Architectenweb Podcast

• Toren van Babel – Gesprek met Paul de Ruiter over innovatieve en duurzame hoogbouw

  Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De gast deze maand is architect Paul de Ruiter, oprichter en naamgever van Paul de Ruiter Architects.Paul de Ruiter is een koploper als het gaat om het ontwerpen van duurzame gebouwen in Nederland. Dertig jaar geleden al deed hij onderzoek naar energiepositieve gebouwen. In de podcast praten we over zijn fascinatie voor energieproducerende gebouwen en hoe dat in 1994 leidde tot de start van zijn bureau. We praten over hoe duurzaamheid door de tijd heen terrein heeft gewonnen in het vakgebied. Daarbij vertelt Paul over visionaire opdrachtgevers, over de lange horizon die beleggers in het oog moeten houden als het over duurzaamheid gaat, en over de rol die ESG-normeringen momenteel spelen.We hebben het ook over prefabricage in hoogbouw. De Waldorp Four in Den Haag is een project dat Paul de Ruiter Architects in 2014 won. Het plan, dat zich op een complexe locatie langs het spoor bevindt, was alleen mogelijk door verregaande prefabricage. Inmiddels is het project het grootste en hoogste prefab-unitbouwproject van Nederland. Zijn prefab units hiermee de silver bullet van de woningbouwopgave?Ook praten we over de transformatie van kantoorgebouw Coolsingel 93 naar een Paris Proof-kantoor. Wat is een Paris Proof-gebouw nou eigenlijk? En wat heeft Paul gedaan om dit monumentale kantoorgebouw in hartje Rotterdam toekomstbestendig te maken? Luisteren dus!  Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw.Idee & Presentatie: Daan Roggeveen (MORE Architecture)Productie & Techniek: Lieven HeeremansMuziek: Job RoggeveenReacties: [email protected]

  --------  

  50:33
• Gesprek met Pi de Bruijn over zijn ontwerpen voor de Tweede Kamer toen en nu

  Architect Pi de Bruijn van de Architekten Cie. ontwierp in de jaren ‘80 en ‘90 de uitbreiding van de Tweede Kamer en is, na een korte onderbreking, nu ook weer betrokken bij de renovatie van de door hem ontworpen bouwdelen. Een gesprek over het ontwerpproces toen en nu, over zijn vriendschap met Rem Koolhaas, zijn band met de Tweede Kamer, en de nieuwe publieksentree die hij met zijn team heeft ontworpen.Rijksbouwmeester Wim Quist benaderde in 1981 vijf architecten om in een traject van een jaar een ontwerp voor de Tweede Kamer uit te werken. Een van de benaderde architecten was Pi de Bruijn, die toen nog maar één gebouw had gerealiseerd; een buurtcentrum in Amsterdam-Oost. Hoe kwam hij, toen 39 jaar oud, op dat lijstje terecht?In de podcast vertelt hij dat hij het niet zeker weet, maar dat hij denkt dat de Rijksbouwmeester bij hem een sensibiliteit voor de omgang met bestaande gebouwen had gezien, een wil om een werkelijk participatief traject te doorlopen, en dat het hielp dat hij al een stevig bureau achter zich had. Een paar jaar eerder was hij partner geworden bij het bureau van Frans van Gool en Arnold Oyevaar.Zelf had Pi na zijn afstuderen een periode voor de gemeente Londen gewerkt, waar hij al de veranderende houding ten aanzien van het modernisme had ervaren, met de daaropvolgende herwaardering van de voormoderne architectuur. Daarna had hij een periode bij de gemeente Amsterdam gewerkt, om vervolgens vanuit een jarenlange participatie het buurtcentrum in Amsterdam-Oost te ontwerpen. Het ontwerp daarvan werd volgens Pi door Wim Quist gewaardeerd.Zo kwam Pi dus op de shortlist van de Tweede Kamer en gedurende het jaar dat de verschillende architecten in nauwe samenwerking met de Kamer hun plannen uitwerkten, merkte hij ook al snel dat dat participatieve traject hem lag. Waar zijn tegenstrevers uiteindelijk uitstel moesten vragen voor het inleveren van hun plannen, kon hij zijn plannen wel op tijd indienen. Hij werd geselecteerd en kon er met de Tweede Kamer aan verder werken.In de podcast vertelt hij hoe het ontwerpproces vervolgens verder liep; waarom het gebouw van de Raad van State aan het Plein uiteindelijk toch gesloopt moest worden, hoe de als publieke passage ontworpen ruimte kort voor de opening toch besloten werd, hoe het café onderin de toren voor Nieuwspoort politiek de nek om werd gedraaid en welke symboliek er in het ontwerp voor de Tweede Kamer verwerkt zit.Na de voltooiing van het Tweede Kamercomplex in de jaren ‘90 bleef Pi met zijn bureau erbij betrokken. Iedere keer dat er iets aangepast moest worden, werd hij gebeld. Hij vond het dan ook onbegrijpelijk dat OMA in 2017 gevraagd werd om de renovatie van de door hem ontworpen gebouwdelen te ontwerpen. Als het gaat om een technische renovatie, waarom vraag je dan een architect die bekendstaat om zijn conceptuele ontwerpen?, vraagt hij zich in de podcast hardop af.Wat op de achtergrond een rol speelde was dat het eigendom van het Tweede Kamercomplex rond 2015 overgedragen was van de Tweede Kamer zelf naar het Rijksvastgoedbedrijf. Terwijl de Tweede Kamer in de jaren ‘80 en ‘90 zijn opdrachtgever was geweest, was de Tweede Kamer nu niet eens betrokken geweest bij de architectenselectie, stelt Pi. De Tweede Kamer waardeerde het complex zoals het was en wilde dat Pi de renovatie zou ontwerpen. In 2019 is hij tot zijn grote opluchting alsnog gevraagd om de renovatie te ontwerpen voor de door hem ontworpen bouwdelen.De luchtfoto bij de podcast is gemaakt door Aerofoto. Deze podcast wordt mede mogelijk gemaakt door AGC. Halverwege de podcast vertelt Anton Peters van AGC over het gelakte glas dat zij kunnen leveren voor dichte delen van gevels. Bij een glanzende laklaag heet dit Lacobel, bij een matte laklaag heet dit Matelac

  --------  

  1:17:55
• Toren van Babel – Gesprek met Stijn Steenbakkers over verdichting en hoogbouw in Eindhoven

  Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De gast deze maand is Stijn Steenbakkers, de Eindhovense wethouder van Brainport, economie, onderwijs, KnoopXL en Eindhoven-Noordwest.Stijn vertelt over de stedelijke ontwikkeling en verdichting in Eindhoven. We hebben het over zijn brede portefeuille met onderwijs, economie en stedelijke ontwikkeling – en de relatie tussen die onderwerpen. We praten over de legacy van Philips in de stad, en de groeipijnen die de stad op dit moment doormaakt.Stijn vertelt over de ‘triple helix’ – de samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen die zo cruciaal is in Eindhoven, en hoe die samenwerking een inspiratie kan zijn voor de bouwsector. Uiteraard bespreken we het megaproject KnoopXL. We gaan in op de koppeling tussen openbaar vervoer en verdichting, en de betekenis van KnoopXL voor de regio. We hebben het over de aanleiding om in dit gebied te verdichten, en de actieve rol die de gemeente in het gebied inneemt. En we spreken over de impact van de vele hoogbouwplannen op de uitstraling en leefbaarheid van Eindhoven.Luisteren dus! Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw. Idee & Presentatie: Daan Roggeveen (MORE Architecture) Productie & Techniek: Lieven Heeremans Muziek: Job Roggeveen Reacties: [email protected] 

  --------  

  37:32
• Gesprek met Oresti Sarafopoulos over het ontwerpen van een kantoorgebouw met bijna geen installaties

  Op Buiksloterham in Amsterdam ontwerpt en ontwikkelt OZ samen met Synchroon een biobased kantoorgebouw met praktisch geen installaties. Dat kan als je het gebouw heel goed isoleert, massa inzet om temperatuuruitslagen te dempen en als je opwarming door de zon regisseert. In gesprek met Oresti Sarafopoulos, architect en partner van OZ, over hoe Baumschlager Eberle ze op dit spoor zette, hoe het precies werkt en waarom dit de route is naar een architectuur die niet alleen in zijn materialisering Paris Proof is, maar ook in zijn gebruik.Bij een regulier kantoorgebouw gaat tot wel 45% van de bouwkosten op aan installaties, stelt Oresti in de podcast; je zou daarom kunnen zeggen dat we bijna in laboratoria leven. Op de Biënnale van Venetië van 2014 verbeeldde Rem Koolhaas dit als curator door onder een deel van de koepel van het centrale paviljoen in de Giardini een verlaagd plafond te laten installeren. Een steeds groter deel van gebouwen bestaat uit een technische wereld van installaties. Samen met John Bosch, ook architect en partner bij OZ, ging Oresti op zoek naar een alternatieve benadering. Bouwbioloog Carla Rongen van de HAN Hogeschool wees ze daarbij op het 2226-concept dat Baumschlager Eberle heeft ontwikkeld. In dat concept kan een goed geïsoleerd gebouw, dat maar beperkt opwarmt door de zon, praktisch zonder installaties het hele jaar een binnentemperatuur van tussen de 22 en 26 graden houden. In hun eigen kantoor in Lustenau, Oostenrijk, bewijst Baumschlager Eberle al vijftien jaar dat dit werkt.Daar gaat het alleen wel om een betonnen gebouw, benadrukt Oresti in de podcast. Beton dempt met zijn massa temperatuuruitslagen. Het kantoorgebouw dat ze op Buiksloterham ontwerpen, en samen met Synchroon ontwikkelen, willen ze een helemaal biobased draagconstructie en afwerking geven. De oplossing die ze daarbij nu gevonden hebben is om een draagconstructie uit cross laminated timber (CLT) te combineren met een gevel uit kalkhennep en dat af te werken met leemstuc. Kalkhennep ondersteunt niet alleen de hoogwaardige isolatie die gevraagd is, maar dempt met zijn massa ook temperatuuruitslagen.Het ontwerp heeft Oresti met zijn team parametrisch opgezet en wordt wat betreft binnenklimaat door Aveco de Bondt doorgerekend. Door de ramen diep in de gevel te leggen, wordt de directe zoninstraling verminderd, terwijl schuine negges wel veel daglicht binnen laten vallen. Het gaat er uiteindelijk om dat de opwarming van het gebouw onder de 15 kWh per vierkante meter komt, stelt Oresti. Dán lukt het. Voor het kantoor rekenen ze nu met 3 kWh/m2 aan opwarming door verlichting, 3,5 kWh/m2 door mensen en 4 kWh/m2 door de computers. In hun ontwerp zijn ze er daarbij in geslaagd om de opwarming door de zon te beperken tot 3-4 kWh/m2. Bij elkaar is dat zo’n 13-14 kWh/m2. Het gaat dus lukken, verzekert Oresti in de podcast.In de gevel van het door OZ ontworpen kantoorgebouw komen kleppen die automatisch geopend worden als er frisse lucht nodig is. Die kleppen zullen dan bijvoorbeeld tien minuten tot een kwartiertje open gaan en dan weer sluiten, voorspelt Oresti. Van hardware naar software.Wanneer je installaties weglaat, dan ontstaat er ruimte voor andere dingen, sluit Oresti af. Dan komt architectuur weer centraal te staan. In het kantoor dat ze nu ontwerpen komt het plafond op 3,5 meter te liggen. Die hoogte ondersteunt het binnenklimaat, maar is ook gewoon een bijzonder prettige maat, benadrukt hij.Het low-tech kantoorgebouw kan met een beetje mazzel in de zomer van 2027 in gebruik genomen worden. OZ zal daarbij één van de verdiepingen betrekken. Deze podcast wordt mede mogelijk gemaakt door AGC. Halverwege de podcast vertelt Anton Peters van AGC over het brandwerende glas

  --------  

  56:04
• Toren van Babel – Gesprek met Aldo Trim over complexe binnenstedelijke hoogbouw

  Toren van Babel is een maandelijkse serie binnen de Architectenweb Podcast. Hierin praat architect Daan Roggeveen (MORE Architecture) met ontwerpers, ontwikkelaars en andere experts die allemaal hun eigen perspectief hebben op hoogbouw. Doel is het antwoord vinden op de vraag: hoe maak je nu een echt goed hoog gebouw? De gast deze maand is Aldo Trim, managing architect bij KAAN Architecten.In deze podcast vertelt Aldo Trim over een sequentie van drie binnenstedelijke hoogbouwprojecten waar KAAN Architecten de laatste jaren aan werkte: de Zalmhaven, SPOT en Lumière.Allereerst de Zalmhaven. Aldo vertelt over de herstart van dat project in 2016 en hoe het bureau daarbij nauw samenwerkte met Dam & Partners en ook van dat bureau leerde. We praten over de snelheid van het ontwerpproces van de Zalmhaventorens, vanwege veranderende regelgeving, en over de verschillende bouwmethoden die werden toegepast in het project.In het verlengde van de Zalmhaven werkte Aldo aan SPOT in het transformatiegebied Amstel III in Amsterdam. We bespreken het ontstaan van het initiatief voor SPOT en wat voor stedenbouwkundige benadering daar bij past. Aldo vertelt over de rol van ontwerpers in een dergelijke transformatie, en over het verschil tussen sturen op proces en het sturen op eindbeeld. En we gaan in op de visie van supervisor Don Murphy voor het gebied. Tenslotte vertelt Aldo over het plan Lumière in Rotterdam, waarvoor de gemeenteraad onlangs het bestemmingsplan heeft vastgesteld. Het plan draait niet alleen om de toren van 155 meter hoog, maar vooral ook om de inpassing in de complexe stedelijke context. Het gebouw bevindt zich in het monumentale Lijnbaanensemble, tussen Gebouw Weena en het Cityhouse – beiden van Maaskant. Aldo vertelt over het tot stand komen van het ontwerp, en hoe wind en bouwsnelheid het proces danig hebben beïnvloed. En hij legt uit hoe dit hoogbouwproject met name draait om de inpassing op het maaiveld. Luisteren dus! Toren van Babel wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Hoogbouw. Idee & Presentatie: Daan Roggeveen (MORE Architecture) Productie & Techniek: Lieven Heeremans en Geert VliegerMuziek: Job Roggeveen Reacties: [email protected]

  --------  

  59:49

Meer Kunst podcasts

Trending Kunst -podcasts

Over Architectenweb Podcast