Aflevering 4 - De Vondelingenwandeling In de voetsporen van de kinderen van de Koeke Bakker
De Vondelingenwandeling In de voetsporen van de kinderen van de Koeke Bakker is een historische wandeling. Het duurt ongeveer anderhalf uur en voert langs zestien bestemmingen.
De wandeling begint op het Centraal station, slingert door de Jordaan en eindigt op de hoek van de Prinsengracht met de Leidsegracht naast het voormalig Aalmoezeniersweeshuis. Dat is het pand waar nu hotel Rosewood Amsterdam is gevestigd. Hier vond aan het begin van de 19e eeuw een koeke bakker meer dan 75 vondelingen op zijn stoep.
Dertien van hen spelen een hoofdrol in de historische roman De kinderen van de Koeke Bakker die in het voorjaar van 2026 verschijnt. Tijdens deze wandeling loop je langs de huizen waar ze hebben gewoond en bezoek je plekken waar ze hebben geleefd. Je wandelt door het Kattengat, over de Brouwersgracht naar de Noorderspeeltuin. Daarna via de Boomstraat en de Noordermarkt vanaf de Prinsengracht richting andere delen van de Jordaan. Ondertussen krijg je luisterend naar de verhalen een beeld van Amsterdam aan het begin van de 19e eeuw en de geschiedenis van de Aalmoezeniersweeskinderen. Wie waren deze kinderen, wat was hun toekomstperspectief en hun plek in de samenleving? Je hoort hoe ze een naam kregen, hoe ze binnen het weeshuis beschermd werden maar ook hoe vogelvrij ze waren in de stad. De rol van Lodewijk Napoleon in hun leven en hoe de Hortus Botanicus met deze vondelingen verbonden is.
Routeboekje
Bij de audio wandeling is een routeboekje gemaakt voor wie het fijn vind de route tijdens het luisteren ook op papier te volgen. In het boekje staan weetjes uit de audio voorzien van beeldmateriaal én waardecoupons voor bijvoorbeeld korting op een drankje onderweg.
Het routeboekje kost tien euro en is verkrijgbaar op verschillende locaties. Je vindt ze op de website. Hier kan je het boekje ook online bestellen: www.dekinderenvandekoekebakker.com
Kijk hier ook voor meer informatie over het project, de maker en hoe je contact opneemt.
Vondelingenproject
Deze audiowandeling is onderdeel van het Vondelingenproject De kinderen van de Koeke Bakker Een project van Babet M. Ch. Bruns over de betekenis van te leven in een samenleving waarin je van niemand bent. Dit project kwam tot stand via VoordeKunst door bijdragen van particulieren, Cultuurfonds Noord Holland en het Amsterdams Fonds voor de Kunst.
Belangrijkste geraadpleegde bronnen, (uitgebreide bron- en websitevermelding op de site)
- Stadsarchief Amsterdam www.amsterdam.nl/stadsarchief
- Vondelingen in Amsterdam, PDF Harmen Snel
- Vondelingen, boek Nanda Geuzebroek
- Geschiedenis van Amsterdam Jan Wagenaarstichting
- Het ontstaan van de Jordaan www.theobakker.net
- Vergeten dodenakkers in Amsterdam Leon Blok
Credits audiotour
--------
1:40:35
--------
1:40:35
Aflevering 3 - Het weeskind als object
Hoe kan het dat vogelvrije lotsbestemmingen zo vanzelfsprekend bij weeskinderen lijken te horen. Waarom komt het in alle culturen voor en is dat door de eeuwen heen niet veranderd.
Deze vragen vormen de basis voor het vondelingenproject waar deze podcast onderdeel van is.
Wat zegt de wetenschap hier eigenlijk over? Komt het voort uit onze natuur dat wij zo onze bloedbanden beschermen, of is het iets anders dat ons drijft?
In deze aflevering praat ik hierover met gedragsbioloog Patrick van Veen.
Een boeiend gesprek over natuur versus cultuur, overlevingsmechanismen, anonimiteit en classificatiesystemen. Maar ook over keuzes, ethiek en het profijtmodel.
En over techniek als mogelijkheid om ontmenselijking van het individu te voorkomen.
Binnenkort komt ook de bonusaflevering De vondelingenwandeling, In de voetsporen van de kinderen van de Koeke Bakker online. Waarin we wandelen langs de huizen waar de vondelingen woonden, de plekken waar ze leefden en we meer te weten komen over hun omstandigheden rond 1800. Volg je deze podcast? dan ontvang je de wandeling vanzelf in je podcast app.
Hier eindigt voorlopig mijn zoektocht naar de oorsprong van de vanzelfsprekende band tussen weeskinderen en vogelvrije lotsbestemmingen. Ik kom terug met meer afleveringen over dit thema na het verschijnen van de Kinderen van de Koeke Bakker, de roman over vogelvrije lotsbestemmingen van dertien weeskinderen uit het Aalmoezeniersweeshuis in Amsterdam in de 18e en 19e eeuw. Meer weten? Kijk op https://dekinderenvandekoekebakker.wordpress.com/
Tot slot, dank aan
- Patrick van Veen voor zijn medewerking aan deze aflevering.
- Earforce voor de mogelijkheid deze podcast bij jullie op te nemen. Anne voor je hulp bij het verwezenlijken ervan. En Maurits let op… Dank! voor je inzet, geduld en goeie tips.
Babet M. Ch. Bruns, schrijver-therapeut en maker van de podcast De kinderen van de Koeke Bakker
--------
25:59
--------
25:59
Aflevering 2 - Het wortelloze leven tussen afstand en adoptie
Het wortelloze leven tussen afstand en adoptie gaat over de fase waarin een baby is afgestaan maar nog geen nieuwe familie heeft. En over emotionele vogelvrijheid.
Het leven van geadopteerden begint voor de omgeving vaak na de adoptie. Professionele aandacht is nog altijd veelal gericht op het adoptieproces en de ontwikkeling daarna. Het werkelijke besef dat je niet alleen bent geadopteerd maar ook afgestaan komt bij veel geadopteerden daarom vaak later in het leven.
Zelf was ik al in de veertig toen het gevoel in daalde dat ik niet alleen ben geadopteerd maar ook ben afgestaan. Doordat ik vanwege werk tijdelijk woonruimte zocht in mijn geboortedorp en terechtkwam op nog geen vijfhonderd meter afstand van de plek waar ik geboren ben. Het bracht een heel nieuw soort verwerking op gang en de realisatie dat de existentiële angst waardoor ik me als jong kind zo vogelvrij kon voelen, uit die periode komt.
Wat is er bekend over de impact van deze wortelloze fase op een baby? Laat die ervaring sporen na? Wat doet het met je als je er na 20 jaar achterkomt dat je adoptiedossier niet klopt? Hoe kan het dat jij sporen vertoont van je moeders adoptie? Kan je voorkomen dat dit geboortetrauma een familiethema wordt?
Ik praat hierover met Noah Hoek, Fé van Megen en Dorien de Vries.
Noah is geadopteerd en komt uit India, Fé is dochter van een geadopteerde moeder en Dorien is psychosociaal therapeut en ervaren trainer in familieopstellingen.
* Het boek waarover in de podcast wordt gesproken heet Het verwenste kind, mijn autobiografische roman die in 2016 verscheen en dit jaar herzien wordt uitgegeven. Het voorgelezen fragment aan het eind van deze aflevering is hieruit afkomstig. Informatie over dit boek vind je via https://wegwijsinbewustzijn.nl/boeken
--------
27:03
--------
27:03
Aflevering 1 - Steeds meer vondelingen in de stad
Vondelingen, wezen en verlaten kinderen in Amsterdam kregen onderdak in het Aalmoezeniersweeshuis aan de Prinsengracht dat hier speciaal voor was gebouwd. In deze eerste aflevering gaat het over deze kinderen, hun dagelijks leven in het weeshuis en de voorbereiding op een succesvol eigen bestaan. Ook gaat het over vogelvrije lotsbestemmingen, hun onvrijwillige dienstbaarheid aan de samenleving. Hoe zij dienden als testpersoon voor vaccins, werden ingezet in het Franse leger en weggevoerd naar Drenthe om daar te werken in de veenkoloniën. Over regenten die de leiding hadden in het huis maar de kinderen niet tegen alles konden beschermen. En hoe tot slot een Koninklijk besluit in 1822 het einde betekende van het Aalmoezeniersweeshuis.
--------
30:30
--------
30:30
Trailer
Ik ben Babet Bruns en maker van deze podcast. Omdat ik zelf de eerste maanden van mijn leven in een weeshuis woonde lees ik nieuwsartikelen over weeskinderen altijd met speciale aandacht. Ze roepen vaak dezelfde vragen op. Tot een artikel in 2014 en ik besloot om met die vragen op onderzoek uit te gaan.
Deze podcast is een zoektocht naar de betekenis van te leven in een samenleving waar je van niemand bent. Vogelvrije lotsbestemmingen lijken een vanzelfsprekendheid in het leven van vondelingen en weeskinderen. Ik wil weten hoe dat komt en waarom dat door de eeuwen heen niet veranderd.
.
Deze podcast maakt deel uit van het Vondelingenproject De kinderen van de Koeke Bakker. De titel is uit erkenning aan het bestaan van meer dan vijfenzeventig vondelingen die rond 1800 werden achtergelaten op de stoep van de Koeke Bakker naast het Aalmoezeniersweeshuis in Amsterdam. En aan al die anderen. Het doel van dit project is de relatie tussen weeskinderen en vogelvrije lotsbestemmingen onder de aandacht brengen. Dat hier ideeën uit voort komen die ons als samenleving helpt een veilige grond te bieden aan de ongewortelden van onze tijd. Dat zijn niet alleen vondelingen maar ieder mens dat in de ogen van anderen niet het recht heeft om vanuit het eigen bestaan te leven.
.
Babet M. Ch. Bruns (1968) is auteur, journalist en levenslooptherapeut met een eigen praktijk gespecialiseerd in thema’s rond ongeworteldheid, afstand en adoptie. Meer weten, kijk op www.dekinderenvandekoekebakker.com Contact opnemen kan via de website.
.
Deze podcast is gemaakt in samenwerking met Podcast Factory. Met bijdragen van onder anderen Nanda Geuzebroek, Dorien de Vries, Fé van Megen en Patrick van Veen.
.
Het Vondelingenproject De kinderen van de Koeke Bakker is er mede dankzij donaties en de onverminderde steun van: Voordekunst, Cultuurfonds Noord-Holland, Amsterdams Fonds voor de Kunst, School der Poëzie, Ingmar Nieuwold, Martine Both, Fred Penninga, Jean Bergé, Jadelief van der Wal, Milly Torres, Marco de Goede, Isabelle Lauffenburger, Mirjam en Désirée van Tiel, Leo Bruns en vele anderen.
Netherlands