فایدهگرایی: یک معرفی کوتاهاثر پیتر سینگر و کاسیا د لازاری-رادکانتشارات دانشگاه آکسفوردکتاب «فایدهگرایی: یک معرفی کوتاه» یکی از شفافترین و معتبرترین نوشتهها دربارهی نظریهی اخلاقی فایدهگرایی است؛ نظریهای که بیش از دو قرن است فلسفه، سیاست، اقتصاد، اخلاق زیستی و حتی تصمیمگیریهای روزمرهی ما را تحت تأثیر قرار داده. پیتر سینگر، فیلسوف نامدار حوزهی اخلاق کاربردی، و کاسیا د لازاری-رادک، پژوهشگر برجستهی اخلاق هنجاری، در این اثر کوتاه اما بسیار عمیق، خواننده را با ریشهها، تحولها، چالشها و کاربردهای معاصر فایدهگرایی آشنا میکنند.این کتاب با معرفی بنیانگذاران فایدهگرایی کلاسیک—جرمی بنتام و جان استوارت میل—شروع میشود و نشان میدهد چگونه ایدهی سادهی «بیشترین خوشبختی برای بیشترین افراد» به یک چارچوب قدرتمند در اخلاق بدل شد. نویسندگان سپس به نسخههای مدرنتر این نظریه میپردازند، بهویژه فایدهگرایی ترجیحی که سینگر از مدافعان اصلی آن است و تأکید میکند اخلاق باید ترجیحات عقلانی و خواستههای واقعی افراد را در نظر بگیرد، نه فقط لذت و درد آنی را.یکی از نقاط قوت کتاب، پرداختن دقیق و صریح به نقدهای مهم فایدهگرایی است:آیا این نظریه حقوق فردی را نادیده میگیرد؟آیا میتوان لذت و رنج را اندازهگیری کرد؟آیا فایدهگرایی ما را به فدا کردن افراد بیگناه برای خیر جمعی تشویق میکند؟در جهان پیچیدهی امروز، چگونه باید پیامدها را پیشبینی کرد؟سینگر و لازاری-رادک به این پرسشها با صداقت و استدلال پاسخ میدهند و نشان میدهند چگونه نسخههای معاصر فایدهگرایی تلاش میکنند میان سود جمعی و محدودیتهای اخلاقییی مثل عدالت و حقوق فردی تعادل ایجاد کنند.کتاب همچنین کاربردهای بسیار مهم فایدهگرایی را در موضوعات واقعی و ملموس بررسی میکند:اخلاق زیستی و پزشکیحقوق حیوانات و مسئلهی گونهپرستیفقر جهانی و مسئولیت اخلاقی افراد ثروتمندسیاستگذاری عمومی و تحلیل هزینه–فایدهچالشهای جهانی مثل تغییرات اقلیمیدر نهایت، نویسندگان نشان میدهند چرا فایدهگرایی—با وجود تمام نقدها—یکی از قدرتمندترین ابزارهای اخلاقی برای مواجهه با مشکلات جهان امروز است؛ از نابرابری و رنج حیوانات گرفته تا بحرانهای محیطزیستی و فناوریهای نوین.این کتاب برای هرکسی که میخواهد فهمی عمیق، منسجم و بهروز از فایدهگرایی داشته باشد، منبعی ضروری است؛ چه دانشجوی فلسفه باشد، چه پژوهشگر حوزهی اخلاق، و چه شهروندی که میخواهد تصمیمهای اخلاقی بهتری بگیرد.Send us a textSupport the show
--------
42:00
--------
42:00
اپیزود ویژه-ارادهٔ آزاد و مسئولیت اخلاقی با دکترتقی کیمیاییاسدی ودکترشروین وکیلی
در این برنامه ازپادکست «هشیوار»، به یکی از بنیادیترین پرسشهای فلسفه و علوم اعصاب میپردازیم:آیا انسان واقعاً دارای ارادهٔ آزاد است؟ و اگر نه، مسئولیت اخلاقی چه معنایی پیدا میکند؟در این گفتوگو،دکتر کیمیاییاسدی، عصبپژوه و متخصص علوم اعصاب شناختی،و دکتر شروین وکیلی، جامعهشناس و زیستشناس اجتماعی،از دو منظر متفاوت اما تا حدی مکمل—نوروساینس و علوم انسانی—به این مسئله میپردازند.در بخش نخست، سازوکارهای مغزی تصمیمگیری و فرآیند انتخاب کنش از دیدگاه مغزی و علوم اعصاب بررسی میشود. مفهوم من و شبکه های پیچیده مغز صحبت می شود. در بخش دوم، پیامدهای فلسفی و اجتماعی و حقوقی این یافتهها روی مفهوم مسئولیت اخلاقی، آزادی عمل، انتخابهای انسانی و ساختارهای حقوقی و کیفری تحلیل میگردد.در این گفتوگو تلاش میکنیم به پرسشهایی بنیادین نزدیک شویم:• اگر تصمیمهای ما نتیجهٔ فرایندهای عصبی و تاریخی باشند، آزادی عمل چه معنایی دارد؟• آیا جامعه میتواند—یا باید—مفهوم «مجازات» را بازتعریف کند؟• نقش علم در تبیین اخلاق چیست؟• و در نهایت، اگر ارادهٔ آزاد محدود باشد، مسئولیت اخلاقی چگونه بازسازی میشود؟این گفتوگو بخشی از مجموعهٔ بحثهای هشیوار دربارهٔ ارادهٔ آزاد، اخلاق، آگاهی، و نسبت علم و فلسفه است.برای دنبالکردن گفتوگوهای بیشتر با اندیشمندان برجستهٔ جهان و ایران، کانال را سابسکرایب کنید.Send us a textSupport the show
--------
2:03:59
--------
2:03:59
اپیزود ویژه-جبر، اختیار و مسئولیت اخلاقی با دکتر شروین وکیلی
در این گفتوگو، من با دکتر شروین وکیلی، جامعهشناس و زیستشناس، درباره مفهوم ارادهٔ آزاد و مسئولیت اخلاقی و قانونی گفتوگویی عمیق و چالشبرانگیز دارم. دکتر وکیلی از دیدگاه باور به اختیار و مسئولیت انسان دفاع میکند و من دیدگاههای شکاکانِ ارادهٔ آزاد مانند رابرت ساپولسکی و گرِگ کروسو و پارایوم را مطرح میکنم تا تفاوت این دو نگرش علمی و فلسفی روشنتر شود.در این گفتوگو میشنوید:ارادهٔ آزاد از نظر ایشون دقیقاً چیست و چه شواهدی برای آن وجود دارد؟اگر اختیار واقعی داشته باشیم، مسئولیت اخلاقی و حقوقی چه معنایی پیدا میکند؟آیا جامعهای که بر پایهٔ مجازات و مفهوم «استحقاق مجازات» بنا شده، واقعاً جامعهای بهتر و عادلانهتر است؟در جهانی که قوانین طبیعت و زیستشناسی بر آن حاکماند، جایگاه آزادی انسان کجاست؟این گفتوگو ادامه بحثهای پیشین من با دکتر وکیلی است و تلاشی است برای فهم علمی و فلسفیِ مسئله دیرینه جبر و اختیار و پیامدهای اخلاقی و اجتماعی آن.#اراده_آزاد #فلسفه #هوشیوار #شروین_وکیلی #مهدی_شفا #جبرگرایی #مسئولیت_اخلاقی #زیستشناسی #جامعهشناسی #عدالت #مجازاتSend us a textSupport the show
--------
1:29:55
--------
1:29:55
اپیزود ویژه-ژنتیک، تشخیص پیش از تولد و پزشکی دقیق با دکتر مسعود هوشمند
در این گفتوگوی علمی، دکتر مهدی شفا میزبان دکتر مسعود هوشمند، پژوهشگر برجسته ژنتیک پزشکی و استاد پیشین در مرکز ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری ایران (NIGEB) است.در این گفتگو درباره نقش حیاتی میتوکندری (Mitochondria) در سلامت و بیماریهای انسان، و همچنین اهمیت هاپلوگروهها (Haplogroups) در بررسی ریشههای ژنتیکی، وراثت مادری و تنوع جمعیتی صحبت میکنیم.دکتر هوشمند توضیح میدهد که چگونه توالییابی ژنوم (Genome Sequencing) و نمرات چندژنی (Polygenic Scores) به ما امکان میدهند تا خطر ابتلا به سرطان و سایر بیماریها را پیشبینی کنیم، و چگونه این فناوریها پایهگذار پزشکی دقیق (Precision Medicine) و درمانهای شخصیسازیشده هستند. در ادامه به آزمایشهای ژنتیکی پیش از تولد (Prenatal Genetic Diagnosis)، کاربردهای بالینی تستهای ژنتیکی، و آینده تشخیصهای مبتنی بر ژنوم در ایران و جهان پرداختهایم.لینک به آزمایشگاه ژنتیک: https://i-lab.se/en/کتایهای دکتر هوشمند:https://ketabrah.com/author/1350-مسعود-هوشمندhttps://taaghche.com/author/مسعود-هوشمندSend us a textSupport the show
--------
1:04:56
--------
1:04:56
اپیزود ویژه-زیست سیاست با دکتر کیارش آرامش
دکتر کیارش آرامش پزشک، متخصص اخلاق زیستی و پژوهشگر برجسته در حوزه فلسفه علم و سیاست سلامت است.او تحصیلات پزشکی خود را در دانشگاههای ایران به پایان رساند و سپس در ایالات متحده در رشتهی «اخلاق سلامت» (Healthcare Ethics) تحصیل کرد و بهعنوان پژوهشگر و استاد دانشگاه فعالیت خود را ادامه داد. دکتر آرامش اکنون مدیر مؤسسهی «جیمز درین» در دانشگاه پنوست در ایالت پنسیلوانیاست و از چهرههای شناختهشده در حوزهی اخلاق زیستی، حقوق پزشکی، و فلسفهی علم محسوب میشود. او سالها در زمینهی اخلاق پژوهشهای زیستپزشکی، سیاستگذاری سلامت، و رابطهی میان علم، دین و قدرت قلم زده و تدریس کرده است.در این گفتوگو، به بررسی مفهوم «زیستسیاست» یا Biopolitics میپردازیم — سیاستی که نهفقط بر جامعه، بلکه بر خودِ زندگی و بدن انسانها اعمال میشود. از دیدگاههای میشل فوکو دربارهی قدرت و بدن تا گسترش زیستسیاست در عصر ژندرمانی، دادههای سلامت، و فناوریهای نوین، این گفتوگو تلاش میکند نشان دهد که چگونه علم، اخلاق و سیاست در زمانهی مدرن در هم تنیده شدهاند.در ادامه، به نمونههای ایرانیِ زیستسیاست نیز پرداخته میشود؛ از سیاستهای جمعیتی و سلامت گرفته تا محدودیتهای مرتبط با بدن و جنسیت. محورهای اصلی بحث:چیستی و تاریخچهی زیستسیاست در اندیشهی فوکونسبت میان علم، فناوری و قدرت در دوران مدرنتعارض میان آزادی فردی و خیر جمعی در سلامت عمومیمصادیق زیستسیاست در ایران معاصرنقش اخلاق پزشکی در حفظ کرامت انسانچشمانداز آیندهی زیستسیاست در عصر داده و هوش مصنوعیSend us a textSupport the show
در طول این پادکست، من «مهدی شفا» یک کتاب غیرداستانی مربوط به ژنتیک، فرگشت، مغز، ذهن ورفتارانسان رو خلاصه و خدمت شما تعریف میکنم. این تلاشی است در جهت افزایش آگاهی، تفکر نقادانه و سنجشگر و بینش علمی در بین فارسی زبانان. Summarizing and explaining books related to human brain, biology, Genetics, evolution and behavior. Trying to promote scientific and critical thinking among Farsi-speaking people.