تصادف: شانس، آشوب و چرا هر کاری که می‌کنیم اهمیت دارد-بخش اول
«تصادف: شانس، آشوب و چرا هر کاری که می‌کنیم اهمیت دارد»(Fluke: Chance, Chaos, and Why Everything We Do Matters – نوشتهٔ برایان کِلاس)در این اپیزود به کتابی می‌پردازم که تصویری تازه و جالب از جهان و زندگی ما ترسیم می‌کند. برایان کِلاس، استاد علوم سیاسی دانشگاه کالج لندن، در کتاب تصادف نشان می‌دهد که چگونه لحظه‌هایی ظاهراً کوچک می‌توانند سرنوشت فردی، اجتماعی و حتی کل تاریخ بشر را تغییر دهند.از راننده‌ای که در سارایوو مسیر اشتباه رفت و باعث آغاز جنگ جهانی اول شد، تا دانشمندی که به‌طور اتفاقی پنی‌سیلین را کشف کرد و میلیون‌ها نفر را از مرگ نجات داد—این کتاب پر است از روایت‌هایی که ثابت می‌کنند جهان می‌توانست کاملاً طور دیگری باشد.اما این همهٔ ماجرا نیست. کِلاس از دل این روایت‌ها پرسشی اساسی را مطرح می‌کند: در جهانی پر از شانس و آشوب، جایگاه اراده آزاد کجاست؟ آیا ما واقعاً انتخاب می‌کنیم، یا صرفاً محصول زنجیره‌ای از علت‌ها، ژن‌ها و تصادف‌ها هستیم؟رابرت ساپولسکی با نگاه عصب‌زیست‌شناسانه‌اش، اراده آزاد را توهم می‌داند.گرِگ کروسو و درک پارابوم بر این باورند که ما مسئولیت اخلاقی سنتی نداریم، چون هیچ‌کس نقطه‌ی آغاز زندگی‌اش را انتخاب نکرده است.بروس والر نیز معتقد است کنار گذاشتن مفهوم «اراده آزاد» می‌تواند رهایی‌بخش باشد و جامعه‌ای انسانی‌تر بسازد.در این اپیزود و در بخش اول، تا فصل ششم پیش می‌روم، داستان‌ها و مثال‌های واقعی آن را بازگو میکنم. پذیرش شانس و آشوب و تغییر، راهی برای زیستن واقع‌بینانه‌تر و خردمندانه‌تر است. اگر قوانین جهان را بپذیریم، دیگر از تغییرهای ناگهانی غافلگیر نمی‌شویم، بلکه آن‌ها را بخشی از جریان طبیعی زندگی می‌بینیم. به‌جای چنگ زدن به ثبات موهوم، یاد می‌گیریم با جریان حرکت کنیم، همان‌طور که رودخانه بی‌وقفه می‌گذرد. پیام کتاب روشن است: حتی اگر شانس و آشوب مهم باشه، هنوز هم هر کاری که می‌کنیم اهمیت دارد؛ چرا که هر انتخاب ما شاخه‌ای تازه در آینده می‌سازد و موجی به‌پا می‌کند که می‌تواند به اطراف ما و حتی دورترین نقاط جهان برسد.لینک خرید ترجمه کتاب:https://www.iranketab.ir/book/148198-fluke-chance-chaos-and-why-everything-we-do-matters لینک خریداصل کتاب:https://a.co/d/cLXwQKnSend us a textSupport the show
--------
1:13:15
--------
1:13:15
اپیزود ویژه-حیات، دیدگاه ژن محور و سامانه محور، اپی ژنتیک و فرهنگ با دکتر حسام نوذری- بخش دوم
دکتر حسام نوذری، متولد شیراز، یکی از چهره‌های برجسته در حوزه پریودانتولوژی و دندانپزشکی ترمیمی است. او در سال‌های ۲۰۱۲-۱۹۹۵ جوان‌ترین مدیر برنامه پریودانتیکس پیشرفته دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (USC) بود و برنامه‌ای را بنیان گذاشت که بازتاب دیدگاه‌های شخصی او در مسائل کلیدی این رشته بود.دکتر نوذری بنیان‌گذار آکادمی تایپه برای دندانپزشکی ترمیمی در تایوان است و از میان اعضای آمریکایی، تنها دو نفر عضو آکادمی علوم پزشکی دولتی دنیپروپتروفسک در اوکراین هستند که او یکی از آن‌هاست. دکتر نوذری در سال ۲۰۰۲ به مؤسسه ملی پیوند اعضا (NIT) پیوست تا ارتباط میان بیماری‌های لثه و عوارض پیوند را بررسی کند. همچنین وی سردبیر کتاب مرجع Aesthetic Periodontal Therapy: Periodontology 2000 است. او یک دوره تخصصی پریودانتیک/ارتودانتیک در USC راه‌اندازی کرد که بر نقش ویروس‌ها، به‌ویژه خانواده هرپس، در بیماری‌های لثه تأکید دارد.پژوهش‌های او حوزه‌های ایمپلنتولوژی، ارتودانتیک همراه با پیوند استخوان، میکروبیولوژی و ایمنی‌شناسی اطراف ایمپلنت‌ها، و بازسازی هدایت‌شده بافتی و استخوانی را در بر می‌گیرد. در نمایه‌های علمی بین‌المللی، او بیش از ۱۰۰ مقاله پژوهشی منتشر کرده که بسیاری از آن‌ها در مجلات معتبر داوری‌شده به چاپ رسیده و در سراسر جهان مورد استناد قرار گرفته‌اند.دکتر نوذری، علاوه بر دستاوردهای گسترده علمی در سطح جهانی، در زمینه ترویج علم و تفکر انتقادی برای جامعه ایرانی نیز نقش الهام‌بخشی ایفا کرده است. او با رویکردی مبتنی بر شواهد علمی و روش‌شناسی دقیق، همواره بر اهمیت شک گرایی علمی، ارزیابی انتقادی ادعاها، و پرهیز از پذیرش بی‌چون‌وچرای اطلاعات تأکید کرده است.ایشون در سخنرانی‌ها، مقالات، و گفت‌وگوهای خود، تلاش کرده است تا پلی میان دانش علمی پیشرفته و جامعه فارسی‌زبان ایجاد کند. همچنین با تأکید بر اهمیت پژوهش مستقل، شفافیت علمی، و تکیه بر داده‌های معتبر، او نشان داده است که ارتقای سلامت عمومی تنها از مسیر آگاهی‌بخشی علمی و فرهنگ‌سازی در میان مردم و متخصصان می‌گذرد. این پیام، به‌ویژه برای نسل جوان ایرانی که در معرض حجم عظیمی از اطلاعات درست و نادرست است، ارزش حیاتی دارد.در بخش دوم گفت‌وگوی خود، درباره‌ی موضوع حیات در زیست شناسی، دیدگاه ژن محور و سامانه محور، اپی ژنتیک و اهمیت روز افزون فرهنگ، آموزش و تربیت صحیح صحبت کردیم.Send us a textSupport the show
--------
1:28:01
--------
1:28:01
اپیزود ویژه-خواب و رؤیا از نگاه علوم اعصاب با دکتر تقی کیمیایی-اسدی
🧠💤 خواب و رؤیا از نگاه علوم اعصابدر جلسه چهارم با حضور دکتر تقی کیمیایی‌اسدی، پزشک و عصب‌شناس برجسته، به بررسی علمی و عصب شناختی خواب و رؤیا می‌پردازیم:مکانیزم و مراحل خواب چیست؟چرا خواب برای سلامت مغز، حافظه و بدن حیاتی است؟چرا خواب می‌بینیم؟ نظریه‌های جدید درباره‌ی پردازش حافظه، هیجان و شبیه‌سازی تهدیدها.پدیده جذاب خواب شفاف (Lucid Dream).مرز علم و خرافه: تعبیر خواب، رؤیاهای پیش‌بینی‌کننده و صادقه. دکتر تقی کیمیایی‌اسدی، در سال ۱۳۵۳ مدرک دکترای پزشکی عمومی را از دانشگاه تهران دریافت کرد. سپس برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در رشته‌های طب داخلی، مغز و اعصاب و فوق تخصص طب تشخیصی الکتریکی به تحصیل پرداخت. وی موفق به اخذ بورد تخصصی از American Board of Psychiatry and Neurology و American Board of Electrodiagnostic Medicine شد.   پس از بازگشت به ایران، دکتر کیمیایی‌اسدی به مدت پنج سال در دانشگاه شهید بهشتی و بیمارستان لقمان‌الدوله ادهم به تدریس و درمان بیماران مشغول بود. در این دوره، کتاب «اصول بالینی در تشخیص بیماری‌های مغز و اعصاب و عضلات» را تألیف کرد. سپس به آمریکا مهاجرت کرد و به مدت ۲۲ سال در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه‌های پنسیلوانیا و جورج واشنگتن و سایر مراکز درمانی فعالیت داشت. از آثار برجسته وی می‌توان به کتاب «خلقت و تکامل مغز و روان» اشاره کرد که نتیجه ۳۵ سال تجربه و مطالعه در حوزه‌های نورولوژی، روان‌پزشکی و علوم شناختی است. در این کتاب، وی به بررسی سیر تکامل مغز انسان، نقش مغز در رفتارها و احساسات، و نقد دیدگاه‌های دوگانه‌انگارانه پرداخته است.  دکتر کیمیایی‌اسدی همچنین مترجم آثار علمی متعددی است، از جمله: • «خطای دکارت» و «در جستجوی اسپینوزا» اثر آنتونیو داماسیو  • «لذات مغزی» اثر مورتن ال. کریتگلباک  • «تصویر بزرگ» اثر شون کرول  • «با مغزهایمان چه باید بکنیم؟» اثر کاترین مالابو  • «تجسسی در وهم اراده آزاد و مسئولیت اخلاقی» اثر گرگ دی کروسو  برای آشنایی بیشتر با نظرات و آثار او، می‌توانید به کانال تلگرام رسمی وی مراجعه کنید https://t.me/Taghi_kimyai🔔 کانال هشیوار را دنبال کنید تا اپیزودهای بعدی درباره علوم اعصاب، زیست شناسی، ژنتیک، روانشناسی و فلسفه را از دست ندهید.Send us a textSupport the show
--------
1:57:04
--------
1:57:04
اپیزود ویژه-علوم اعصاب، سوگیری‌های شناختی و نویزدرحقوق کیفری-بخش چهارم
در ادامه گغتگوی بخش اول تا سوم، امروز قصد داریم بیشتر به موضوع سوگیری های شناختی و نویز و ارتباطش با سیستم حقوقی و عدالت کیفری بپردازیم. سوگیری‌های شناختی یعنی خطاهای ذهنی و ناخواسته‌ای که بر قضاوت و تصمیم‌گیری ما اثر می‌گذارند. در سیستم‌های قضایی این خطاها می‌توانند پیامدهای سنگینی داشته باشند: حافظه‌ی شهود ممکن است تحت تأثیر تلقین یا بازسازی نادرست تغییر کند، قاضی یا هیئت منصفه ممکن است به‌جای بررسی همه‌ی شواهد، فقط به آنچه باور اولیه‌شان را تقویت می‌کند توجه کنند، یا حتی ظاهر و پیش‌داوری‌های فرهنگی درباره‌ی متهم بر رأی نهایی اثر بگذارد. همین سوگیری‌ها می‌توانند باعث شوند بی‌گناهی محکوم و گناهکاری آزاد شود. به همین دلیل امروز تأکید زیادی بر آموزش، استفاده از روش‌های علمی و کاهش تأثیر عوامل ذهنی در روند دادرسی وجود داردنویز هم یعنی اختلاف‌های تصادفی و ناخواسته در قضاوت انسان‌ها؛ خطایی که برخلاف سوگیری جهت‌دار نیست، بلکه باعث پراکندگی نتایج می‌شود. در حقوق جزایی این پدیده بسیار مهم است: دو قاضی می‌توانند برای یک جرم مشابه، حکم‌هایی کاملاً متفاوت بدهند یا بازپرسان در شرایط یکسان، ارزیابی‌های ناهمگون ارائه کنند. این ناهمسانی‌ها نه به دلیل قانون، بلکه به خاطر نویز در قضاوت انسانی رخ می‌دهند و عدالت کیفری را تهدید می‌کنند. راهکار، کاهش نقش عوامل شخصی و افزایش استفاده از معیارهای شفاف و ابزارهای علمی در تصمیم‌گیری قضایی است.امروز، برای بررسی این موضوعات، افتخار دارم که میزبان یک پنل ویژه باشم. خانم سپیده طباطبایی متخصص هوش و وجدان اخلاقی کودکان، اقای دکتر حسین قاضی زاده حقوقدان و وکیل متخصص حوزه کیفری قتل از ایران و دو دوست عزیز ، پادکستر، مروج علم و البته همکار من اقای رضا امیر میزان پادکست مهرانگیز و اقای عباس سیدین میزان پادکست پرسه و نویسنده پادکست بی پلاس حضور دارند تا بنده رو در این گفتگو همراهی کنند و هر یک با دیدگاه‌های خاص خود به این موضوع خواهند پرداخت. هدف من از این دعوت در وهله اول اینه که بفهمیم آیا می‌توان پلی میان علوم بخصوص علوم أعصاب و بیولوژی-ژنتیک و روانشناسی و حقوق جزایی زد و اینکه این تغییرات علمی چه تاثیری بر آینده سیستم‌های حقوقی و قضایی خواهند داشت؟Send us a textSupport the show
--------
1:38:32
--------
1:38:32
اپیزود ویژه-هویت، تقابل سنت و مدرنیته و نظریه زُروان با دکتر شروین وکیلی
دکتر شروین وکیلی، جامعه‌شناس، نویسنده، پژوهشگر و نظریه‌پردازی است که آثارش بیشتر در حوزه‌های جامعه‌شناسی تاریخی، فلسفه‌ی علم، اسطوره‌شناسی، مطالعات فرهنگی و ایران‌شناسی شناخته می‌شود.او مدرک دکترای جامعه‌شناسی خود را از دانشگاه تهران دریافت کرده و سابقه تدریس در دانشگاه‌های مختلف را دارد. دکتر وکیلی به‌ویژه برای ارائه و بسط دیدگاه‌های ترکیبی بین علوم اجتماعی، روانشناسی تحلیلی (یونگ)، اسطوره‌شناسی تطبیقی و نظریه‌ی سیستم‌ها شناخته می‌شود.از جمله آثار و پروژه‌های شاخص او می‌توان به کتاب‌های:ایران‌شناسی و اسطوره‌شناسی ایرانیمقدمه‌ای بر روش‌شناسی علوم انسانیتاریخ تمدن ایرانو مقالات تحلیلی درباره مدرنیته، هویت ایرانی، بحران‌های فرهنگی و فلسفه‌ی تاریخ اشاره کرد.دکتر وکیلی تلاش می‌کند مفاهیم جامعه‌شناسی را با ریشه‌های اسطوره‌ای و تاریخی ایران پیوند بزند و نگاهی چندرشته‌ای به مطالعه فرهنگ ایرانی ارائه دهد. او معتقد است تحلیل جامعه‌ی ایرانی بدون شناخت اسطوره‌ها، تاریخ و ساختارهای ناخودآگاه جمعی ممکن نیست.دکتر وکیلی بر مبنای سرمشق نظریهٔ سیستم‌های پیچیده دستگاهی مفهومی دربارهٔ ارتباط «من» و نهاد (عاملیت انسانی و ساختار اجتماعی) پیشنهاد کرده که در قالب هفت جلد کتاب انتشار یافته و اغلب با نام دیدگاه زُروان شناخته می‌شود. این چارچوب مفهومی برای بازتعریف هویت ایرانی به کار گرفته شده و او بر این مبنا سه حوزهٔ پژوهشی (جامعه‌شناسی تاریخی، فلسفه، اسطوره‌شناسی) تعریف کرده و در هریک مجموعه‌ای از کتاب‌ها را منتشر کرده‌است. برخی از این کتاب‌ها در سطح ملی جوایزی را ربوده یا برای آن نامزد شده‌اند؛ مثلاً کتاب نظریهٔ منش‌ها (از مجموعهٔ دیدگاه زروان) که در ابتدای کار پایان‌نامهٔ کارشناسی ارشد وی در رشتهٔ جامعه‌شناسی بود در سال ۱۳۷۹ به عنوان پایان‌نامهٔ برتر برگزیده شد و کتاب تاریخ خرد ایونی (از مجموعهٔ تاریخ خرد) در سال ۱۳۹۶ نامزد بهترین کتاب سال در رشتهٔ فلسفهٔ غرب شد و یکی از پنج کتاب برگزیده بود.در این اپیزود، میزبان دکتر شروین وکیلی هستم؛ پژوهشگر و اندیشمندی که سال‌ها درباره‌ی تاریخ، هویت ایرانی و نظریه‌های اجتماعی کار کرده است. گفت‌وگوی ما خلاصه‌ای است از مباحثی عمیق درباره‌ی هویت، جامعه و جایگاه ایران در جهان معاصر.در این گفت‌وگو، دکتر وکیلی از نظریه زَروان سخن می‌گوید؛ چارچوبی برگرفته از نظریه سیستم‌های پیچیده که تلاش می‌کند رابطه‌ی میان فرد و نهادهای اجتماعی را توضیح دهد و نشان دهد چگونه چهار متغیر اصلی—قدرت، لذت، بقا و معنا—بر زندگی ما اثر می‌گذارند.او سپس به اهمیت هویت ایرانی می‌پردازد: هویتی دیرینه و چندلایه که حتی در مواجهه با مدرنیته حفظ شده و میان ایرانیان مهاجر هم زنده مانده است. در ادامه، شکاف بزرگ میان منابع عظیم ایران و وضعیت کنونی را بررسی می‌کنیم؛ شکافی که به باور او ایران را به نقطه‌ای حساس و سرنوشت‌ساز در سیاست جهانی بدل کرده است.موضوع دیگری که مطرح می‌شود، نقد جهانی‌گرایی است. دکتر وکیلی توضیح می‌دهد چرا ایده‌ی حذف مرزهای ملی و یکپارچگی فرهنگی جهانی، بیشتر شبیه یک ایدئولوژی است تا واقعیتی عملی، و چرا مرزهای فرهنگی و ملی همچنان نقشی تعیین‌کننده در جهان دارند.همچنین درباره‌ی نقش جغرافیا در شکل‌گیری تمدن‌ها، اهمیت افتخار به هویت بر پایه شناخت علمی، و افراد و متون اثرگذاری چون شاهنامه، سعدی، سوشیوبیولوژی ادوارد ویلسون و حتی نقش بنیادی زرتشت در تاریخ ایران و جهان گفت‌وگو کرده‌ایم.این اپیزود دعوتی است برای اندیشیدن به هویت، تاریخ و آینده‌ی ایران؛ با نگاهی علمی، فلسفی و انتقادی.»وب سایت رسمی دکتر وکیلی:https://www.soshians.net/fa/لینک ویکیپدیا:https://fa.wikipedia.org/wiki/شروین_وکیلیخردسرای زُروان تارنمای رسمی دوره‌های آموزشی دکتر شروین وکیلیhttps://zourvan.com/Send us a textSupport the show
در طول این پادکست، من «مهدی شفا» یک کتاب غیر‌‌داستانی مربوط به ژنتیک، فرگشت، مغز، ذهن و‌رفتار‌انسان رو خلاصه و خدمت شما تعریف میکنم. این تلاشی است در جهت افزایش آگاهی، تفکر نقادانه و سنجشگر و بینش علمی در بین فارسی زبانان. Summarizing and explaining books related to human brain, biology, Genetics, evolution and behavior. Trying to promote scientific and critical thinking among Farsi-speaking people.
Netherlands