Circulair ontwerpen en hergebruik: betonnen gebouwen van de toekomst
Kunnen we gebouwen zo ontwerpen dat ze nooit meer gesloopt hoeven worden? In deze aflevering praat Harm Edens met Bart van Kampen (De Zwarte Hond) en Pim Peters (IMd Raadgevende Ingenieurs) over hergebruik, adaptief bouwen en de waarde van beton dat generaties meegaat.Architect Bart van Kampen pleit al jaren voor adaptief bouwen. Zijn uitgangspunt is eenvoudig: nooit meer slopen. Hij ziet adaptief bouwen als een duurzamer alternatief voor modulair bouwen, dat juist veel energie kost en impact heeft op het klimaat. Door gebouwen flexibeler te ontwerpen – met maatvoeringen die uiteenlopende functies mogelijk maken – kunnen ze honderden jaren meegaan. Dat vraagt wel om beton dat minimaal tweehonderd jaar meegaat en zijn kwaliteit behoudt.Ingenieur Pim Peters ontwikkelde het zogenoemde donorskelet: het hergebruik van betonnen onderdelen uit te slopen gebouwen. Daarmee blijft de constructieve waarde van beton behouden, maar de praktijk blijkt lastig. Het zorgvuldig demonteren van gebouwen kost veel arbeid, terwijl nieuw materiaal nog te goedkoop is.Adaptief bouwen is bij de start duurder, maar levert op lange termijn juist winst op. De uitdaging zit in het huidige systeem: de opdrachtgever van nu profiteert meestal niet van de restwaarde in de toekomst, omdat gebouwen vaak meerdere keren van eigenaar wisselen. Peters en Van Kampen pleiten daarom voor een andere manier van rekenen én denken. Ook ruimtelijke regels moeten mee veranderen. Flexibele bestemmingsplannen en bijvoorbeeld een sloopbelasting kunnen hergebruik en herbouw stimuleren.
--------
41:07
--------
41:07
CO₂-opslag in beton: hype of revolutie?
Hoe kan beton niet alleen minder CO2 uitstoten, maar zelfs CO2 opslaan? In deze aflevering praat Harm Edens met Marcel Bruin (Heidelberg Materials) en Erik Amesz (APP All Protect & NET BV) over beton dat actief bijdraagt aan een schoner klimaat.De betonsector kijkt verder dan alleen emissiereductie. Beton heeft van nature al de eigenschap om CO2 uit de lucht te halen, en onderzoekers werken nu aan manieren om dat proces te versterken. Bij Heidelberg Materials onderzoekt Marcel Bruin hoe bestaand beton kan worden gerecycled. Daarbij worden de grondstoffen weer losgemaakt, zodat ze opnieuw bruikbaar zijn. Vooral het cementrijke deel – de fijne fractie – kan veel CO2 opnemen. Zo krijgt oud beton letterlijk een tweede leven als klimaatvriendelijk materiaal.Erik Amesz richt zich bij de startup NET BV op projecten die zelfs negatieve emissies opleveren. Hij werkt onder meer met geopolymeerbeton en Biochar. Biochar is pure koolstof, een restproduct uit pyrolysecentrales, en vormt een natuurlijke CO2-opslag. Omdat het ontstaat uit bomen die tijdens hun groei CO2 hebben opgenomen, blijft die koolstof nu veilig vastgelegd in beton. Zo wordt een deel van het probleem letterlijk onderdeel van de oplossing.Beide gasten zien dat de sector bruist van ideeën en initiatieven. Toch is er volgens Bruin een echte revolutie nodig. CO2-opvang, hergebruik, opslag, alternatieve bindmiddelen en een herbruikbaar beton voor volgende generaties: het hoort allemaal bij de transitie waar we middenin zitten. Nederland loopt voorop in Europa, zowel in innovatie als recycling. En de wil om te veranderen is groot.
--------
38:33
--------
38:33
Duurzaam beton maken en toepassen: kan het al?
Harm Edens gaat in gesprek met Rob van Berkel, specialist duurzaam bouwen bij BAM Infraconsult, het advies- en ingenieursbureau van BAM Infra Nederland, en Lukas Arnout, managing director van ResourceFull. Bij Reourcefull ontwikkelen ze innovatieve cementvervangers op basis van reststromen. Samen bespreken zij hoe we beton groener kunnen maken. BAM werkt aan cementreductie en nieuwe generaties geopolymeerbeton, terwijl ResourceFull zoekt naar alternatieve bindmiddelen uit reststromen. Wat zijn de kansen, welke obstakels liggen er in de regelgeving, en waarom loopt België soms voor op Nederland? Ontdek hoe innovatie en samenwerking de sleutel vormen naar duurzamer beton.
--------
44:31
--------
44:31
Hoe is het gesteld met ons klimaat in 2050?
In de eerste aflevering van In groen beton gegoten gaan we in gesprek met Heleen de Coninck, hoogleraar Socio-Technische Innovatie en Klimaatverandering. Zij schetst hoe de bouwsector een sleutelrol speelt in het verminderen van materiaalgebruik en uitstoot. We bespreken onder meer de wooncrisis, de noodzaak van systeemverandering en de rol van efficiënt bouwen. Hoe ziet een duurzamer Nederland er in 2050 uit? En wat vraagt dat van de beton- en bouwsector?De bouwsector in Nederland is verantwoordelijk voor ongeveer zestig procent van het totale materiaalgebruik. Door slimmer te werken en meer in te zetten op renovatie en kleinere woningen, kan veel verspilling worden voorkomen. De Coninck legt uit dat systeemverandering noodzakelijk is om de klimaatdoelen te halen, maar dat het huidige economische systeem vaak terugvecht. Zo blijft nieuw plastic goedkoper dan gerecycled plastic en lopen duurzame initiatieven vast.We staan daarnaast voor een wooncrisis. Volgens De Coninck ligt de oplossing niet in een miljoen nieuwe woningen, maar in het aanpassen van bestaande gebouwen en een betere aansluiting op de groei van een- en tweepersoonshuishoudens. Daarmee verminderen we de druk op ruimte, natuur en grondstoffen.
--------
39:55
--------
39:55
Innovaties in de betonbouwsector
In deze aflevering spreken we met Maurice Hermens (Haskoning) en Joris Veerman (ZJA Architecten) over innovatie in de bouw. Nederland heeft een sterke traditie van vernieuwen, maar juist nu – in crisistijd – blijft de sector opvallend behoudend. We bespreken de rol van digitalisering, nieuwe materialen en samenwerking in de keten. Van hergebruik van viaductliggers tot prefab-technieken: welke stappen zijn er al gezet en wat is er nodig om echt richting CO2-neutraal bouwen te gaan?
In groen beton gegoten is de podcast van de Betonvereniging, gepresenteerd door Harm Edens.In de podcast stellen we vragen over verduurzaming, circulariteit, samenwerking en systeemverandering. Samen met met wetenschappers, architecten, constructeurs, aannemers, technologen en andere experts uit de sector onderzoeken we hoe de betonbouwsector kan verduurzamen.De podcast wordt mede mogelijk gemaakt door Bosch Beton, Rijkswaterstaat, Ecocem, Teunesen en BAM Infra, die de ambitie delen om samen te werken aan een leefbare en toekomstbestendige bouwsector.
Netherlands