Beter | BNR

• Waarom vergoeding uitblijft voor een veelgebruikte epilepsiewearable

  In Nederland leven ruim 200.000 mensen met epilepsie, vaak met aanvallen die ’s nachts plaatsvinden zonder dat patiënten of ouders het merken. Die nachtelijke aanvallen kunnen gevaarlijk zijn en zijn bovendien lastig te documenteren, waardoor behandelaars vaak onvoldoende zicht hebben op het echte aanvalspatroon. Een speciale wearable moet daar meer inzicht in geven, maar het Zorginstituut lijkt niet voldoende overtuigd. Te gast zijn Jeroen van den Hout, CEO van het bedrijf achter de NightWatch, en Roland Thijs, neuroloog bij het LUMC en onderzoeksdirecteur bij SEIN. De NightWatch is ontwikkeld binnen een brede samenwerking tussen epilepsie-experts, ingenieurs en productontwikkelaars, en wordt inmiddels gebruikt door duizenden patiënten en zorginstellingen in meerdere landen. Presentatrice Nina van den Dungen spreekt met hen over hoe de wearable werkt: een armband die via hartslag- en bewegingsmetingen risico’s op tonisch-clonische aanvallen detecteert en direct alarm slaat in de thuissituatie. De verzamelde data blijkt niet alleen van waarde voor veiligheid, maar ook voor de behandeling van epilepsie. Veel patiënten onderschatten het aantal aanvallen, mede doordat de aanvallen het geheugen beïnvloeden. Thuismonitoring levert daardoor nauwkeurigere informatie op, wat helpt bij het aanpassen van medicatie of het beoordelen van zwaardere interventies zoals epilepsiechirurgie, diepe hersenstimulatie of nieuwe vormen van neuro­modulatie. Toch stuit de technologie op uitdagingen. Zorginstituut Nederland wees vergoeding van de NightWatch recent opnieuw af, omdat er volgens het instituut onvoldoende direct bewijs is dat de wearable sterfte voorkomt. Wat betekent dat voor patiënten, en voor de opschaling van dit soort zorginnovatie? Verslaggever Stijn Goossens sprak met neuroloog Frans Leijten van UMC Utrecht over het gebruik van de NightWatch in het ziekenhuis. Volgens Leijten is het gebruik een uitkomst voor verplegers die 's nachts maar dun bezet zijn. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  34:22

  --------

  34:22
• Nooit meer griep door Nederlandse neusspray? 'Ook bescherming tegen vogelgriep'

  In deze nieuwe aflevering van BNR Beter, gepresenteerd door Nina van den Dungen, gaat het over een neusspray die griepvirussen al in de neus moet blokkeren. De technologie wordt ontwikkeld door het Leidse biotechbedrijf Leyden Labs, dat werkt aan breed beschermende antilichamen die influenza kunnen tegenhouden nog vóór het lichaam geïnfecteerd raakt. Te gast zijn Koenraad Wiedhaup, CEO en medeoprichter van Leyden Labs, en Ingrid de Visser-Kamerling, Research Director bij het Centre for Human Drug Research (CHDR) en COO van INFECTA. Samen bespreken zij hoe deze innovatie werkt, waarom de aanpak fundamenteel verschilt van een griepvaccin en waarom vooral kwetsbare groepen – ouderen, mensen met een zwak immuunsysteem – er veel baat bij kunnen hebben. De spray richt zich op nu vooral op influenza A en B, de virussen die jaarlijks verantwoordelijk zijn voor miljoenen ziekenhuisopnames en circa een miljoen doden wereldwijd. Volgens Wiedhaup kan één dagelijkse neusspray een brede beschermingslaag vormen, ook tegen nieuwe griepvarianten en zelfs tegen potentieel pandemische bedreigingen zoals vogelgriep. Ingrid de Visser legt uit hoe INFECTA, via zogeheten Controlled Human Infection Models, geneesmiddelen al in een vroege fase test op vrijwilligers. Door mensen onder streng gecontroleerde omstandigheden bloot te stellen aan een infectie, kan sneller worden vastgesteld of een middel echt werkt. Dat verkort ontwikkeltijden en voorkomt dat veelbelovende middelen pas in een laat stadium stranden – een doorbraak voor infectieziektenonderzoek. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  32:54

  --------

  32:54
• Stijging nieuwe HIV-diagnoses in Nederland na jarenlange daling: 'enorme wake-up call'

  Na jaren van dalende hiv-cijfers ziet Nederland voor het eerst weer een duidelijke stijging: 444 nieuwe hiv-diagnoses in het afgelopen jaar, en naar schatting meer dan 1600 mensen die niet weten dat ze met hiv geïnfecteerd zijn. Dat meldt Stichting HIV Monitor in de jaarlijkse berichtgeving over de cijfers. De toename van het aantal infecties baart zorgprofessionals zorgen, omdat deze stijging zich volgens onderzoekers de komende jaren waarschijnlijk zal voortzetten. Wat is de oorzaak van deze stijging en hoe voorkomen we grotere stijgingen in de toekomst? In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met twee sleutelfiguren in de Nederlandse hiv-zorg en preventie: Kai Jonas, hoogleraar toegepaste sociale psychologie aan de Maastricht University en onderzoeker op het gebied van HIV-preventie Elske Hoornenborg, hoofd van het Centrum Seksuele Gezondheid bij de GGD Amsterdam en internist-infectioloog bij het Amsterdam UMC Samen duiden zij de nieuwe cijfers en bespreken ze waarom de stijging niet onverwacht komt. Ze leggen uit hoe verminderd condoomgebruik, minder voorlichting, en moeilijke toegang tot PrEP een rol spelen. Ook belichten ze de stijging GGD’s onder andere meer diagnoses bij jongeren, trans personen, sekswerkers, en ook vrouwen met een migratieachtergrond die zelf soms geen verhoogd risico vermoeden. Daarnaast gaat het gesprek in op de regionale verschillen: Amsterdam heeft een goed functionerend preventieprogramma, maar in andere delen van Nederland zijn drempels hoger — van huisartsen die PrEP liever niet voorschrijven tot beperkte campagnes binnen de doelgroep. Verder gaat het over nieuwe preventiemiddelen, zoals injecteerbare PrEP (al wel Europees goedgekeurd, nog niet beschikbaar in Nederland), manieren om stigma te bestrijden en innovatieve vormen van testen zoals mobiele health-checks. Wat is er nodig om de stijging van hiv-infecties te stoppen? En is een doel van nul nieuwe besmettingen in de nabije toekomst nog haalbaar? Je hoort het in deze aflevering van BNR Beter. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  27:26

  --------

  27:26
• Nieuwe genetische test spoort honderden zeldzame aandoeningen op in het DNA

  Het Radboudumc in Nijmegen gaat als eerste ziekenhuis ter wereld een nieuwe genetische test gebruiken die het vinden van zeldzame ziekten drastisch moet verbeteren. Met de zogenaamde long-read-sequencingtest kunnen veel langere stukken van het complete menselijke DNA worden gelezen dan voorheen, waardoor genetische foutjes veel beter zichtbaar zijn. Naar verwachting kunnen daardoor jaarlijks honderden extra patiënten duidelijkheid over de genetische oorzaak van hun ziekte krijgen. In deze uitzending van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met twee betrokken onderzoekers van het Radboudumc: Alexander Hoischen – Bioloog en hoogleraar voor genoomtechnologieën aan het Radboud UMC. Wendy van Zelst – Klinisch geneticus en Hoogleraar Zorg voor Zeldzaam, aan de Radboud en het Maastricht UMC. De nieuwe test kan vijftien huidige genetische onderzoeken vervangen en moet de zoektocht naar een juiste diagnose flink versnellen. In Nederland zijn naar schatting een miljoen mensen met een zeldzame ziekte, maarveel gevallen lukt het vaak niet om een genetische oorzaak te vinden. Hoogleraar genoomtechnologie Alexander Hoischen verwacht dat de nieuwe technologie in de toekomst de standaard zal worden voor genoomdiagnostiek. De test leest stukken DNA die honderden keren langer zijn dan bij traditionele technieken. “Daardoor zien we varianten die we al jaren over het hoofd zagen,” zegt hij in BNR Beter. Uit onderzoeken blijkt dat het voor sommige ziekten 10 tot 15 procent extra diagnoses oplevert. De nieuwe aanpak moet ook een einde maken aan het langzame en gefragmenteerde diagnoseproces waar veel patiënten in terechtkomen. Een uitslag kan nu binnen weken worden gegeven, terwijl gezinnen eerder soms maanden tot jaren van test naar test gingen. Klinisch geneticus Wendy van Zelst benadrukt in het radioprogramma BNR Beter dat de vernieuwing voor veel patiënten het verschil kan maken. “Bij een derde van de mensen met een zeldzame ziekte wordt nu een verkeerde diagnose gesteld,” vertelt ze. “Dat zorgt ook voor een verkeerd behandeltraject. Met deze test vinden we sneller de juiste diagnose en kunnen we het zorgpad veel beter afstemmen.” Het Radboudumc begint met zo’n vijfduizend testen per jaar, vooral bij erfelijk blindheid en ontwikkelingsstoornissen. De onderzoekers wijzen erop dat Nederland internationaal vooroploopt door de concentratie van genetische zorg in de zeven universitair medische centra. Die opzet maakt het mogelijk om sneller de lijn te trekken van wetenschap, labtechniek tot praktijk. Daardoor kan deze nieuwe DNA-test als eerste wereldwijd voor klinische toepassingen worden ‍ingezet. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  28:34

  --------

  28:34
• Speciaal lab in Leiden werkt aan genezing diabetes type 1: 'dit had ik vijf jaar geleden niet gedacht'

  Op 14 november, Wereld Diabetes Dag, opent bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) een onderzoekscentrum dat de zoektocht naar genezing van diabetes type 1 moet versnellen: het Cure One Lab. Het lab is een intitiatief van Stichting DON en LUMC. In Nederland leven ruim 100.000 mensen met deze auto-immuunziekte, waarbij het eigen afweersysteem de cellen vernietigt die insuline aanmaken. Zonder insuline kunnen patiënten hun bloedsuiker niet reguleren en zijn zij dagelijks afhankelijk van sensoren, pompen en injecties. Een genezende behandeling bestaat nog niet – maar komt die nu dichterbij? In deze aflevering spreekt presentator Nina van den Dungen met twee sleutelpersonen in die zoektocht: Prof. dr. Eelco de Koning, hoogleraar diabetologie aan het LUMC en hoofd van het nieuwe Cure One Lab. Rens Vandeberg, Chief Impact Officer bij het Diabetes Fonds, dat het onderzoek financieel ondersteunt. De Koning legt uit hoe onderzoekers met stamceltechnologie insulineproducerende cellen willen maken die niet worden afgestoten door het immuunsysteem – een stap die genezing voor veel meer mensen mogelijk kan maken. Door samen te werken met immunologen, celbiologen en internationale partners wil het Cure One Lab de wetenschap versnellen en kennis delen over de grenzen heen. Vandeberg benadrukt het belang van samenwerking tussen wetenschap, overheid en zorgverzekeraars om deze baanbrekende therapieën straks ook betaalbaar en beschikbaar te maken. “De top van de berg komt eindelijk in zicht,” zegt hij, “maar de kabelbaan moet nog worden gebouwd.” Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  30:33

  --------

  30:33

Meer Gezondheid en fitness podcasts

Trending Gezondheid en fitness -podcasts

Over Beter | BNR

Beter | BNR: Podcasts in familie