cf59911740ba) * Catch me if you can van Steven Spielberg, naar het boek van Frank Abagnale * Jacob’s Death uit The Eternal Road van Kurt Weill (1937)  (https://open.spotify.com/track/4FxSQ7EpwgWyLBvobI04S3?si=a9676f3e9edf48d8)

Ongelovige Thomas. Niemand in de Bijbel heeft zo onlosmakelijk een bijvoeglijk naamwoord aan zich verbonden. Maar is het wel terecht dat Thomas’ wens om na de opstanding de wonden van Christus te voelen als ongeloof wordt gezien? Laat Thomas niet juist zien dat een Jezus zonder wonden onecht en onnavolgbaar is? Kortom, is Thomas niet juist volhardende Thomas? Ab had een zware middag, want om de een of andere reden zijn er nauwelijks muziekstukken geschreven over Thomas. Gelukkig vond hij er nét genoeg, maar hij komt ook met een oproep. Lieke had dan juist weer keuze te over en komt onder meer met een bewegende installatie. Allard heeft een gedicht bij zich dat precies op de spanning tussen geloof en ongeloof zit. En Alain laat met de film die hij mee heeft zien hoe vernietigend twijfel kan zijn. En die twijfel blijft bestaan, ook als de film afgelopen is. In deze aflevering hoor je over: * Post dies octo van Francisco Guerrero (1597)  (https://music.apple.com/nl/album/post-dies-octo/570540743?i=570540903) * O Mio Signore e Dio uit San Tomaso van Marco Marazzoli (1650) (https://www.youtube.com/watch?v=RC07uBs8k5o) * Christ Displaying His Wounds van Giovanni Antonio Galli “Lo Spadarno” (1625-35) (https://www.artsy.net/artwork/giovanni-antonio-galli-called-lo-spadarino-christ-displaying-his-wounds) * Raak de wonden aan van Tomas Halik (2018) * Dagsluiting van Gerard Reve (1965) (https://www.youtube.com/watch?v=xwHRBb6u-ZQ) * Doubting Thomas van Michael Landy (2013) (https://www.nationalgallery.org.uk/exhibitions/past/michael-landy-saints-alive%20%20/)en in video  (https://www.youtube.com/watch?v=rCOeEQIqVJk) * Doubt van John Patrick Shanley (2008) * Assunzione della Vergine van Palma il Vecchio (1513) (https://www.gallerieaccademia.it/en/assumption-virgin) * Youth van Ron Mueck (2009-2010) (https://www.artsy.net/artwork/ron-mueck-youth) * St. Thomas Wake van John Bull (1612) (https://open.spotify.com/track/1MM9FtuaXYCY1awcjAwTtb?si=835e91ccfaf449e4)