Powered by RND
PodcastsWetenschapThe Etic - Vreemd Gedrag Verklaard

The Etic - Vreemd Gedrag Verklaard

Roanne van Voorst en Michiel Baas
The Etic - Vreemd Gedrag Verklaard
Nieuwste aflevering

Beschikbare afleveringen

5 van 8
  • 8: Bij een sekte gaan
    We lezen in het nieuws soms vreselijke dingen over sektes: misbruikte mensen, kinderen die opgroeien in een onvrije omgeving waar ze geen eigen mening mogen hebben, gefaalde sociale experimenten die leiden tot zelfmoord. Daarbij observeren Michiel en ik dat we persoonlijk nogal moeite hebben om ons te conformeren aan groepsdenken, dus vragen we ons in deze nieuwe aflevering van The Etic af: Waarom zou je nou vrijwillig bij een sekte gaan?   Wat we leerden, onder andere van onze gast Danielle Braun, die jarenlang onderzoek deed onder sektes, is dat het niet alleen te maken heeft met wat de sekte haar leden op het huidige moment biedt, maar vooral met wat de mensen hópen over een gezamenlijk, toekomstig leven. Sektes gebruiken ook hele verleidelijke mechanieken om leden naar binnen te sluizen, die verrassend veel lijken op die van...casino's en computerspelletjes. Maar we leren ook dat we opmerkelijk veel kunnen leren uit sektes: wist jij bijvoorbeeld dat er in Italië, vrij recent, een groep mensen samen met de hand enorme ondergrondse tempels heeft gebouwd (speaking of effectief samenwerken), en dat je politieke kiessystemen ook totaal op z'n kop kan zetten zodat iedereen in principe verkiesbaar is behálve als je een heel goede reden hebt dat niet te willen? Dat bedoelen we. Alleen al voor Danielle's fascinerende verhalen, en haar duiding over waarom sommige sekte-achtige groepen ons niet alleen hoop, maar ook 'zuurstof voor het leven' kunnen bieden: aanrader, deze podcast.     Onze gast Danielle Braun is corporate antropoloog, spreker, en directeur van de Academie voor Organisatiecultuur. Ze deed onder andere onderzoek bij  verschillende gesloten gemeenschappen, sektes, en religieuze bewegingen. Veel van haar opgedane inzichten zet ze om in hands-on kennis voor bedrijven en organisaties: hoe bouw je een sterke en inclusieve cultuur? Wat doe je met frictie, hoe ga je om met verandering, hoe schaal je een goed idee op? Je leest meer over Danielle en haar werk op deze website. Danielle is ook geweldig om te volgen op LinkedIn, waar ze altijd mooie en originele tekst en foto's deelt.    Roanne van Voorst is toekomst-antropoloog, en hoofdonderzoeker in een wereldwijd onderzoek naar de toekomst van gezondheidszorg. Ze is momenteel verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, voorzitter van de Dutch Future Society, en hoofdredacteur van academisch tijdschrift Futures Reframed. Roanne schreef 8 boeken en tientallen artikelen - veel van haar werk werd vertaald en is internationaal gepubliceerd.   Je kunt meer over haar werk lezen op www.anthropologyofthefuture.com, haar volgen op LinkedIn of op Instagram, waar ze inmiddels géén persoonlijk account meer heeft maar nog wel een zakelijke, voor updates over haar boeken of werk.   In haar maandelijkse, gratis nieuwsbrief schrijft ze over haar persoonlijke en creatieve inzichten: www.anthropologyofthefuture.com/the-emic/   Op haar audioplatform The Emic deelt ze verhalen van haarzelf en collega's uit de hele wereld, met de mooiste antropologische verhalen uit het veld.   Michiel Baas is antropoloog en fellow aan het Max Planck Instituut. Zijn huidige onderzoek gaat over AI, en hoe we daarmee samenleven en samen creëren. Michiel deelt foto's van zijn reizen via https://www.instagram.com/michielbaas/.     Tips Michiel:   Academisch boek: 'Lower than the Angels, Diarmaid Macculoch   Boek: Better to Have Gone, Akash Kapur   Kinderboek: Gevangenis met Open Deuren, Jan Terlouw   Non-fictie boek: Underground, Haruki Murakami    Tips Roanne:   Academisch boek: Dreamscapes of Modernity: Sociotechnical Imaginaries and the Fabrication of Power, Sheila Jasanoff (ed.), Sang-Hyun Kim (ed.)    Cultureel Festival De Beschaving bestaat niet meer, want enkele jaren nadat Roanne ermee stopte en nadat het resterende bestuur nog vele fantastische jaargangen verzorgde, eindigde het festival definitief, maar hier zie je nog een impressie in foto's (links in de zijlijn): Festival deBeschaving | Facebook   Roman: Wij zijn Licht, Gerda Blees   Nonfictieboek: Laten we Kathedralen Bouwen, Danielle Braun & Ludo van der Gun
    --------  
    1:08:09
  • 7: Bij een gewelddadige groep gaan
    Gewone burgers die jagen op dieven, migranten terug de grens over sturen, of auto's controleren op potentieel 'binnendringende' vluchtelingen. Waarom zou je je vrijwillig aansluiten bij een groep die zich gewelddadig gedraagt? Michiel en Roanne ontdekken aarzelend de agressors in zichzelf, en leren van Laurens Bakker dat er soms heel begrijpelijke redenen zijn om jezelf en je bezittingen met harde hand te verdedigen.    Roanne van Voorst is toekomst-antropoloog, en hoofdonderzoeker in een wereldwijd onderzoek naar de toekomst van gezondheidszorg. Ze is momenteel verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, voorzitter van de Dutch Future Society, en hoofdredacteur van academisch tijdschrift Futures Reframed. Roanne schreef 8 boeken en tientallen artikelen - veel van haar werk werd vertaald en is internationaal gepubliceerd.   Je kunt meer over haar werk lezen op www.anthropologyofthefuture.com, haar volgen op LinkedIn of op Instagram, waar ze inmiddels géén persoonlijk account meer heeft maar nog wel een zakelijke, voor updates over haar boeken of werk.   In haar maandelijkse, gratis nieuwsbrief schrijft ze over haar persoonlijke en creatieve inzichten: www.anthropologyofthefuture.com/the-emic/   Op haar audioplatform The Emic deelt ze verhalen van haarzelf en collega's uit de hele wereld, met de mooiste antropologische verhalen uit het veld.   Michiel Baas is antropoloog en fellow aan het Max Planck Instituut. Zijn huidige onderzoek gaat over AI, en hoe we daarmee samenleven en samen creëren. Michiel deelt foto's van zijn reizen via https://www.instagram.com/michielbaas/.   Onze gast deze aflevering is Laurens Bakker. Laurens is universitair hoofddocent aan de afdeling Antropologie. Het merendeel van zijn onderzoek richt zich op Zuidoost-Azië, met name Indonesië. Momenteel is hij hoofonderzoeker van het ‘Securing the Local’ project, dat de rol onderzoekt van niet-statelijke veiligheidsorganisaties in het tegengaan van de dreiging van extremistische geweldpleging en in het bieden van ‘menselijke veiligheid’. Dit is een vergelijkend project dat gelijktijdig plaatsvindt in Kenia, Nigeria en Indonesië en wordt gefinancierd door NWO-WOTRO via het Security and Rule of Law Programma. Samen met Mohamad Nasir van de Universitas Balikpapan en Muhamad Muhdar van Prakarsa Borneo leidt hij ook het Tiram Onderzoeksproject in Oost-Kalimantan, Indonesië. Dit project wordt gefinancierd door de International Development and Law Organization (IDLO) en heeft als doel het ontwikkelen en versterken van de participatieve wetgevingscapaciteiten van overheden, maatschappelijke organisaties en lokale gemeenschappen in regionale hulpbronnenbeheer.    Laurens studeerde culturele antropologie aan de Universiteit Leiden en promoveerde in 2009 aan de Radboud Universiteit Nijmegen, waar hij werkte aan het Instituut voor Antropologie en Ontwikkelingsstudies en bij het Instituut voor de Sociologie van het Recht.   Roanne en Michiel baseerden zich op de volgende bronnen:    Imagined Communities, Benedict Anderson   Het werk van Tine Molendijk over militairen en waarom geweld in ieder mens zit: Prof Dr Tine Molendijk   Epic Tips:   Documentaires: 'The Act of Killing' en 'The Look of Silence', Joshua Oppenheimer   Film Die welle/The Wave, Dennis Gansel 
    --------  
    44:50
  • 6: Trollen op internet
    Hatelijke berichten schrijven, fake news verspreiden, digitaal je woede uitrazen: waarom doen mensen dat? Roanne heeft er best vaak last van maar vind sommige haat opmerkelijk rustgevend, Michiel maakt zich zorgen om de professionalisering en onze gast leerde de trollen via haar onderzoek van heel dichtbij kennen: ze blijken doodnormaal, en erg trots op hun baan.   Roanne van Voorst is toekomst-antropoloog, en hoofdonderzoeker in een wereldwijd onderzoek naar de toekomst van gezondheidszorg. Ze is momenteel verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, voorzitter van de Dutch Future Society, en hoofdredacteur van academisch tijdschrift Futures Reframed. Roanne schreef 8 boeken en tientallen artikelen - veel van haar werk werd vertaald en is internationaal gepubliceerd.    Je kunt meer over haar werk lezen op www.anthropologyofthefuture.com, haar volgen op LinkedIn of op Instagram, waar ze inmiddels géén persoonlijk account meer heeft maar nog wel een zakelijke, voor updates over haar boeken of werk.   In haar maandelijkse, gratis nieuwsbrief schrijft ze over haar persoonlijke en creatieve inzichten: www.anthropologyofthefuture.com/the-emic/   Op haar audioplatform The Emic deelt ze verhalen van haarzelf en collega's uit de hele wereld, met de mooiste antropologische verhalen uit het veld.   Michiel Baas is antropoloog en fellow aan het Max Planck Instituut. Zijn huidige onderzoek gaat over AI, en hoe we daarmee samenleven en samen creëren. Michiel deelt foto's van zijn reizen via https://www.instagram.com/michielbaas/.   Onze gast deze aflevering is Yatun Sastramidjaja. Yatun is universitair hoofddocent Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze promoveerde op de Indonesische studentenbeweging en deed postdoctoraal onderzoek naar Indonesisch erfgoed en globalisering. Van 2020 tot 2024 had ze diverse gastbeurzen aan het ISEAS-Yusof Ishak Institute in Singapore, waar ze onderzoek deed naar digitale jeugdbewegingen, cybertroepen en online politieke invloed in Zuidoost-Azië, en de rol van sociale media in de Indonesische verkiezingen van 2024. Haar recente werk richt zich op de wisselwerking tussen repressie, verzet en veerkracht in een wereld waarin macht en politiek zich verplaatsen naar de cybersfeer met maatschappelijke gevolgen. Samen met Ward Berenschot leidt ze onder andere een grootschalig onderzoek naar trollen op internet in Zuidoost-Azië. Meer over Yatun vind je hier.    Roanne en Michiel baseerden zich op de volgende bronnen:      Trollen doen het vooral uit verveling - Joop - BNNVARA     The Power of Schadenfreude: Predicting Behaviors and Perceptions of Trolling Among Reddit Users - Pamela Jo Brubaker, Daniel Montez, Scott Haden Church, 2021     Trollen op internet, onaangenaam en anoniem gedrag op sociale netwerken - Psychologie Vandaag     Some Trouble With Cowss, Beth Roy     Epic tip van Roanne: Dubbelganger - een reis naar de Spiegelwereld, Naomi Klein     Epic tip van Michiel: Inventing the English Massacre: Amboyna in History and Memory, Alison Games
    --------  
    50:41
  • 5: Kamperen en ander vreemd gedrag
    Wat bedoelen we eigenlijk met "Vreemd Gedrag?" We kregen deze vraag van verschillende luisteraars en in deze aflevering geven we er antwoord op. Antropologen hebben er hun beroep van gemaakt, het verklaren van gedrag dat anderen wellicht een beetje vreemd vinden. Of gewoon niet begrijpen, of als "anders" of niet-normaal zien. Met deze podcast willen we laten zien dat er eigenlijk geen vreemd gedrag bestaat – wat we vreemd vinden, is een kwestie van gewoonte, cultuur, en perspectief. In deze episode bespreken we ultiem vreemd gedrag: het feit dat Roanne deze zomer een paar nachten gaat kamperen, bijvoorbeeld. We duiden haar, en andermans vreemd gedrag door na te denken over vragen als: waarom vinden we sommig gedrag vreemd? Wat bedoelen we eigenlijk met normaal? Welke sociale en culturele aspecten spelen een rol bij hoe we tegen dat soort zaken aankijken?   Deze keer geen gast, maar alleen Michiel, Roanne, en hun antropologische lievelingsboeken. Die bespreken we, samen met enkele van onze grootste inzichten over vreemd gedrag, opgedaan op allerlei plekken ter wereld. Als antropologen hebben we veldwerk gedaan in de meest uiteenlopende – vreemde! - situaties. Eerder sprak Roanne al over haar ervaringen op Groenland, maar ze heeft ook lang rondgehangen in de sloppenwijken van Jakarta, en in oorlogsgebieden zoals Haïti en Myanmar. Michiel deed onder andere onderzoek onder migranten maar heeft ook veel tijd doorgebracht met bodybuilders in India. Waarom kijken moeders in Brazilië anders tegen de dood van hun babies aan, dan wij? Waarom zetten we in vredesnaam een tent op een treurig grasveld en noemen dat vakantie? Wat bezielt mannen om hun lichaam te transformeren in de gym? Je zou het allemaal "vreemd" kunnen vinden, maar als je de mensen die dit doen iets beter leert kennen, worden veel gedragingen ineens volkomen logisch.   Heb je een verzoek voor Roanne en Michiel, over welk gedrag ze een volgende keer mogen duiden? Mail dan naar [email protected], en vertel ons je idee!   Michiel en Roanne bespreken deze aflevering de volgende boeken:   Kulick, Don. (1998), Travesti: Sex, Gender, and Culture among Brazilian Transgendered Prostitutes, https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/T/bo3621380.html   Scheper Hughes, Nancy. (1993), Death Without Weeping, https://www.ucpress.edu/books/death-without-weeping/paper   Everett, Daniel L. (2009). Don't Sleep, There Are Snakes: Life and Language in the Amazonian Jungle, https://www.amazon.nl/-/en/Daniel-L-Everett/dp/0307386120 
    --------  
    39:42
  • 4: Alcohol drinken
    Waarom drinken we alcohol, terwijl onderzoek laat zien dat dat enorm slecht is voor lichaam en geest? Roanne geeft het maar gelijk toe: zij lust wel een glas cabernet sauvignon, of twee. Maar ze voelt zich er wel steeds schuldiger over, nu steeds meer mensen om haar heen, inclusief Michiel, het drinken afzweren. Maar is dat eigenlijk wel nodig?   Roanne van Voorst is toekomst-antropoloog, en hoofdonderzoeker in een wereldwijd onderzoek naar de toekomst van gezondheidszorg. Ze is momenteel verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, voorzitter van de Dutch Future Society, en hoofdredacteur van academisch tijdschrift Futures Reframed. Roanne schreef 8 boeken en tientallen artikelen - veel van haar werk werd vertaald en is internationaal gepubliceerd.    Je kunt meer over haar werk lezen op www.anthropologyofthefuture.com, haar volgen op LinkedIn of op Instagram, waar ze inmiddels géén persoonlijk account meer heeft maar nog wel een zakelijke, voor updates over haar boeken of werk.   In haar maandelijkse, gratis nieuwsbrief schrijft ze over haar persoonlijke en creatieve inzichten: www.anthropologyofthefuture.com/the-emic/   Op haar audioplatform The Emic deelt ze verhalen van haarzelf en collega's uit de hele wereld, met de mooiste antropologische verhalen uit het veld.   Michiel Baas is antropoloog en fellow aan het Max Planck Instituut. Zijn huidige onderzoek gaat over AI, en hoe we daarmee samenleven en samen creëren. Michiel deelt foto's van zijn reizen via https://www.instagram.com/michielbaas/.   Onze gast deze aflevering is antropoloog Danse de Bondt. Danse is docent Culturele Antropologie aan Utrecht Universiteit. Ze is gepromoveerd aan zowel Tilburg Law School en de Universiteit van Edinburgh (joint degree), waar zij onderzoek deed naar de rol van alcohol in geschillenbemiddeling, bestuurlijke praktijken en ideeën over 'de staat' in ruraal Oeganda.   Heb je een verzoek voor Roanne en Michiel, over welk gedrag ze een volgende keer mogen duiden? Mail dan naar [email protected].   Michiel en Roanne baseerden zich voor deze aflevering op de volgende bronnen:   Feiten en Cijfers over alcohol, Trimbos   Koch, G. (2020). Healing labor: Japanese sex work in the gendered economy. Stanford University Press.   Roanne refereert aan de discussie over alcohol en gezondheid, zie bijvoorbeeld de meta analyse in Ian McGilchrist, The Matter With Things, appendix 2 in deel 2   Epic tip van Michiel: Eerlijk over Alcohol podcast   Epic tip van Roanne: Roes, een verslavende zoektocht naar genot, Jeanneke Scholtens 
    --------  
    41:57

Meer Wetenschap podcasts

Over The Etic - Vreemd Gedrag Verklaard

Waarom doen mensen dat? Haatberichten schrijven op sociale media; zoveel aan hun lichaam laten veranderen dat ze steeds meer op buitenaardse wezens lijken; besluiten hun kinderen niet te vaccineren terwijl de kans op ziekte daarmee sterk vergroot; vechten tijdens voetbalwedstrijden ... Hoe empathisch en respectvol je ook probeert te zijn in je dagelijks leven, sommige gedragingen van onze medemensen lijken moeilijk te begrijpen. In The Etic, een antropologische term die zoveel betekent als ‘het perspectief van de buitenstaander’ streven antropologen Roanne van Voorst en Michiel Baas ernaar om dat soort vreemde gedrag dus juist wél te begrijpen. Ze proberen elkaar, en jou, ervan te overtuigen dat vreemd gedrag van anderen plotseling logischer wordt als je meer weet over hoe menselijk gedrag zich ontwikkelt en uitwerkt in verschillende contexten. Ze vertellen over hun eigen veldwerk, bespreken belangrijk werk van andere sociale wetenschappers, gaan in gesprek met experts, met luisteraars en natuurlijk met mensen wiens gedrag we écht niet kunnen begrijpen. Want: als de wereld iets nodig heeft, is het begrip dat we eigenlijk niet zo heel anders zijn. The Etic wordt gemaakt door Roanne van Voorst (www.anthropologyofthefuture.com) en Michiel Baas, en geproduceerd door Jessica Schneider van Schneider Productions. De Muziek en tekst werden geproduceerd en uitgevoerd door BLESZ (www.BLESZ.nl)
Podcast website

Luister naar The Etic - Vreemd Gedrag Verklaard, NRC Onbehaarde Apen en vele andere podcasts van over de hele wereld met de radio.net-app

Ontvang de gratis radio.net app

  • Zenders en podcasts om te bookmarken
  • Streamen via Wi-Fi of Bluetooth
  • Ondersteunt Carplay & Android Auto
  • Veel andere app-functies
Social
v7.23.3 | © 2007-2025 radio.de GmbH
Generated: 8/27/2025 - 9:18:45 AM