#5 - Aflevering 5: Esmir. Het verhaal van Višegrad
Višegrad, een oude stad met een iconische brug over de Drina. Maar na de genocide is deze prachtige plek voor altijd getekend door gruwelijke misdaden.
Esmir was 12 jaar toen hij in 1992 moest vluchten. Hij neemt ons mee naar zijn ‘mahala’, de wijk waar hij opgroeide. Het is nog hetzelfde, maar toch is alles anders. De mensen met wie hij opgroeide zijn er niet meer. Ze zijn verdreven of vermoord.
Een stad die je stad niet meer is, dat is het Višegrad van Esmir. En terwijl we daar rondlopen, proberen we woorden te vinden voor wat hier gebeurd is.
--------
37:17
--------
37:17
#4 - Aflebering 4: Goran. Srebrenica gaat ook over ons
Goran Trkulja is opgegroeid in Banja Luka, Bosnië. Hij is begin 30 en werkt als journalist als daar de oorlog begint. Hij schrijft over de misdaden die gepleegd worden, maar krijgt vervolgens een telefoontje waarin hij met de dood wordt bedreigd. Hij is toch immers een Serf? Dan hoor je je eigen volk te steunen is de boodschap.
Maar Goran wil niet meewerken aan deze propaganda en besluit met zijn jonge gezin naar Nederland te vluchten. Daar doet hij onder andere verslag van de vele rechtszaken van het Joegoslaviëtribunaal. De moordpartijen in Višegrad confronteren hem met de vraag hoe je als journalist in hemelsnaam verslag kunt doen van zulke gruwelijkheden.
--------
31:17
--------
31:17
#3 - Aflevering 3: Safet. In de rij voor executie
In april 1992 wordt Bratunac, vlakbij Srebrenica, als een van de eerste steden in Bosnië aangevallen en ingenomen door Servische troepen. Safet Delić wordt samen met zo’n 800 mannen opgesloten in een kleine gymzaal van de plaatselijke school. Drie dagen en twee nachten wordt Safet hier mishandeld en tot drie keer toe staat hij voor een vuurpeloton. Hij overleeft het, maar draagt deze zware geschiedenis nog altijd op zijn schouders mee. Hij vertelt er vaak over tegen zijn zoon Nedim, die dit soort verhalen bijna als normaal is gaan zien en zijn vader helpt dit moeilijke verhaal naar buiten te brengen.
--------
35:22
--------
35:22
#2 - Aflevering 2: Pamela. Hij verdient een plek
Pamela Habibović is 18 als ze alleen thuis is en voor het laatst de stem van haar vader hoort. Ze heeft hem dan al meer dan drie jaar niet gezien, omdat zij, haar moeder en haar zusje aan het begin van de oorlog naar Nederland zijn gevlucht. Via een haperende telefoonverbinding zegt haar vader dat de situatie in Srebrenica er slecht uitziet, maar dat Pamela zich geen zorgen hoeft te maken. ‘Het komt wel goed.’ Maar het kwam niet goed. Hamdija Habibović is een van de 8372 slachtoffers van de genocide van Srebrenica.
--------
29:58
--------
29:58
#1 - Aflevering 1: Satko. Noem hun namen.
Om te begrijpen wat er in 1995 in Srebrenica is gebeurd, nemen we je mee terug naar het begin van de oorlog en naar de andere kant van het land Bosnië en Herzegovina, naar Prijedor. Satko Mujagić vertelt over hoe hij als 20-jarige in het concentratiekamp Omarska belandde, een van de honderden kampen die tijdens de oorlog werden opgezet. Mensen worden gemarteld, uitgehongerd en gedood. Satko overleeft deze periode ternauwernood, maar veel van zijn klasgenoten, vrienden en buren niet. Hij eert hen, door hun namen te blijven noemen.
Dertig jaar geleden werd Srebrenica onder de voet gelopen door het Bosnisch-Servische leger. In vijf dagen tijd werden meer dan 8.000 mensen vermoord en duizenden gedeporteerd. Veel gevluchte Bosniërs vonden hun thuis in Nederland. De afgelopen jaren lag de focus vooral op de Nederlandse blauwhelmen die aanwezig waren bij de val van Srebrenica. Maar wie zijn de Bosnische Nederlanders die deze geschiedenis met zich meedragen?
In De 11 stemmen van Srebrenica gaan journalist en Balkanexpert Marjolein Koster en genocide-deskundige en Srebrenica-overlevende Alma Mustafić op zoek naar hun verhalen. Hoe leef je verder met een oorlogsverleden in een maatschappij die jouw geschiedenis niet kent of begrijpt? En wat kunnen wij leren als we écht naar hen luisteren?
Een productie van Marjolein Koster, Alma Mustafić en OVT (VPRO) voor NPO Radio 1. Mede mogelijk gemaakt o.a. door het Mondriaan Fonds en de gemeente Utrecht.
Netherlands