teologia z Katowic

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl Tym odcinku zajęliśmy się znaczeniem zasady lex orandi, lex credendi, próbując osadzić ją w szerokim kontekście historycznym i teologicznym. Prześledziliśmy jej korzenie w najwcześniejszych strukturach wiary i modlitwy Kościoła, pokazując, że liturgia i doktryna wzajemnie się kształtują, lecz tezy oparte na doświadczeniu modlitewnym nie mogą być traktowane jako rozstrzygające argumenty doktrynalne. Formuła ta powinna być stosowana jako część większego procesu rozeznania, a nie narzędzie do forsowania przekonań nie mających wystarczających fundamentów w Objawieniu. W dalszej części zastanawialiśmy się nad zastosowaniem zasady lex orandi, lex credendi we współczesnych sporach mariologicznych oraz nad tym, dlaczego Kościół konsekwentnie odmawia ogłoszenia pewnych tytułów maryjnych jako dogmatów. Podkreśliliśmy rolę zmysłu wiary Ludu Bożego, wagę jedności doktrynalnej oraz konsekwencje ekumeniczne. Zakończyliśmy refleksją nad relacją między wiarą, modlitwą i życiem chrześcijańskim, sygnalizując potrzebę osobnej rozmowy o hermeneutyce teologicznej.  Nota Dykasterii dostępna jest tu: https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2025/11/04/0829/01462.html#polacco 

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W tym odcinku wracamy do jednego z najważniejszych dokumentów Soboru Watykańskiego II - Gaudium et spes, ogłoszonego dokładnie 60 lat temu, 7 grudnia 1965 roku. Choć sama konstytucja duszpasterska obejmuje szeroki zakres tematów, my koncentrujemy się na jednym z jej kluczowych wątków: antropologii. Pytamy, co oznacza bycie człowiekiem w świetle Objawienia, jak Kościół rozumie godność osoby, wolność sumienia i powołanie do relacji. Rocznica ogłoszenia dokumentu staje się dla nas pretekstem do głębszej refleksji nad tym, jak ta soborowa wizja człowieka brzmi w dzisiejszym świecie. Rozwijając temat antropologii, dotykamy fundamentalnych kwestii: stworzenia na obraz i podobieństwo Boga, wewnętrznego rozdarcia człowieka, jego zdolności do poznania dobra i odpowiedzialnego działania w wolności. Zastanawiamy się, jak rozumieć sumienie w czasach chaosu informacyjnego, co znaczy być wolnym w świecie pełnym mechanizmów kontroli, i dlaczego więź z Bogiem pozostaje podstawą ludzkiej tożsamości. Odczytujemy Gaudium et spes jako propozycję głęboko zakorzenionej, a zarazem otwartej antropologii, która nie ucieka od trudnych pytań i może być dziś punktem odniesienia - nie tylko dla wierzących.  Polska wersja Konstytucji: https://sip.lex.pl/akty-prawne/akty-korporacyjne/konstytucja-duszpasterska-o-kosciele-w-swiecie-wspolczesnym-286768068 Wersja łacińska: https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_lt.html 

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W tym odcinku rozmawiamy z dr Magdaleną Jóźwik, teolożką dogmatyczną i członkinią Zespołu ds. Katechezy Parafialnej przy Komisji ds. Wychowania Konferencji Episkopatu Polski. W centrum rozmowy znajduje się pytanie o to, jak dziś myśleć i organizować katechezę parafialną. Przyglądamy się pracom nad ogólnopolskim dokumentem wizyjnym i podręcznikiem dobrych praktyk. Mówimy też o inicjatywach oddolnych – szkołach katechistów, formacji świeckich i wyzwaniach związanych z mentalnością i realiami duszpasterskimi. Podejmujemy między innymi następujące tematy: kto może prowadzić katechezę dorosłych, co oznacza, że każda katecheza ma być kerygmatyczna, i dlaczego nie wystarczy powielać modelu szkolnego. Rozmawiamy o potrzebie integralnego podejścia – łączenia wiary, wiedzy i wspólnoty – oraz o tym, jak tworzyć parafię jako realne miejsce formacji chrześcijańskiej. To odcinek o zmianie, która już się dokonuje – i która domaga się zaangażowania całego Kościoła. 

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl    Tym razem rozmawiamy o katolikach w USA. Próbujemy przedstawić krajobraz kulturowy i duchowy amerykańskiego katolicyzmu. Zaczynamy od przypomnienia historii kolejnych fal migrantów, którzy tworzyli nowożytne Stany Zjednoczone. Otóż katolicy przybywali głównie z Polski, Włoch, Irlandii, w dziewiętnastym i na początku dwudziestego wieku, do kraju o już ukształtowanej strukturze. Ta historia do dzisiaj jest widoczna w tożsamości kulturowej większości katolików. Kolejne fale migrantów-katolików, już w  ostatnich dziesięcioleciach, przybyły z Ameryki południowej i z Azji. Katolicy z Ameryki Południowej przynieśli język i kulturę, czyli sposób przeżywania katolicyzmu ze swoich ojczyzn. Niewielka liczebnie, stosunkowo nowa, ale bardzo znacząca jest społeczność katolików migrujących z Azji.  Tak więc kościół katolicki w USA jest bardzo różnorodny i ciągle się zmienna. Na jego kształt wpływa też dwudziestowieczna kulturowa historia USA oraz życie w społeczeństwie wielowyznaniowym, w którym wzajemne kontakty różnych wspólnot religijnych są bardzo intensywne. 

Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl  W trakcie naszej rozmowy przyglądamy się historii synodalności w Kościele jako historii struktury sprawowania władzy. Wiele miejsca poświęcamy odnowieniu synodalności, które było jednym z owoców Soboru Watykańskiego Drugiego. Jednak Synod Biskupów powołany po Soborze był tylko strukturą doradczą,  a nie realnym uczestnictwem biskupów w sprawowaniu władzy w Kościele. A w praktyce zgromadzenia synodalne stopniowo ewoluowały do formuły czysto ceremonialnej. Papież Franciszek najpierw odnowił i umocnił doradczą rolę synodu biskupów,  potem rozszerzył formułę synodu: to już nie jest synod biskupów, ale synod Ludu Bożego. Synod o synodalności jest jednocześnie wprowadzeniem i pierwszą próbą przeprowadzenia synodu w nowej, zmienionej i rozszerzonej formule.  Pod koniec rozmowy zastanawiamy się nad aktualną sytuacją i perspektywami implementacji w życiu Kościoła owoców synodu o synodalności, czyli przekształcenia samoświadomości Kościoła w duchu synodalności. Dokumenty: Przemówienie Franciszka na otwarcie II sesji (2.10.2024).  https://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2024/october/documents/20241002-sinodo-vescovi.html Franciszek. XVI Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów, Ku Kościołowi synodalnemu – komunia, uczestnictwo, misja. Dokument końcowy; https://www.synod.va/content/dam/synod/news/2024-10-26_final-document/PL_Documento-finale_241217_092435.pdf List Sekretarza Synodu do biskupów o implementacji Synodu; https://www.synod.va/content/dam/synod/news/2025-03-15_letter_process2028/ENG_Letter_To_the_Bishops_-_implementation_phase_of_the_Synod.pdf  Dokument Sekretariatu Synodu "Ścieżki dla fazy implementacyjnej Synodu": https://www.synod.va/content/dam/synod/process/implementation/pathways/250102---ITA-Tracce-per-la-fase-attuativa.pdf   Wywiad z Leonem XIV; https://www.youtube.com/watch?v=QK_zn8Yqgus Wywiad z siostrą Becquart nt. fazy implementacji; https://www.vaticannews.va/en/vatican-city/news/2025-07/becquart-new-document-promotes-implementation-of-synod.html