Huid en zonDe huid is ons grootste orgaan. Onze huid is van levensbelang, als bescherming tegen onheil van buiten, regelaar van temperatuur en waterbalans. En dan benoemen we alleen nog maar het allerbelangrijkste. De blootstelling aan zonlicht, en daarmee ultraviolet (UV) licht, speelt daarbij een grote rol. Een positieve, door de productie van vitamine D. Een heel negatieve, door de enorme kans op huidkanker. Dat laatste geldt, anders dan velen denken, ook voor mensen met een gekleurde huid. De illusie dat je door bruin worden beschermd zou zijn tegen de -vaak dodelijke- gevolgen van UV bestaat nog steeds. En beetje zonlicht is genoeg voor de vitamine D productie, alleen donker gekleurde mensen wordt soms geadviseerd extra vitamine D in te nemen. Maar de schadelijke gevolgen van UV zijn nauwelijks met zonnecrème tegen te gaan. Dan moet je je minstens alle twee uur met twee borrelglazen factor 100 insmeren. Veel beter is het de middagzon te vermijden en zonwerende kleding te dragen, inclusief zonnehoed.Volg de podcast en word gratis lid via mennoenerwin.nl voor meer natuur en wetenschap verhalen. abonneer je daar ook op de nieuwsbrief met 5 tips over Teken.We hebben een kleine aanpassing gedaan:Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp zowel in het nederlands als het engels.Zondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt nederlands engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten. Get full access to Menno en Erwin about Nature and Science at www.mennoenerwin.nl/subscribe
--------
17:28
--------
17:28
🎧 #180 Augustus, de rijke zomermaand
Augustus, de rijke zomermaandAugustus heet ook van oudsher de oogstmaand. Toch is tegenwoordig al heel veel van de oogst binnengehaald. Door de verregaande mechanisatie kan dat, afhankelijk van het weer, ook allemaal heel snel. Vernoemd is de maand naar de eerste keizer van het romeinse rijk. Die kan zich vereerd voelen want augustus voelt aan als de zomermaand bij uitstek, met zo’n 25 warme (>20 graden) en 8 zomerse dagen (>25 graden) en inmiddels ook toenemend tropische dagen. De zon is de laatste jaren tien uur meer gaan schijnen. Ook is het zo’n 25 mm meer gaan regenen (86 mm in totaal). Toch is het gemiddeld al weer wat minder heet dan juli. Door de kortende dagen schijnt de zon in augustus 20 uur minder dan in juli. Vogels vallen vooral op doordat ze over- of wegtrekken. Voor insecten is augustus een topmaand, veel planten bloeien nog. Er komen maar weinig nieuwe plantensoorten bij die nu pas in bloei komen, daar zitten wel drie vervelende exoten bij waar we het over moeten hebben.Volg de podcast en word gratis lid via mennoenerwin.nl voor meer natuur en wetenschap verhalen. abonneer je daar ook op de nieuwsbrief met 5 tips over Teken.We hebben een kleine aanpassing gedaan:Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp in het nederlandsZondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt Nederlands of Engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten, terwijl je wel lid blijft van onze substack. Get full access to Menno en Erwin about Nature and Science at www.mennoenerwin.nl/subscribe
--------
15:43
--------
15:43
🎧 #179 De kantige basterdwederik, die kent toch iedereen!
De kantige basterdwederik, die kent toch iedereen!Wie het onkruid tussen de straattegels weg wil halen komt soms voor echte dilemma’s. Zoals bij die prachtige, subtiele plant van zo’n vijftig centimeter, met smalle blaadjes als van een wilg en spits roze bloemknoppen die zich ook gesloten als veelbelovend aankondigen. Bij nakijken heet die plant de kantige basterdwederik. Wederik is een oude benaming voor wilg. Geen familie daarvan maar het lijkt van wel, daarom de aanduiding bastaard. En dat kantige is ook meteen duidelijk als je de stengel bekijkt en voelt, je kan de stengel die twee of vier scherpe lijsten heeft niet goed samendrukken. Verrassend genoeg familie van de gele teunisbloem en het vaak veel grotere harige en het gewone wilgenroosje. Dat onkruid is de moeite waard om preciezer te bekijken, zoals duidelijk wordt uit de zakgids stoepplanten. Je valt honderdvier keer van de ene in de andere verbazing.Volg de podcast en word gratis lid via mennoenerwin.nl voor meer natuur en wetenschap verhalen. abonneer je daar ook op de nieuwsbrief met 5 tips over Teken.We hebben een kleine aanpassing gedaan:Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp zowel in het nederlands als het engels.Zondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt nederlands engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten. Get full access to Menno en Erwin about Nature and Science at www.mennoenerwin.nl/subscribe
--------
11:23
--------
11:23
🎧 #178 Wat is leven? En dat is een vraag voor een bioloog?
Wat is leven? En dat is een vraag voor een bioloog?Het lijkt wel een beetje raar, want letterlijk bestudeert een bioloog het leven. Dan zou je toch mogen verwachten... Ook al voelt iedereen wel ongeveer aan wat leven is, toch is het geen makkelijk vraag om te beantwoorden. Volgens sommigen is voortplanting een essentieel kenmerk van leven. Maar ja, leeft een gecastreerde hond dan niet? Alle levensvormen bestaan uit cellen, maar is die eigenschap dan een voldoende definitie? Dode kurk bestaat immers ook uit cellen. Op school leer je zeven kenmerken van leven, weet u ze nog? Maar ook die hebben hun beperkingen en gelden zekere niet voor de hele levensduur. En virussen dan? Daarbij zullen de meeste biologen een grens trekken, want een virus is altijd aangewezen op andere levensvormen. Natuurkundig gezien kan je zeggen dat leven een tijdelijk verzet is tegen de wetmatigheid van een streven naar maximale wanorde (oftewel entropie). Die ene simpele definitie van leven lijkt ver weg. Of dat erg is?Volg de podcast en word gratis lid via mennoenerwin.nl voor meer natuur en wetenschap verhalen. abonneer je daar ook op de nieuwsbrief met 5 tips over Teken.We hebben een kleine aanpassing gedaan:Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp zowel in het nederlands als het engels.Zondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt nederlands engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten. Get full access to Menno en Erwin about Nature and Science at www.mennoenerwin.nl/subscribe
--------
16:21
--------
16:21
🎧 #177 Microplastics, in onze hersenen zitten inmiddels ruim twee plastic zakjes.
Microplastics, in onze hersenen zitten inmiddels ruim twee plastic zakjes.Het leek zo’n geweldige ontwikkeling, de ontwikkeling van plastics. De koppeling van series eenvoudige chemische verbindingen uit de groep van de koolwaterstoffen tot zogenaamde polymeren. De toepassingen waren, en zijn, legio, zoals in de textiel, in de cosmetica, in autobanden, de verpakingsindustrie, de bouwwereld. Maar inmiddels zijn we toch wel wat anders gaan aankijken, tegen die synthetische plastics. Afbraakproducten , in de vorm van microplastics, zijn overal, in de oceanen, op antartica en in vrijwel alle planten en dieren op aarde. En recent is gevonden dat in de menselijke hersenen ook zeker zo’n vijf gram aan microplastics aanwezig is. Bij demente patienten is dat nog een factor vijf tot zes hoger. Duidt dat op schadelijke effecten?Volg de podcast en word gratis lid via mennoenerwin.nl voor meer natuur en wetenschap verhalen. abonneer je daar ook op de nieuwsbrief met 5 tips over Teken.We hebben een kleine aanpassing gedaan:Woensdag → nieuwe podcast online die overal te beluisteren is op alle podcast spelers maar ook op substack.Zaterdag een nieuwsbrief NL met een uitgebreider verhaal over het onderwerp van deze week met 5 tips over het onderwerp zowel in het nederlands als het engels.Zondag een engelse nieuwsbrief ENG over het onderwerp van de week.Je kan zelf kiezen wat je in de mailbox krijgt nederlands engels of alleen de podcast ga naar je settings van substack en zet daar uit wat je niet meer wil ontvangen. Je kan ook alles uitzetten. Get full access to Menno en Erwin about Nature and Science at www.mennoenerwin.nl/subscribe
"Menno en Erwin Natuur en Wetenschap" verkent de fascinerende samensmelting van natuur en technologie.
Prof. Menno Gerkema deelt zijn diepgaande kennis, terwijl Erwin Balkema de meest prikkelende vragen stelt. Van de raadsels van AI en biologische klokken tot de schoonheid van onontdekte natuurgebieden, elke aflevering is een avontuur in wetenschap en natuur. Volg ons voor een reis door verbazingwekkende ontdekkingen en inzichten.
Jouw pad naar de wonderen van de natuur en de vooruitgang van technologie begint hier. www.mennoenerwin.nl/ www.mennoenerwin.nl
Netherlands