Nederland heeft dankzij Iceye nu eigen 'ogen in de ruimte'
De Europese krijgsmachten leunen nog sterk op de Verenigde Staten wat betreft hun informatievergaring. Ook het Nederlandse ministerie van Defensie moet veel beter worden in het verzamelen van inlichtingen, zo moest demissionair minister Ruben Brekelmans in maart van dit jaar erkennen. Nederland werkt dan ook aan de versterking van de 'informatiehuishouding', zei hij.Aanleiding voor Brekelmans' opmerking is een kritisch rapport over een bombardement in 2015 van Nederlandse F16's op terreurorganisatie Isis in de Iraakse stad Hawija. Hierbij kwamen onbedoeld minstens zeventig burgers om het leven. Brekelmans bood zijn excuses aan de burgemeester van Hawija aan. Bovendien moet Nederland wat hem betreft de 'inlichtingenpositie tijdens internationale missies' verbeteren. Toeval of niet: kort daarop, in juni, lanceerde Defensie zijn eerste Nederlandse satelliet. Het komende anderhalf jaar stuurt ons land nog eens drie satellieten de ruimte in, allemaal van het jonge Fins-Poolse bedrijf Iceye. Te gast is Joost Elstak, de commercieel directeur satellietmissies van Iceye. Volgens hem koos Nederland voor zijn onderneming, omdat hun satelieten. ook door zware bewolking en in de nacht goede afbeeldingen naar de aarde kunnen sturen. Daarbij komt nog dat de Iceye-satellieten hun kwaliteit al hebben bewezen in de oorlog in Oekraïne, waar militairen ook gebruik van de scherpe afbeeldingen. Dankzij de Oekraïense ervaringen kwam Defensie bij Iceye terecht, zegt Elstak. Interessant is ook dat de Iceye-satellieten van volledig Europees makelij zijn. Hiermee kan het bedrijf de volgende steen worden in het bouwwerk van Brussel om de Europese defensie meer op eigen benen te laten staan en minder afhankelijk te maken van de VS en bedrijven als SpaceX van Elon Musk. Defensie zelf zegt dat het belangrijk is dat Nederland dankzij de Iceye-satelliet nu 'eigen ogen in de ruimte heeft' om militaire operaties te kunnen uitvoeren en zicht te houden op dreigingen. Volgens Elstak kan dit ook met andere Europese landen om de inlichtingenpositie nog krachtiger te maken. 'Het mooie van onze satellieten is dat ze samen kunnen werken. Portugal heeft ook onze satelliet gekocht. Polen drie', vertelt hij. En er liggen nog meer orders in het verschiet om de Europese dekking omtrent informatie-uitwisseling te vergroten. Over In het defensief In de wekelijkse podcast ‘In het defensief’ nemen FD-verslaggever Ria Cats en BNR-journalist Michal van der Toorn je mee langs de frontlinies van Europa’s nieuwe wapenplan. In elke aflevering onderzoeken ze hoe burgers, bedrijven, politici en militairen zich voorbereiden op een wereld waarin veiligheid niet langer gegarandeerd is. Na tientallen jaren van vrede, ontwapening en internationale samenwerking, staat Europa voor een ingrijpende koerswijziging. De oorlog is terug op het continent, en daarmee ook een ongemakkelijke waarheid: vrede is niet vanzelfsprekend. Terwijl de wereldwijde spanningen oplopen, wordt van Europese landen verwacht dat ze hun defensie serieus gaan nemen. Maar hoe doe je dat, als je decennialang vooral hebt ingezet op handel, diplomatie en gemeenschappelijke regelgeving? Van drone-startups tot tankfabrieken, van Brusselse vergaderzalen tot militaire oefenterreinen – deze podcast duikt diep in de Europese defensiemachine. Hoe ziet die eruit? Wie zijn de spelers? En hoever zijn we eigenlijk bereid te gaan om ons continent te beschermen? 🎧 Luister elke week naar een nieuwe aflevering van ‘In het Defensief’, te vinden in je favoriete podcastapp. Michal van der Toorn is Europaverslaggever bij BNR. Ze houdt zich op dagelijkse basis bezig met wat er in Brussel gebeurt, waar Europa mee worstelt en hoe we ons los proberen te maken van de Verenigde Staten onder Trump, onder andere in de BNR-podcast Make Europe Great Again. Ria Cats is journalist defensie en geopolitieke veiligheid bij het Financieele Dagblad. Ze schrijft over zowel de defensie-industrie als de Navo en de worstelingen van politieke spelers met de toenemende onveiligheid. Daarvoor werkte ze voor het FD als Europa-correspondent in Brussel en als politiek verslaggever in Den Haag.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
24:40
--------
24:40
Visnetten en kippengaas halen drones neer in Oekraïne (totdat dit recept is uitgewerkt)
Visnetten en kippengaas een innovatie? Het lijkt haast onvoorstelbaar, maar op de slagvelden van Oekraïne betekenen deze huis-tuin-en-keuken-middelen soms het verschil tussen leven en dood. Oekraïense soldaten gebruiken oude visnetten, die ze mede uit Nederland opgestuurd krijgen, als beschermingsmiddelen en camouflage in de loopgraven. De propellers van de vijandige drones draaien zich erin vast. Hoe staat een stukje kippengaas symbool voor de snelle veranderingen op het slagveld? Te gast is Mark Voskuijl, hoogleraar Wapen- en Luchtvaartsystemen aan de Nederlandse Defensie Academie.Behalve kippengaas en visnetten is aan het front in Oekraïne ook een wirwar aan kabels te zien, zegt Voskuijl. Die zorgen ervoor dat Russische drones via een glasvezelverbinding kunnen worden bestuurd naar hun doel, in plaats van via radiogolven. Daardoor zijn ze minder goed te detecteren en nog lastiger te verstoren en uit te schakelen. Dat is een grote uitdaging voor Oekraïne.Moeten we toe naar grote vliegende scharen die de kabels doorknippen? Of gaat de drone-ontwikkeling zo rap dat de een na de andere uitvinding wordt gedaan en de innovaties elkaar nauwelijks kunnen bijbenen? Dat laatste is volgens Voskuijl het geval. Volgens hem moet de Nederlandse defensie-industrie dan ook goed naar Oekraïne kijken en ervan leren. Aanpassingsvermogen is het toverwoord, waarschuwt hij. Produceren voor de plank heeft alleen zin als de onderdelen voortdurend gemakkelijk kunnen worden vervangen voor een snelle up-to-date. Want de drones die vandaag van de fabrieksband rollen, zijn al binnen twee maanden al achterhaald. Over In het defensief In de wekelijkse podcast ‘In het defensief’ nemen FD-verslaggever Ria Cats en BNR-journalist Michal van der Toorn je mee langs de frontlinies van Europa’s nieuwe wapenplan. In elke aflevering onderzoeken ze hoe burgers, bedrijven, politici en militairen zich voorbereiden op een wereld waarin veiligheid niet langer gegarandeerd is. Na tientallen jaren van vrede, ontwapening en internationale samenwerking, staat Europa voor een ingrijpende koerswijziging. De oorlog is terug op het continent, en daarmee ook een ongemakkelijke waarheid: vrede is niet vanzelfsprekend. Terwijl de wereldwijde spanningen oplopen, wordt van Europese landen verwacht dat ze hun defensie serieus gaan nemen. Maar hoe doe je dat, als je decennialang vooral hebt ingezet op handel, diplomatie en gemeenschappelijke regelgeving? Van drone-startups tot tankfabrieken, van Brusselse vergaderzalen tot militaire oefenterreinen – deze podcast duikt diep in de Europese defensiemachine. Hoe ziet die eruit? Wie zijn de spelers? En hoever zijn we eigenlijk bereid te gaan om ons continent te beschermen? 🎧 Luister elke week naar een nieuwe aflevering van ‘In het Defensief’, te vinden in je favoriete podcastapp. Michal van der Toorn is Europaverslaggever bij BNR. Ze houdt zich op dagelijkse basis bezig met wat er in Brussel gebeurt, waar Europa mee worstelt en hoe we ons los proberen te maken van de Verenigde Staten onder Trump, onder andere in de BNR-podcast Make Europe Great Again. Ria Cats is journalist defensie en geopolitieke veiligheid bij het Financieele Dagblad. Ze schrijft over zowel de defensie-industrie als de Navo en de worstelingen van politieke spelers met de toenemende onveiligheid. Daarvoor werkte ze voor het FD als Europa-correspondent in Brussel en als politiek verslaggever in Den Haag.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
30:23
--------
30:23
Clingendael-coryfee Dick Zandee waarschuwt voor Krim-scenario op NAVO-grond
Bijna zijn hele volwassen leven hield Dick Zandee (66) zich bezig met defensie en veiligheid. De defensiespecialist bij Instituut Clingendael werkte na zijn studie geschiedenis bij onder meer het ministerie van Defensie, de Navo, de EU en het Europese Defensie-agentschap.Maar nu zit zijn loopbaan erop. Begin augustus wordt Zandee 67 en gaat hij met pensioen. Zijn kamer bij Clingendael, waar hij sinds 2013 als analist werkte, is al leeggeruimd en zijn afscheidsborrel is achter de rug. In deze aflevering blikken we met Zandee in zijn voormalige kantoor terug op zijn carrière. Nog eenmaal deelt hij zijn vakkennis met ons, voordat hij zich aan zijn hobby's wijdt: golf en militaire geschiedenis. Over andere de Tweede Wereldoorlog zal hij nog wel artikelen gaan publiceren in historische tijdschriften, maar zich bezighouden met de actualiteit en met analyses is vanaf nu voorbij: 'Dan moet je alle vakliteratuur blijven bijhouden. Als je het goed wil doen, redt het niet met enkel dagbladen lezen en talkshows volgen', zegt Zandee die geen man is van 'half werk'. We zullen hem dan ook niet meer terugzien in de media als analist. Wel, erkent hij, zal hij zijn werk ongetwijfeld gaan missen. Volgens de defensiespecialist staat Europa nu op een keerpunt. De 27 lidstaten moeten nu in allerijl gaan samenwerken om militair hun mannetje beter te kunnen staan. 'We moeten af van duplicaties. Dat elk land afzonderlijk zijn eigen tanks of munitie of artillerie wil maken', aldus Zandee. Dat maakt de productie alleen maar duurder en niet effectief, omdat wapensysteem onderling niet uitwisselbaar zijn. 'Maar dan moet je elkaar wel vertrouwen.'Hij is benieuwd of dit lukt, omdat de grote stappen uiteindelijk in de 27 EU-landen moeten worden gezet. 'De EU heeft weliswaar subsidies en maatregelen om de defensiesamenwerking te bevorderen, maar de Europese defensiegelden zijn maar een fractie van de budgetten van de lidstaten', zegt hij. Dáár ligt dus de sleutel. Zandee maant tot actie, want tot nu staan er vooral veel goede bedoelingen op papier en is er nog weinig concreets bereikt. En de tijd dringt. Want Zandee kan niet uitsluiten dat Rusland 'iets zoals in de Krim met de groene mannetjes gaat proberen' in een van de Baltische staten, alle drie lid van de Navo. En dat wordt het Navo-artikel 5 (een aanval op één is een aanval op ons allen) getest. Over In het defensief In de wekelijkse podcast ‘In het defensief’ nemen FD-verslaggever Ria Cats en BNR-journalist Michal van der Toorn je mee langs de frontlinies van Europa’s nieuwe wapenplan. In elke aflevering onderzoeken ze hoe burgers, bedrijven, politici en militairen zich voorbereiden op een wereld waarin veiligheid niet langer gegarandeerd is. Na tientallen jaren van vrede, ontwapening en internationale samenwerking, staat Europa voor een ingrijpende koerswijziging. De oorlog is terug op het continent, en daarmee ook een ongemakkelijke waarheid: vrede is niet vanzelfsprekend. Terwijl de wereldwijde spanningen oplopen, wordt van Europese landen verwacht dat ze hun defensie serieus gaan nemen. Maar hoe doe je dat, als je decennialang vooral hebt ingezet op handel, diplomatie en gemeenschappelijke regelgeving? Van drone-startups tot tankfabrieken, van Brusselse vergaderzalen tot militaire oefenterreinen – deze podcast duikt diep in de Europese defensiemachine. Hoe ziet die eruit? Wie zijn de spelers? En hoever zijn we eigenlijk bereid te gaan om ons continent te beschermen? 🎧 Luister elke week naar een nieuwe aflevering van ‘In het Defensief’, te vinden in je favoriete podcastapp. Michal van der Toorn is Europaverslaggever bij BNR. Ze houdt zich op dagelijkse basis bezig met wat er in Brussel gebeurt, waar Europa mee worstelt en hoe we ons los proberen te maken van de Verenigde Staten onder Trump, onder andere in de BNR-podcast Make Europe Great Again. Ria Cats is journalist defensie en geopolitieke veiligheid bij het Financieele Dagblad. Ze schrijft over zowel de defensie-industrie als de Navo en de worstelingen van politieke spelers met de toenemende onveiligheid. Daarvoor werkte ze voor het FD als Europa-correspondent in Brussel en als politiek verslaggever in Den Haag.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
43:37
--------
43:37
Europese defensie té afhankelijk van zware en zeldzame Chinese metalen
Jachtvliegtuigen, fregatten, radars en raketsystemen: ze bevatten allemaal een schat aan zeldzame aardmetalen, zoals lithium, dysprosium en yttrium. Landen die over voldoende van dit soort kritieke grondstoffen beschikken, kunnen hun defensie-industrieën laten bloeien. Maar wie niet tijdig over de metalen beschikt, heeft het nakijken. Logisch dus dat de Europese Unie in deze geopolitiek onzekere tijden hard broedt op allerlei plannen om te zorgen dat haar defensie- en andere bedrijven genoeg zeldzame aardmetalen binnenkrijgen, niet alleen nu maar óók de komende jaren nog. Donderdag gaan de EU-kopstukken Ursula van der Leyen en Antonio Costa in gesprek met onder meer de Chinese leider Xi Jinping op hun tweejaarlijkse EU-China-top over precies dit onderwerp. China heeft Europa volstrekt én bewust afhankelijk gemaakt door zijn positie als leverancier van de metalen al vanaf de jaren zeventig fors uit te bouwen. Daardoor is China inmiddels de absolute wereldmarktleider: Beijing controleert bijna 70% van de winning van zeldzame aardmetalen en 90% van de verwerking ervan. In deze editie van 'In het defensief' gaan we in gesprek met strategisch analist Ron Stoop van denktank HCSS over de consequenties hiervan. Hoe kan Europa China overtuigen de zeldzame aardmetalen te blijven exporteren voor onze defensie-industrie maar ook ten behoeve van onze productie van windparken en elektrische auto's? En kan Europa snel mijnen openen in onder meer Portugal en Scandinavië om zelf meer metalen te mijnen? Volgens Stoop is haast geboden. 'Als je alles bij elkaar optelt zit een meerderheid van de door de EU aangemerkte kritieke grondstoffen in defensiesystemen. Als die kraan opeens dichtgedraaid wordt, kan dat leveranciers opeens in de problemen brengen - onder andere omdat bedrijven vooral kijken naar de korte termijn.' Over In het defensief In de wekelijkse podcast ‘In het defensief’ nemen FD-verslaggever Ria Cats en BNR-journalist Michal van der Toorn je mee langs de frontlinies van Europa’s nieuwe wapenplan. In elke aflevering onderzoeken ze hoe burgers, bedrijven, politici en militairen zich voorbereiden op een wereld waarin veiligheid niet langer gegarandeerd is. Na tientallen jaren van vrede, ontwapening en internationale samenwerking, staat Europa voor een ingrijpende koerswijziging. De oorlog is terug op het continent, en daarmee ook een ongemakkelijke waarheid: vrede is niet vanzelfsprekend. Terwijl de wereldwijde spanningen oplopen, wordt van Europese landen verwacht dat ze hun defensie serieus gaan nemen. Maar hoe doe je dat, als je decennialang vooral hebt ingezet op handel, diplomatie en gemeenschappelijke regelgeving? Van drone-startups tot tankfabrieken, van Brusselse vergaderzalen tot militaire oefenterreinen – deze podcast duikt diep in de Europese defensiemachine. Hoe ziet die eruit? Wie zijn de spelers? En hoever zijn we eigenlijk bereid te gaan om ons continent te beschermen? 🎧 Luister elke week naar een nieuwe aflevering van ‘In het Defensief’, te vinden in je favoriete podcastapp. Michal van der Toorn is Europaverslaggever bij BNR. Ze houdt zich op dagelijkse basis bezig met wat er in Brussel gebeurt, waar Europa mee worstelt en hoe we ons los proberen te maken van de Verenigde Staten onder Trump, onder andere in de BNR-podcast Make Europe Great Again. Ria Cats is journalist defensie en geopolitieke veiligheid bij het Financieele Dagblad. Ze schrijft over zowel de defensie-industrie als de Navo en de worstelingen van politieke spelers met de toenemende onveiligheid. Daarvoor werkte ze voor het FD als Europa-correspondent in Brussel en als politiek verslaggever in Den Haag.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
33:52
--------
33:52
Politici, kweek meer begrip bij burger voor mega-uitgaven defensie
Overheden in Europa moeten hun burgers veel beter betrekken bij hun besluiten over defensievraagstukken. Voor veel Europeanen, zeker in het westelijk deel van het continent, is de Russische dreiging nog altijd een ver-van-hun-bed-show. Ze begrijpen de wens van politici om de komende jaren duizenden miljarden te steken in de krijgsmacht, gewoonweg niet altijd goed. Die waarschuwing geeft geopolitiek analist Michelle Haas, zij doet onderzoek naar defensiebeleid aan de Universiteit van Gent en kijkt als Nederlandse ook nadrukkelijk naar de politieke situatie in België, waar ze woont.Meer dan Nederlanders maken de Belgen zich grote zorgen over de beslissing van de Navo om per 2035 5% van het bbp in defensie en veiligheid te steken. België heeft een hoge staatsschuld en behoort al tot de Europese landen met de hoogste belastingdruk, zegt Haas. Veel Belgische politici maken zich zorgen dat het land wel héél fors moet bezuinigen op de verzorgingsstaat om de hogere defensie-uitgaven te betalen. De christendemocraten spreken volgens Haas zelfs voor een 'sociaal bloedbad'.Op dit moment loopt alleen de rechts-conservatieve NV-a van premier Bart De Wever echt warm voor het optrekken van de defensiebestedingen. Die zijn volgens Haas ook wel degelijk nodig, al moet het groeipad wel geleidelijk omhooggaan en mag 'het sociale verhaal' niet worden vergeten.Ze raadt overheden aan veel meer aandacht te besteden aan strategische communicatie 'richting alle lagen van de bevolking' om hen beter mee te kunnen nemen. De defensie-inspanningen 'gaan enorm veel vragen van je bevolking. terwijl de dreiging nog vaak abstract is voor veel mensen.'Militarisme spreekt lang niet iedereen aan, meent ze. Het is een rechts thema, maar politici moeten ook zeker het linksere deel van de kiezers niet vergeten. Veiligheid is immers in ieders belang, besluit Haas. Over In het defensief In de wekelijkse podcast ‘In het defensief’ nemen FD-verslaggever Ria Cats en BNR-journalist Michal van der Toorn je mee langs de frontlinies van Europa’s nieuwe wapenplan. In elke aflevering onderzoeken ze hoe burgers, bedrijven, politici en militairen zich voorbereiden op een wereld waarin veiligheid niet langer gegarandeerd is. Na tientallen jaren van vrede, ontwapening en internationale samenwerking, staat Europa voor een ingrijpende koerswijziging. De oorlog is terug op het continent, en daarmee ook een ongemakkelijke waarheid: vrede is niet vanzelfsprekend. Terwijl de wereldwijde spanningen oplopen, wordt van Europese landen verwacht dat ze hun defensie serieus gaan nemen. Maar hoe doe je dat, als je decennialang vooral hebt ingezet op handel, diplomatie en gemeenschappelijke regelgeving? Van drone-startups tot tankfabrieken, van Brusselse vergaderzalen tot militaire oefenterreinen – deze podcast duikt diep in de Europese defensiemachine. Hoe ziet die eruit? Wie zijn de spelers? En hoever zijn we eigenlijk bereid te gaan om ons continent te beschermen? 🎧 Luister elke week naar een nieuwe aflevering van ‘In het Defensief’, te vinden in je favoriete podcastapp. Michal van der Toorn is Europaverslaggever bij BNR. Ze houdt zich op dagelijkse basis bezig met wat er in Brussel gebeurt, waar Europa mee worstelt en hoe we ons los proberen te maken van de Verenigde Staten onder Trump, onder andere in de BNR-podcast Make Europe Great Again. Ria Cats is journalist defensie en geopolitieke veiligheid bij het Financieele Dagblad. Ze schrijft over zowel de defensie-industrie als de Navo en de worstelingen van politieke spelers met de toenemende onveiligheid. Daarvoor werkte ze voor het FD als Europa-correspondent in Brussel en als politiek verslaggever in Den Haag.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Vrede en welvaart creëren: dáárvoor is de Europese Unie opgericht. EU-landen besloten zich na de ongekende gruwelen van de Tweede Wereldoorlog alleen nog bezig te houden met wetten en regels, normen en waarden. Niet vechten over grondgebied, maar vechten met woorden en wetteksten. Daarmee wilde Europa zich voortaan in de kijker spelen. Wapenindustrie werd een vies woord. Die tijd is voorbij. Door de Oekraïneoorlog en de toenemende onveiligheid in de rest van de wereld, moet de Europese defensie-industrie worden opgeschaald. En snel.
Na tientallen jaren van vrede, ontwapening en internationale samenwerking, staat Europa voor een ingrijpende koerswijziging. De oorlog is terug op het continent, en daarmee ook een ongemakkelijke waarheid: vrede is niet vanzelfsprekend. Terwijl de wereldwijde spanningen oplopen, wordt van Europese landen verwacht dat ze hun defensie serieus gaan nemen. Maar hoe doe je dat, als je decennialang vooral hebt ingezet op handel, diplomatie en gemeenschappelijke regelgeving?
Ondertussen trekt Amerika zich terug, China stelt zich steeds assertiever op. En er zijn bepaald geen eindeloze defensiebudgetten. In de wekelijkse podcast ‘In het Defensief’ nemen FD-verslaggever Ria Cats en BNR-journalist Michal van der Toorn je mee langs de frontlinies van Europa’s nieuwe wapenplan. In elke aflevering onderzoeken ze hoe burgers, bedrijven, politici en militairen zich voorbereiden op een wereld waarin veiligheid niet langer gegarandeerd is.
Van drone-startups tot tankfabrieken, van Brusselse vergaderzalen tot militaire oefenterreinen – deze podcast duikt diep in de Europese defensiemachine. Hoe ziet die eruit? Wie zijn de spelers? En hoever zijn we eigenlijk bereid te gaan om ons continent te beschermen?
Luister elke week naar een nieuwe aflevering van ‘In het Defensief’, te vinden in je favoriete podcastapp.Michal van der Toorn is Europaverslaggever bij BNR. Ze houdt zich op dagelijkse basis bezig met wat er in Brussel gebeurt, waar Europa mee worstelt en hoe we ons los proberen te maken van de Verenigde Staten onder Trump, onder andere in de BNR-podcast Make Europe Great Again. Ria Cats is journalist defensie en geopolitieke veiligheid bij het Financieele Dagblad. Ze schrijft over zowel de defensie-industrie als de Navo en de worstelingen van politieke spelers met de toenemende onveiligheid. Daarvoor werkte ze voor het FD als Europa-correspondent in Brussel en als politiek verslaggever in Den Haag.
Netherlands