د میلادي پېړۍ په پیل کې د نوي حکومت له جوړېدو سره سم، په داسې حال کې چې لوېدیځو مرستندویانو زموږ د اورګاډي طرحې ته «نه» وویل، د ایران اسلامي جمهوریت لومړنی هېواد شو چې په دې برخه کې پانګونې ته راوړاندې شي.ایران در زمان رییس جمهور محمد داود نیز با تعهد یک ملیارد دالر، در زمینه احداث نخستین شبکه ملی خط آهن در افغانستان پیش قدم شده بود. هرچند طرح داودخان به علت کودتاها و نابسامانی های پیهم سیاسی در نیمه راه ماند، تلاش های ما در آغاز قرن ۲۱ به نتیجه رسید و راه های آهن از مرزهای غربی و شمالی به کشور رو به توسعه گذاشت.زموږ اټکل دا و چې د یوې یا یوې نیمې لسیزې په ترڅ کې به له یوې خوا زموږ د ګران هېواد ښارونه او کانونه د اورګاډي په پټلیو سره وصل شي او له بلې خوا به ددې ډول اتصالاتو په سیمه ییز هب یا مرکز واوړي چې لوېدیځه، منځنۍ او جنوبي آسیا سره ونښلوي. په دې کار سره هغې طرحې چې د سوئیز کانال فرانسوي طراح له افغانستان نه د بغداد – بمبئي لیکې د تېرولو له پاره یوه نیمه پېړۍ وړاندې جوړه کړې وه، د استعماري اهدافو پرځای د برابرې اقتصادي همکارۍ په بڼه تحقق مونده. اما زمان، ایستایی نه می پذیرد و در صورت دوام حالت بلاتکلیفی کنونی در کشور که بعلت عدم مشروعیت ملی و فقدان مقبولیت بین المللی نظام آن ایجاد شده است، اجماع همسایه ها در مورد مبدل ساختن افغانستان به حلقه وصل منطقه یی شاید از بین رفته و کشور ها به جستجوی راه های بدیل برآیند که نشانه های ابتدایی چنین رایزنی ها متاسفانه از همین حالا آشکار می شود.په دې خپرونه کې له ژمنې سره سم د افغانستان د اورګاډي په همدغو اړخونو او دغه راز په تاریخ، ننګونو او عملي حل لارو خبرې شوې دي. ددې مرکې بشپړ متن له نورو اړوندو اسنادو سره له لاندې لینکونو څخه تر لاسه کولی شئ:https://mohammadashrafghani.com/ps/32st-podcast/https://mohammadashrafghani.com/dari/32st-podcast/https://mohammadashrafghani.com/32st-podcast/
--------
56:53
Infrastructure - An Overview (Part 1) | Dr. Ashraf Ghani
د زېربنا بحث چې په دې خپرونه کې پرې غږېدلي یوو، د نړۍ له اساسي بحثونو څخه دی چې له هرې ورځې ورته توجه ډېرېږي. اټکل دی چې په یوه لسیزه کې دې برخې ته د نړۍ د هېوادونو له خوا جلا شوې پانګه، تر اویا ټریلیون ډالرو واوړوي.سابقه ایجاد زیرساخت ها در کشور ما به هزاران سال برمیگردد و به یقین می توان گفت که حد اقل دو هزارسال قبل از ایجاد راه ابریشم که ارتباط ما را با چین تامین کرد، کشور ما تاسیسات بنیادی برای انتقال کالاها و مسافران داشت. نمونه های برجسته مهندسی زیربنا سازی تاریخی در افغانستان را علاوه بر جاده سازی می توان در مدیریت آب دید که پیشینه آن به بین ۴ تا ۵ هزار سال میرسد.د بنسټیزو تاسیساتو له پاره په نړۍ کې یو ټولمنلی تعریف نه شته خو ټول هغه څه چې د انساني ژوندانه په آسانولو او د انسان په تدریجي هوساکولو کې ونډه ولري، په دغه ډله کې راوستلی شو. دا تاسیسات د ګډو ځانګړتیاوو ترڅنګ په جلا هېوادونو کې جلا بڼې لري، لکه زموږ د انتقالاتو سیستم چې غرنۍ جغرافیا ته په پام سره، د ډېرو نورو هېوادو په توپیر د تاریخ په اوږدو کې لږ د ارابو استعمال لري او عمدتاً د باري څارویو په شا ترسره کېږي.نکته کلیدی اینست که این ظرفیت در اصناف ما به صورت دوامدار وجود داشت، که در عصرهای مختلف به ضروریات ساختمانی ما در عرصه های مختلف زیرساخت ها پاسخ بدهد. حل این مساله در شرایط کنونی علاوه بر ایجاد و بسیج این نیروی کاری ، خواستار سرمایه گذاری ها بزرگ نیز می باشد.ددې مرکې بشپړ متن له نورو اړوندو اسنادو سره له لاندې لینکونو څخه تر لاسه کولی شئ:https://mohammadashrafghani.com/ps/31st-podcast/https://mohammadashrafghani.com/dari/31st-podcast/https://mohammadashrafghani.com/31st-podcast/
--------
46:24
Mosques - Renovations and Constructions | Dr. Ashraf Ghani
یکی از خواستهای مردم ما که در صحبتهای مستقیم و یا بالواسطه با من مطرح می کردند، اعمار مساجد در ولایات و ولسوالی های کشور بود که با احداث نزدیک به یک هزار مسجد در گوشه و کنار افغانستان به آن لبیک گفته شد. در ایجاد این مراکز مقدس، تنوع مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و مساله جنسیتی در نظر گرفته شده بود که در مورد همه این جوانب، در این برنامه صحبت می کنیم. د نویو ودانیو ترڅنګ موږ د خپلو لرغونو جوماتونو حفظ او مراقبت هم په همدغومره جدیت جاری وساته چې په ترڅ کې یې د شاه دوشمشېره، پُل خشتي او عیدگاه جوماتونه په اساسي ډول ترمیم او د ړنګېدو له خطر نه وژغورل شول او د هرات جامع جومات ته چې د تیموري دورې د معمارۍ یو شاهکار دی، د ترمیم یوه پنځه کلنه طرحه تصویب او پیل شوه.طرح من این بود که مخارج روزمره و دوامدار این مساجد و ملا امامان آنها، در کنار دولت از طریق اعانه های مردمی و مهمتر از همه احیای مجدد سیستم اوقاف که برای قرنها منبع تامین مادی مراکز مذهبی بود، انجام پذیرد.زما یوه لویه هیله په بالاحصار کې د هغه تاریخي جومات بیا ودانول و چې انګرېزانو له افغانانو سره په دویمه جګړه کې د غچ په ډول شهید کړی و. ددغه مسجد سم ځای مو هغه مهال له هڅو سره سره ونه شوای موندلی، خو له نېکه مرغه ددې خپرونې له ثبت وروسته، د برتانیا کتابتون د ۱۸۳۰مو کلونو په نقاشیو کې یې دقیق ځای وموندل شو. دغه انځور ددې خپرونې له متن سره خپرېږي. هیله من یم چې دغه مقدس ځای چې یو ستر شاهي جومات او د دُراني تېمورشاه له زمانې د کابل ښار سمبول و، زموږ د ولس له خوا د معاصر افغانستان د ۳۰۰ کلیزې په ویاړ پر هماغه ځای بیا ودان او وځلېږي.ددې مرکې بشپړ متن له نورو اړوندو اسنادو سره له لاندې لینکونو څخه تر لاسه کولی شئ:https://mohammadashrafghani.com/ps/30th-podcast/https://mohammadashrafghani.com/dari/30th-podcast/https://mohammadashrafghani.com/30th-podcast/
--------
39:43
Historical Overview of Kabul City (Part 2) | Dr. Ashraf Ghani
د خپل ګران پایتخت په اړه زما پرله پسې هڅه دا وه چې تاریخ یې هېر نه شي، هره برخه چې خاطرات یې د ساتلو دي وساتل شي، نیمګړې پاتې طرحې یې تکمیل شي او داسې ونه شي چې موږ هر یو له سره شروع وکړو او دا هېره کړو چې پلازمېنه مو زرګونه کلونه ریښه لري.طی دهه ها، سه چهارم شهر کابل به صورت پلان ناشده توسعه یافته و کوه ها و سطوح هموار آن عمدتاً خودسرانه تصاحب و مسکون شده است. برای مطابقت پایتخت با مقتضیات عصر حاضر نیاز است تا کوه ها و تپه ها و بخش هایی از سطوح هموار آن طی یک برنامه منظم تخلیه و برای اسکان و رفاه شهریان سر از نو تنظیم گردد.زموږ یوه طرحه دا وه چې آسمایي او شېر دروازه غرونه په لومړي ګام کې یو مخ زرغون شي چې ښار ساه واخلي او ښاریان او نور وګړي په کې د ونو منځ کې په پښو د ګرځېدو امکان ولري. ورسره جوخت کابل سیند ته ترتیبات نیول شوي وو چې کال دولس میاشتې له اوبو ډک وبهېږي.تهداب فکری و عملی و نقشههای تطبیقی برای همه این عرصه ها فراهم شده و من امیدوار استم که نسل های فعلی و آینده افغانستان روزی قادر شوند دیدگاهی را که من در مورد آینده شهر کابل عرضه کرده بودم و در این گفتگو به اختصار مجدداً تشریح شده است، در یک فضای مشروعیت عام جامه عمل بپوشانند و پایتختی را ایجاد کنند که در عین بازتاب میراث تاریخی آن، با پایتخت های مهم دور و نزدیک همسری کند.ددې مرکې بشپړ متن له لاندې لینکونو څخه تر لاسه کولی شئ:https://mohammadashrafghani.com/ps/29th-podcast/https://mohammadashrafghani.com/dari/29th-podcast/https://mohammadashrafghani.com/29th-podcast/
--------
59:41
Historical Overview of Kabul City (Part 1) | Dr. Ashraf Ghani
موضوع بحث ما امروز فراز و نشیب های کابل در طول تاریخ و درس هایی است که مخصوصاً جوانان کشور باید از آن بیاموزند. کابل تاریخی، به استناد تحقیقات استاد کهزاد از خوردکابل توسعه یافته و برای سده های طولانی در اطراف کوه شېردروازه و بالاحصار تمرکز داشته که همواره یکی از شهرهای عمده منطقه به شمار می رفته است.کابل د امیر عبدالرحمان خان تر مهاله یو ګڼ ملتي ښار و چې د لویو قومونو ترڅنګ په کې زرګونو ارمنیانو، یهودانو، کوردانو، هندوانو، سکهانو او نورو اقلیتونو ژوند کاوه. لږ تر لږه اووه لوی چمنونه او ګڼې لمدې سیمې (جبه زارونه) یې درلودل چې د ښار د هوا په پاکۍ او د سېلابونو کنترول کې یې مهمه ونډه درلوده. اما دغه طبیعي نعمتونه د ناسمو ښاري پلانونو او غصبونو په نتیجه کې له منځه ولاړل او دا ښار یې له نا اټکلېدونکو عواقبو سره مخامخ کړ.پایتخت ما همچنان بار ها از قهر طبیعت (زلزله ها، وباها و قحطی ها) و قهر انسان (حملات خارجی و جنگ های داخلی) رنج برده و دار و نه دار آن پایمال شده و دوباره از خاکستر قد راست کرده است.د تاریخ په پاڼو کې د حقایقو لټول زموږ د تاریخي حافظې د ژوندي ساتلو له پاره مهم دي چې ولس وپوهېږي، په تېره بیا د وروستۍ نیمې پېړۍ په پېښو چې د کابل منځ کې چا گولۍ وچلولې؟ او څوک وو چې عوامل د دې بربادۍ شول؟ دا حقایق باید د خلکو په ذهن کې ځای شي. په دې خپرونه کې یاد شوي کتابونه او د مرکې بشپړ متن له لاندې لینکونو څخه تر لاسه کولی شئ:https://mohammadashrafghani.com/ps/28th-podcast/https://mohammadashrafghani.com/dari/28th-podcast/https://mohammadashrafghani.com/28th-podcast/
له ولسمشر محمد اشرف غني سره د پودکاستونو په دې لړۍ کې د تېرو تجربو پر بنسټ د راتلونکي لپاره د لید جوړولو موضوع مرکزي نیول شوې او زموږ د گران هېواد، ارزښتونه، شتمنۍ او وړتیاوې په کې سپړل شوې او څېړل شوې دي. د پودکاستونو دا لړۍ داود جنبش وړاندې کوي.این سلسله برنامه ها، به استقبال از سه صدمین سالگرد تاسیس دولت معاصر افغانستان که با سال ۲۰۴۷ مصادف است، تهیه و عرضه می شود و هر شماره آن به بخش هایی از حیات ملی و اجتماعی ما اختصاص داده شده است.