#43 Teologia o sztucznej inteligencji (Słomka & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl Naszą rozmowę rozpoczynamy od wymiany zdań o tym, jak każdy z nas korzysta z narzędzi AI. Przy okazji odpowiadamy sobie na pytania: Czy AI myśli? Czy AI rozumie? oraz na kilka innych powiązanych z tymi dwoma głównymi pytaniami. Najwięcej czasu poświęcamy omówieniu noty Dykasterii ds. Kultury i Edukacji na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką pt. Antiqua et Nova. Przedstawiamy jej treść oraz wskazujemy na to, czego w tym dokumencie zabrakło. Owo wskazywanie braków jest owocem wcześniejszej pracy ks. Grzegorza Strzelczyka: wnikliwej, krytycznej lektury tekstu noty. Pod koniec rozmowy krótko komentujemy artykuł Ilii Delio pt. Too little, too late: The church's inadequate response to AI-human evolution. Ten artykuł jest krytyką przedstawionego w Antiqua et Nova paradygmatu relacji człowiek-AI. My zaś dość zgodnie krytykujemy ten artykuł. W tej naszej rozmowie jest wyjątkowo dużo dygresji i raz po raz ujawniają się mniejsze lub większe różnice zdań. Ale jesteśmy zgodni w kwestii zasadniczej: AI jest tylko narzędziem i co najwyżej symuluje ludzkie myślenie i rozumienie. Nie próbujemy zatem tutaj referować wszystkich wątków i szczegółowych tematów naszej rozmowy. Zapraszamy do jej wysłuchania. Literatura: DYKASTERIA DS. KULTURY I EDUKACJI, ANTIQUA ET NOVA. Nota na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką. https://www.ekai.pl/wp-content/uploads/2025/04/PL_Nota-Antiqua-et-nova.pdf Ilia Delio, Too little, too late: The church's inadequate response to AI-human evolution. https://www.ncronline.org/opinion/guest-voices/too-little-too-late-churchs-inadequate-response-ai-human-evolution
--------
1:03:39
--------
1:03:39
#42 pewna książka o Kościele (Kempa & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl Rozmawiamy dziś o nowej książce ks. Grzegorza Strzelczyka „Eklezjologia. Jak Kościół rozumie sam siebie” (WAM, Kraków 2025). Stawiamy pytania o jej zamysł, zręby metody i o niektóre treści. Ks. Grzegorz odpowiada najpierw, jak daleko w historię jego poszukiwań teologicznych sięga geneza tej książki. Potem dzieli się tym, jak sam widzi główne akcenty treściowe, jakie starał się położyć: odkrywanie Bożego objawienia o Kościele w ludzkiej historii, synodalność jako stały element tożsamości kościelnej, teologiczna integracja spojrzenia na sakramenty inicjacji i na sakrament święceń oraz posługi. Zatrzymujemy się przy nietypowym układzie treści: książka zaczyna się bowiem od ujęcia systematycznego, jak dziś Kościół rozumie siebie; dopiero potem zajmuje się danymi biblijnymi i historią doktryny eklezjologicznej. Ks. Grzegorz wyjaśnia ten układ, wskazując szczególnie na potrzebę rozpoznawania w trudnej często i złożonej historii Kościoła i refleksji nad nim tego, co trwałe i co chroni głębię prawdy o Bożych wymiarach Kościoła. Poruszamy też kilka innych szczegółowych wątków, nasuwających się z perspektywy współczesnego „alfabetu” eklezjologii. Mówimy zatem o umiejscowieniu eklezjologii communio, a także o tym, dlaczego odwoływanie się do idei „stanów” w Kościele nie ma teologicznej wartości. W rozmowie pojawia się także kilka innych wątków, wydobytych z omawianej książki. Mamy nadzieję, że ich przedstawienie będzie zachętą do lektury. Omawiana książka dostępna jest tutaj: https://wydawnictwowam.pl/prod.eklezjologia.43524.htm?sku=96679
--------
56:58
--------
56:58
#41 Święcenia i władza w Kościele (Sojka & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W tym odcinku rozmawiamy o urzędzie duchownym w Kościele: o jego istocie, teologicznych podstawach i różnicach między tradycjami chrześcijańskimi. Zastanawiamy się, czym właściwie jest „urząd” – czy chodzi tylko o głoszenie Słowa i udzielanie sakramentów, czy również o przewodniczenie wspólnocie? Sięgamy do Wyznania Augsburskiego i dokumentów Soboru Trydenckiego, porównując protestanckie i katolickie ujęcia. Analizujemy rolę biskupów, znaczenie ordynacji i pytamy, jak synodalność wpływa na współczesną eklezjologię. Wspólnie przyglądamy się także, jak władza duchowa może (lub nie powinna) łączyć się z władzą świecką. To rozmowa o napięciach, ale i możliwościach – także ekumenicznych.
--------
59:11
--------
59:11
#40 Literatura zamiast teologii? (Madaliński & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W czterdziestym odcinku „Teologii z Katowic” zagłębiamy się w relację między literaturą a teologią — pytamy, czym jest kryptoteologia i gdzie dziś rozgrywa się doświadczenie duchowe, jeśli nie w instytucjonalnej religii. Czy Biblia to literatura? Czy Ewangelie są tekstami objawionymi, czy raczej literackimi tropami Logosu? Czy można dziś mówić o obecności Boga w świecie przez tekst? Sięgamy do opowiadania „Pismo Boga” Jorge Luisa Borgesa, przywołujemy „Mityzację Rzeczywistości” Brunona Schulza i zastanawiamy się, co oznacza przemiana Gregora Samsy w przekładzie Łukasza Musiała. Czy to tylko fabuła? A może ukryta przypowieść? Mówimy też o słowie jako medium objawienia, o jego kruchości, przemieniającej sile i o tym, jak literatura może stawać się miejscem duchowości: zdeinstytucjonalizowanej, osobistej, ale nadal głęboko teologicznej. Rozważamy, dlaczego literatura potrafi mówić o tajemnicy lepiej niż niejedna dogmatyczna formuła i czy duchowość może dziś rozwijać się poza Kościołem. To odcinek o znaczeniu opowieści, o sile języka i o tym, że może właśnie w książkach — nie tylko świętych — bije dziś puls duchowego sensu. Polecamy też: Kanał Youtube Biblioteki Śląskiej: https://www.youtube.com/@bibliotekaslaskawkatowicach/videos Spotify “Rozmowy o książkach, które przeczytaliśmy” https://open.spotify.com/show/7uLcAjDA28QvcuWKcVaR7J Spotify “Otwarte słowa” https://open.spotify.com/show/0rZ9Z9tFRslRmO4cXrwKMe
--------
58:43
--------
58:43
#39 Nouvelle Théologie o zbawieniu (Kempa & Witkowska)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.plPrzedmiotem naszej rozmowy jest soteriologia nurtu Nouvelle Théologie. Naszym gościem jest Małgorzata Witkowska, doktorantka na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wspólnie zastanawiamy się nad oryginalnością i aktualnością myśli teologicznej rozwijanej przez grupę francuskich teologów XX wieku, określaną tą francuską zbiorową nazwą. Rozmowa jest ukierunkowana na jedno szczególne zagadnienie, czyli rozumienie zbawienia. Analizujemy kluczowe zagadnienia, takie jak relacja między naturą a łaską, krytyka modelu zadośćuczynienia i podkreślenie idei przebóstwienia – centralnej kategorii w teologii wschodniej, której obecność odkrywamy także w refleksji Congara, de Lubaca i innych. Pokazujemy, jak myśl tych teologów przygotowała grunt pod Sobór Watykański II, a także jak ich dziedzictwo może wzbogacić dzisiejszą debatę teologiczną i duszpasterską. Do lektury rozszerzającej polecamy zwłaszcza:Yves Congar, Chrystus i zbawienie świata Yves Congar, Kościół jako sakrament zbawieniaHenri de Lubac, Katolicyzm: społeczne aspekty dogmatuHenri de Lubac, Medytacje o Kościele Henri de Lubac, O naturze i łasce
Podkast grupy pracowników Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego (Kempa, Kita, Słomka, Strzelczyk). Zajmujemy się zawodowo teologią (Uniwersytet Śląski), a to przekłada się na dużo rozmów i niemało sporów. Podejrzewamy, że tematy ważne dla nas, mogą też być istotne dla innych. A to by oznaczało, że warto – lub nawet trzeba – dzielić się tymi naszymi dialogami. Taki jest główny zamysł tego podkastu.A adresaci? Naszym głównym celem nie jest szeroka popularyzacja tematów związanych z chrześcijaństwem, a raczej wpuszczanie na ciut głębsze teologiczne wody. Zakładamy więc u odbiorcy przynajmniej pewną gotowość do intelektualnego wysiłku.
Netherlands