In deze speciale aflevering is Krijn er niet bij (iets met agenda’s die ingewikkelder zijn dan de dienstregeling van Arriva). Dus trok ik (Maarten) er solo op uit met niemand minder dan Henk Steenhuis. Journalist, chef filosofie bij Trouw en sinds kort practor ‘Betekenisvol Vakmanschap’ bij Firda in Friesland.Hoe komt een filosoof terecht in de wereld van het mbo? Het antwoord ligt in een diepe bewondering van Henk voor vakmensen en de overtuiging dat zingeving niet iets is wat je krijgt, maar iets wat je maakt. Henk deelt zijn inzichten, geïnspireerd door de overleden Denker des Vaderlands René Gude, en neemt ons mee naar de Griekse Agora: een model om betekenis te geven aan werk en leven.Maar dat doen we niet alleen. We zijn op roadtrip geweest in Friesland waar we studenten zelf hebben gesproken. Over betekenis in vakmanschap, betekenis in schoonheid en betekening in sport. Samen met studenten Luca (Sport en Bewegen), Flora (Art & Design) en Lucas (Meubelmaker) onderzoeken we wat betekenisvol écht betekent. Het werd een gesprek over de waarde van met je handen werken, de noodzaak van schoonheid, de kracht van continue verbetering en de maatschappelijke plicht om vakwerk op waarde te schatten.In deze aflevering leer je:Hoe Henk Steenhuis via het gedachtegoed van René Gude in het mbo belandde en waarom hij een diepe bewondering heeft voor vakmensen.Waarom zingeving is veranderd van 'zinkrijging' naar 'zinmaken' en wat dit betekent voor jongeren vandaag.Hoe het Griekse Agora-model (met het stadion, de tempel, de schouwburg en de academie) ons helpt om de verschillende dimensies van betekenisgeving te begrijpen.Wat we kunnen leren van de verhalen van mbo-studenten Luca, Flora en Lucas over discipline, creativiteit en de drang om constant beter te worden.Waarom de focus op 'purpose' (het 'waarom') niet voldoende is en hoe de fysieke, esthetische en rationele aspecten van werk minstens zo belangrijk zijn voor voldoening en het voorkomen van uitval in cruciale sectoren als zorg en onderwijs.Hoe een lelijk gebouw kan leiden tot personeelstekort en waarom collectieve betekenisgeving (zoals een prettige werkomgeving) cruciaal is.De maatschappelijke noodzaak om vakmanschap niet alleen te 'respecteren', maar het daadwerkelijk te 'zien' en te waarderen, en hoe dit bijdraagt aan de zingeving van de vakman of -vrouw zelf.Hoe het practoraat 'Betekenisvol Vakmanschap' de verhalen van studenten als uitgangspunt neemt om betekenis te doorgronden en te bevorderen. Praktische adviezen voor bedrijven om jongeren langer te behouden door aandacht te besteden aan alle vier de vormen van zingeving op de werkvloer.De relatie tussen vakmanschap, zelfvertrouwen en zelfkritiek als motor voor persoonlijke groei en mentale weerbaarheid.Belangrijke momenten in de podcast: 03:15 - Van filosoof naar mbo-practor: Henk vertelt hoe zijn samenwerking met René Gude en zijn bewondering voor vakmensen hem naar het beroepsonderwijs brachten. Hij benadrukt de historische onderwaardering van vakmensen in Nederland. 06:45 - Zinmaken is een ambacht: De kern van het gedachtegoed van Gude: zingeving is niet langer iets wat je krijgt, maar iets waar je actief en 'ambachtelijk' aan moet werken. Dit geldt voor je leven, maar ook voor je werk.10:30 - Het Agora-model uitgelegd: Henk introduceert de vier trainingsgebieden van het leven: sport (stadion), religie/zingeving (tempel), kunst (schouwburg) en wetenschap (academie). Deze vier plekken helpen om betekenis te geven en jezelf breed te vormen.14:10 - Ontmoeting met Luca (Sport & Bewegen): We horen het verhaal van Luca, die na een teleurstelling in de voetbalwereld zijn veerkracht toont en derde wordt op het NK lesgeven. Zijn verhaal illustreert hoe sport discipline, doorzettingsvermogen en mentale weerbaarheid traint.18:25 - Het practoraat 'Grassroots': Henk legt uit hoe zijn practoraat werkt: de betekenis zit al in de studenten. Door goed te luisteren naar hun verhalen, komen de verschillende dimensies van zingeving (fysiek, esthetisch, rationeel, doelgericht) vanzelf naar boven.24:50 - Ontmoeting met Flora (Art & Design): Flora betoogt waarom creativiteit en schoonheid geen luxe zijn, maar een fundamenteel onderdeel van ons bestaan. Zonder vormgevers verandert Nederland in "een landschap van witte, saaie dozen".28:30 - Waarom 'purpose' niet genoeg is: Een diepgaande analyse waarom sectoren met een duidelijke 'purpose', zoals zorg en onderwijs, toch de hoogste uitval kennen. Het probleem ligt vaak bij de andere aspecten van zingeving, zoals onduidelijke taken of een onprettige (fysieke) werkomgeving.38:10 - Ontmoeting met Lucas (Meubelmaker): Op een scheepswerf (Feadship)waar superjachten worden gebouwd, vertelt Lucas over zijn passie voor precisie en de drang om constant te blijven leren. Voor hem is zijn werk een puzzel die hij ook buiten werktijd oplost, wat perfect aansluit bij de moderne vorm van zingeving: levenslang leren.44:15 - De maatschappelijke plicht om te 'zien': De discussie verschuift naar de rol van de samenleving. In plaats van mbo'ers te vertellen dat we ze moeten 'respecteren', moeten we leren om hun vakwerk écht te zien en te waarderen. Pas dan ontstaat er wederzijdse betekenis.51:30- Betekenis is praktisch: Henk benadrukt dat zingeving geen abstract concept is, maar iets heel praktisch en alledaags, net als ademhalen. Je merkt het pas als het schuurt. Het zit in de kleine, concrete verhalen op de werkvloer.56:40 - De taal van het vak: Een reflectie op de vraag of je vakmanschap wel in woorden kunt vangen. Henk stelt dat het een inspanning vereist van de 'cognitieve mens' om de juiste vragen te stellen en de taal van het vak te leren begrijpen.01:03:00 - Advies aan bedrijven: Hoe kunnen werkgevers jongeren binden en boeien? Door het Agora-model toe te passen op de werkvloer: zorg voor een prettige omgeving, duidelijke taken, heldere doelen en aandacht voor het welzijn van de medewerker.01:09:15 - De rol van zelfkritiek: Vakmanschap (10.000 uur oefenen) geeft het zelfvertrouwen om kritisch naar je eigen werk te kijken. Dit is essentieel voor groei en maakt mentaal weerbaarder.01:14:30 - De toekomst van het practoraat: Henk deelt zijn ambitie om met het practoraat aan te tonen dat studenten die hun motivatie kunnen verwoorden, succesvoller en gelukkiger zijn in hun loopbaan en leven.Meer over het agoramodel lees je hierMeer over het practoraat Betekenisvol vakmanschap op Firda Meer over Henk Steenhuis bij TrouwOok een keer te gast? Heb je tips, suggesties of kritiek? Stuur een mail aan
[email protected]
Netherlands