De laatste tijd merkte Jonas steeds vaker op dat het christendom terug populairder wordt. De afgelopen decennia trokken jonge spirituele zoekers vooral richting het Oosten maar het tij lijkt te keren. Het christendom is niet langer iets wat je afzweert. Het wordt terug iets waar je je in verdiept.Zo valt het op dat een grote hoeveelheid influencers zich de afgelopen drie jaar plots tot het christendom (be)keerden en daar honderduit over praten in hun YouTube video’s en podcasts. Ayan Hirsi Ali, Candace Owens, Russell Brand, George Sanko, Elizabeth Oldfield, Paul Kingsnorth,… het zijn maar enkele namen van figuren met een groot gevolg die hun liefde voor Jezus en de Bijbel publiekelijk uit de doeken doen.Over dit alles ging Jonas dan ook verder in gesprek met theoloog en Bijbelkenner Alain Verheij. In de vorige aflevering focusten ze specifiek op Jordan Peterson. Ze bespraken wat Petersons invloed is op het publieke debat en ze analyseerden zijn jongste boek waarin hij een poging onderneemt om zijn achterban van een bijbeluitleg te voorzien. Maar Peterson is dus zeker niet de enige YouTube goeroe die steeds meer aandacht heeft voor zo’n thema’s. Interessant genoeg tref je het zelfs aan onder atheïsten. Een YouTuber als Alex O’Connor is daarvan een goed voorbeeld. O’Connor is een vertegenwoordiger van hedendaags populair atheïsme, maar in tegenstelling tot de vorige generatie (zoals Dawkins, Hitchens, Harris, Dennet), doet hij diepgravende interviews met theologen en exegeten in een poging om een beter begrip te krijgen van het christendom en de Bijbel. Daarenboven is het niet louter een internetfenomeen. Ook offline herleeft de interesse in het christendom. Aan de eettafel tijdens familiefeesten hoorde Jonas enkele jongere neven vertellen over de christelijke influencers die ze volgen. En in gesprekken met vrienden kwamen de laatste maanden erg vaak verhalen aan bod over kennissen die zich terug openstellen voor de christelijke traditie.Genoeg redenen dus om even stil te staan bij de vraag of er op dit moment werkelijk sprake is van een revival van het christendom. En als dat inderdaad zo is, welke maatschappelijke dynamieken zorgen daar dan voor? Hoe moeten we ons tot die dynamieken verhouden? Kunnen we voorkomen dat de Bijbel louter op sloganeske manieren geïnterpreteerd wordt? En zijn het vooral rechtse stemmen die opgang maken of is er ook sprake van heropleving van het christendom aan de linkerkant?-------Voor meer over het werk van Alain, kan je terecht op zijn website: alainverheij.nl-------'Groetjes uit Shambhala’ is een productie van Volzin.
--------
41:57
Jordan Peterson doorgelicht
Jordan Peterson is zonder twijfel één van de belangrijkste YouTube goeroes van net moment. Hij bouwde een enorme schare volgers uit die zijn podcasts beluisteren, de opnames van zijn lezingen bekijken en zijn boeken lezen. Die volgers werden grotendeels aangetrokken door een combinatie van zijn vereenvoudigde Jungiaanse psychologie, zijn grootse maatschappijanalyses, zijn schijnbaar filosofisch inzicht, zijn conservatieve gendervisie en zijn praktische zelfhulptips om je leven op orde te krijgen. De laatste jaren kwamen daar ook nog eens expliciete (extreem)rechtse politieke overtuigingen bij.Zijn filmpjes werden over de hele wereld miljoenen keren bekeken en op zijn lezingentours krijgt hij Ahoi in Amsterdam en Vorst Nationaal in Brussel vol. Peterson heeft dan ook een grote impact op de levenvisie en de spiritualiteit van veel jonge mensen. En toch is hij niet algemeen bekend bij het brede publiek. Het leek dan ook een goed idee om er een aflevering van Groetjes uit Shambhala aan te spenderen. Vooral ook omdat hij in zijn jongste boek (Wij die worstelen met God) zijn ideeën verwerkt in een uitvoerige Bijbeluitleg.Om het werk van Peterson wat grondiger onder de loep te nemen, klopte Jonas aan bij theoloog en Bijbelkenner Alain Verheij die zijn boek voor Nederlands Dagblad recenseerde. Hoe moeten we de man precies kaderen? Waarom heeft hij plots zo’n interesse in Bijbel en christendom? Waar komt zijn grote interesse in de Bijbel vandaan? En bevat zijn boek een zinnige interpretatie van de oude verhalen of gaat hij eerder in het wilde weg orakelen voor zijn achterban?Dit gesprek met Alain wordt in twee delen online gezet. De wijze waarop Peterson het publieke debat over religie beïnvloed en een analyse van zijn nieuwste boek staat centraal in het eerste deel. In het tweede deel gaan ze dieper in op de bredere context die van belang is om te begrijpen waarom dit boek gepubliceerd werd. Er lijkt immers sprake te zijn van een bredere revival van het christendom, want Peterson is zeker niet de enige die plots veel aandacht voor de Bijbel heeft. Zowel aan de rechter- als de linkerkant van het politieke spectrum krijgen verschillende christelijke influencers een groot gevolg. Er is dus een duidelijke interesse merkbaar bij een breed publiek, en zeker ook onder jongeren. Welke maatschappelijke dynamieken daar voor zorgen en hoe we ons tot deze tendensen kunnen verhouden is dan ook voer voor de volgende aflevering.Dit tweede deel komt er binnenkort aan. Abonneer je dus in je favoriete podcastapp om op de hoogte te blijven.-------Afbeelding: een schilderij van Frans Floris dat Kaïn en Abel weergeeft. Zoals Alain toelicht, is dat een verhaal waar Peterson vaak naar verwijst.-------Voor meer over het werk van Alain, kan je terecht op zijn website: alainverheij.nl-------‘Groetjes uit Shambhala’ is een productie van Volzin.
--------
29:45
Grensoverschrijdende spiritualiteit
Wanneer gevallen van misbruik in de kerk naar buiten komen, wordt daar terecht veel aandacht aan besteed in de media. Van religieuze leiders wordt een hoge morele standaard verwacht, wat tot grote verbolgenheid leidt wanneer er sprake blijkt van grensoverschrijdend gedrag. Alleen wordt het thema soms erg sterk toegespitst op gebeurtenissen in kerkelijke en zelfs specifiek in katholieke contexten. Nochtans kan je grensoverschrijdend gedrag in de meest uiteenlopende spirituele milieus aantreffen.De aandacht in de media er vaak ook één van kortstondige verontwaardiging. Zelden wordt het thema grondig uitgespit om écht te leren begrijpen welke dynamieken en manipulaties er precies in meespelen. In zekere zin blijft dat nog steeds taboe.Het leek Jonas en Paul dan ook goed om een poging te ondernemen dit moeilijke thema toch wat verder open te trekken. Zijn er specifieke redenen waarom het zo vaak voorkomt in spirituele en religieuze contexten? Gaat het louter om machtsverhoudingen of spelen er ook dynamieken mee die inherent verbonden zijn met bepaalde spirituele overtuigingen? Sluit men in sommige milieus niet toch opnieuw de ogen, ondanks de hedendaagse alertheid rond het thema? Wanneer slaat een gezonde spirituele relatie tussen meester en leerling of tussen begeleider en zoeker om in zijn donkere, destructieve tegendeel?Door dergelijke vragen te stellen, hopen Paul en Jonas een beter zicht te krijgen op dit urgente thema. Want pas wanneer we goed begrijpen wat de onderliggende patronen zijn grensoverschrijdende spiritualiteit, zullen we mensen kunnen helpen om het te voorkomen en slachtoffers bij te staan wanneer ze ermee te maken kregen.-------'Groetjes uit Shambhala’ is een productie van Volzin.
--------
56:32
De kracht van sacrale plekken
In een vorige aflevering hadden Paul en Jonas het over heilige koningen en hemelse regeringen omdat men in veel religieuze en spirituele contexten ervan uit lijkt te gaan dat het goddelijke kan belichaamd worden in specifieke personen. Maar ook specifieke locaties worden soms een sacrale kracht toegekend. Belangrijke heilige plaatsen zoals de Masjid al-Haram in Mekka of de verschillende Indische steden waarin een Kumbh Mela plaats vindt, kunnen vele miljoenen pelgrims aantrekken. Ze hopen er het goddelijke intenser te ervaren. Velen lijken dat ook effectief te doen. Paul en Jonas stellen zich dan ook de vraag hoe dat precies komt. Gaat het om een soort pyschologische projectie? Of zijn er werkelijk mysterieuze krachten aan het werk op beide locaties? En als er zo’n mysterieuze kracht aanwezig is, was het dan deze die ervoor zorgde dat het een heilige plaats werd, of is het juist de eeuwenlange devotie van mensen op die specifieke plek die ervoor zorgt dat er zo’n kracht ontstaat?
In hun gesprek gaan Paul en Jonas ook deze keer de wereld rond. Ze reizen van de boeddhistische kloosters in Tibet, naar het mausoleum van Imam Reza in het Iraanse Mashhad. Paul vertelt over zijn eigen ervaringen in Indische tempels waar stenen beelden plots gingen bewegen en Jonas vertelt over de kracht van een Mariaal heiligdom in Efese. Maar voor Jonas gaat het deze keer ook over iets dicht bij huis. Hij woont namelijk in een oude kluis, op een heuvel in een Limburgs bos, waar eeuwenlang verschillende generaties kluizenaars verbleven. Deze kluis van Bolderberg is eveneens verbonden met allerhande intrigerende verhalen over mysterieuze uitwisselingen tussen hemel en aarde.
-------
In memoriam "Willy Aerts". In de aflevering vertelt Jonas het mysterieuze verhaal van Willy Aerts' eerste dag in de kluis van Bolderberg. Willy overleed op 5 september 2024.
'Groetjes uit Shambhala’ is een productie van Volzin.
--------
49:39
Goddelijke koningen en hemelse regeringen
Als het aan Paul lag, dan zou hij in het lijstje van de gekende grote religies zoals christendom, boeddhisme, islam en hindoeïsme nog een categorie toevoegen: hemelse regeringen. Van de farao’s in Egypte tot de Chinese keizers, in de loop van de geschiedenis zie je uitermate vaak dat er een cultus ontstaat rond goddelijke leidsmannen. Van hen wordt verwacht dat zij de brug vormen tussen hemel en aarde. Niet allen door middel van specifieke rituelen maar ook door een rechtvaardig beleid zorgen zij in de ogen van de bevolking ervoor dat de kosmische orde in balans blijft en bijgevolg ook de orde in de samenleving. In verschillende regio’s is dat idee nog steeds sterk aanwezig en oefent het een sterke invloed uit op de samenleving.
Paul en Jonas bespreken vanuit die optiek de goddelijke dimensie van het koningshuis in Thailand, de status van Xi Jing Ping in China en we wijze waarop zowel vroeger als vandaag in veel Aziatische gebieden de hemelse en de aardse orde samen gedacht werden en worden. Dat alles plaats dan ook veel vraagtekens bij de houdbaarheid van de scheidslijn tussen seculier en religieus. Meer nog, dergelijke concepten zijn misschien eveneens aanwezig in regio’s die zichzelf als seculier bekijken. Wordt door sommige fracties in de VS niet een goddelijke koningschap rond Trump gecreëerd? En in welke mate is de bureaucratische orde van de alles overwoekerende excelfiles ondertussen een quasi hemels beleid geworden waarvoor we allen de knieën voor buigen? Wie onze wereld vanuit deze specifieke religieuze categorie analyseert, gaat één ander plots anders zien.
-------
De afbeelding toont een straatbeeld uit Thailand, met een grote foto van de Thaise koning naast een publiek naast een San Phra Phum (een 'geestenhuisje').
'Groetjes uit Shambhala’ is een productie van Volzin.
Met een kritische blik en een gezonde dosis humor ontrafelen hoogleraar Paul van der Velde en theoloog Jonas Slaats verschillende vormen van hedendaagse spiritualiteit en esoterie.
Netherlands