Slim implantaat geeft mensen met dwarslaesie hun energie terug
Een dwarslaesie verandert je leven ingrijpend: een beschadiging van het ruggenmerg kan leiden tot verlamming, uitval van organen — en een flink verminderde kwaliteit van leven. Maar een nieuwe medische doorbraak uit Nederland, Zwitserland en Canada geeft hoop. Onderzoekers hebben een implantaat ontwikkeld dat de bloeddruk van mensen met een dwarslaesie stabiliseert — en dat blijkt hun dagelijks functioneren drastisch te verbeteren. In deze aflevering van BNR Beter spreekt Nina van den Dungen met Erkan Kurt, neurochirurg aan het Radboudumc, en Ilse van Nes, revalidatiearts bij de Sint Maartenskliniek. Samen onderzoeken zij hoe elektrische stimulatie in het ruggenmerg de verborgen zenuwbanen kan activeren die bloeddruk en rompcontrole aansturen. Het resultaat: minder duizeligheid, minder vermoeidheid — en patiënten die weer langer zelfstandig in hun rolstoel kunnen zitten. Ook hoor je redacteur Stijn Goossens in gesprek met Sjors Roosen, die als een van de eerste Nederlanders het implantaat kreeg. Hij vertelt hoe zijn leven veranderde sinds het apparaat zijn lichaam helpt de bloeddruk op peil te houden. Met één tik op zijn smartwatch stuurt hij de impulsen aan zodat hij weer makkelijker kan koken, praten of bewegen zonder telkens buiten adem te raken. Wat betekent deze technologie voor de toekomst van revalidatie? Kunnen dwarslaesie patiënten straks zelfs weer leren lopen met vergelijkbare implantaten? En hoe ver zijn we nog verwijderd van een volledig ‘slim’ ruggenmerg dat zelf reageert op het lichaam? Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
32:17
--------
32:17
AI voorspelt longaanvallen en nieuw vaccinatieadvies bij chronische longaandoeningen
In Nederland kampen ruim 1,2 miljoen mensen met een chronische longaandoening, zoals COPD, astma of longfibrose. Voor hen kan een simpele verkoudheid of griep al uitmonden in een ernstige longaanval, met wekenlang herstel of een ziekenhuisopname tot gevolg. Hoe kunnen we deze groeiende groep patiënten beter beschermen en hun kwaliteit van leven verbeteren? In deze aflevering van BNR Beter spreekt Nina van den Dungen met twee longartsen die elk vanuit hun expertise naar oplossingen zoeken: 🔹 Sami Simons, longarts en onderzoeker aan het Maastricht UMC, ontwikkelt een app die met behulp van AI en stemherkenning longaanvallen bij COPD-patiënten kan vaststellen én voorspellen. Daarmee krijgen patiënten meer grip op hun ziekte en kan mogelijk sneller worden ingegrepen om ernstige complicaties te voorkomen. Je vindt hier meer informatie over de app en het onderzoek van Sami 🔹 Suzanne Huyts, longarts bij het Máxima MC in Veldhoven, schreef de nieuwe vaccinatieleidraad voor chronische longpatiënten. Zij pleit voor een bredere inzet van vaccins – tegen griep, corona, pneumokokken en RSV – om longaanvallen en ziekenhuisopnames terug te dringen. Je vindt hier meer informatie over de vaccinatieleidraad voor chronische longpatiënten Verder gaat de aflevering in op de maatschappelijke oorzaken van longziekten: vergrijzing, luchtvervuiling en rookgedrag. Nederland dreigt in 2050 zelfs tot de landen te behoren met het hoogste percentage COPD-patiënten in Europa. Hoe voorkomen we dat? En hoe zorgen we ervoor dat patiënten toegang krijgen tot zowel innovatieve technologie als bewezen preventieve maatregelen? 21 oktober: Het Grote Zorgdebat BNR Beter zal aanwezig zijn bij Het Grote Zorgdebat, dat op 21 oktober plaatsvindt in het Beatrix Theater in Utrecht. Wil je er fysiek of online bij zijn? Kijk op het hetgrotezorgdebat.nl. Hier in de feed kun je het debat terughoren en hier vind je op 27 oktober een speciale verkiezingsspecial die na het debat wordt opgenomen. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
30:26
--------
30:26
Geen 'wondermiddel', wél hulp bij wonden: nieuwe AI-tool verandert verpleegkunde
Kunstmatige intelligentie wordt vaak gepresenteerd als dé oplossing voor alle problemen in de zorg. Maar in de praktijk stranden veel projecten omdat implementatie ingewikkeld blijkt. Hoe zorg je ervoor dat AI niet een mooie belofte blijft, maar daadwerkelijk de werkdruk verlaagt en de patiëntenzorg verbetert? In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met twee specialisten van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC): Leandra van Leeuwen-Mulder, data engineer bij het CAIRELab, en Albert Simonse, wondverpleegkundige en Nursing Information Officer. We horen hoe het CAIRELab fungeert als AI-expertisecentrum binnen het LUMC en waarom juist de samenwerking tussen technici en zorgprofessionals cruciaal is. Leandra vertelt over succesvolle toepassingen zoals de opnamevoorspeller, een systeem dat met AI berekent hoeveel patiënten waarschijnlijk moeten worden opgenomen en daarmee de communicatie en capaciteit op de spoedeisende hulp en de opnameafdeling sterk verbetert. Albert deelt zijn eigen innovatie: een AI-tool die wondfoto’s automatisch analyseert en verslag legt. Dit idee won deze maand de Nationale AI Challenge en wordt nu daadwerkelijk ontwikkeld. Daarmee kan kostbare tijd van verpleegkundigen worden bespaard en de kwaliteit van verslaglegging verbeterd. Daarnaast gaat het gesprek over de uitdagingen van implementatie: hoe neem je zorgpersoneel mee in de technologie, hoe voorkom je bias in AI-modellen en waarom zijn digitale vaardigheden minstens zo belangrijk als de technologie zelf? 21 oktober: Het Grote Zorgdebat BNR Beter zal aanwezig zijn bij Het Grote Zorgdebat, dat op 21 oktober plaatsvindt in het Beatrix Theater in Utrecht. Wil je er fysiek of online bij zijn? Kijk op het hetgrotezorgdebat.nl. Hier in de feed kun je het debat terughoren en hier vind je op 27 oktober een speciale verkiezingsspecial die na het debat wordt opgenomen. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
26:24
--------
26:24
Het grootste probleem in de zorg lossen we niet op met meer geld
De Nederlandse zorgkosten stijgen jaar na jaar, het ziekteverzuim in de sector is hoger dan in welke andere branche ook, en de personeelstekorten nemen toe. Met Prinsjesdag en de verkiezingen in aantocht is dit hét moment om de balans op te maken: hoe houden we ons zorgstelsel toekomstbestendig? In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met huisarts en columnist Danka Stuijver en gezondheidseconoom Xander Koolman over de harde keuzes die we als samenleving moeten maken. Stuijver, auteur van het boek Dit kost ons de zorg, wijst op een paradox: aan de ene kant worden gezonde veertigers met vage knieklachten binnen twee weken doorverwezen voor een MRI, terwijl kwetsbare kinderen maanden op jeugdzorg moeten wachten. Het probleem is niet alleen geld, maar vooral prioritering: wie krijgt welke zorg, en waarom? Koolman benadrukt dat het huidige stelsel versnipperd is en dat zorgaanbieders vaak zelf bepalen waar de capaciteit naartoe gaat. Dat leidt tot rendabele zorg, maar niet altijd tot de zorg die maatschappelijk het hardst nodig is. Ook komt de discussie over het eigen risico aan bod. Het halveren of afschaffen ervan lijkt aantrekkelijk voor de patiënt, maar kan leiden tot meer – soms onnodige – zorgconsumptie en hogere premies voor iedereen. De vraag is: hoe vinden we de balans tussen solidariteit, betaalbaarheid en doelmatigheid? Stuijver pleit voor een “dijkgraaf” voor de zorg: een onafhankelijke beslisser die boven de partijen staat en maatschappelijke belangen zwaarder laat wegen dan individuele of commerciële belangen. Koolman ziet daarnaast kansen in burgerberaden om keuzes over zorgverdeling samen met de samenleving te maken. 21 oktober: Het Grote Zorgdebat BNR Beter zal aanwezig zijn bij Het Grote Zorgdebat, dat op 21 oktober plaatsvindt in het Beatrix Theater in Utrecht. Wil je er fysiek of online bij zijn? Kijk op het hetgrotezorgdebat.nl. Hier in de feed kun je het debat terughoren en vind je op 27 oktober een speciale verkiezingsspecial die na het debat wordt opgenomen. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
33:45
--------
33:45
Hoe de biologische klok het herstel van patiënten in het ziekenhuis beïnvloedt
Onze biologische klok bepaalt veel meer dan alleen wanneer we moe worden. Het interne ritme in onze hersenen en cellen stuurt ook hoe we voedsel verteren, hoe ons immuunsysteem reageert en zelfs hoe goed medicijnen werken. Maar in de praktijk houden we daar in de zorg en in de maatschappij nauwelijks rekening mee. Van nachtdiensten tot vaste schooltijden en ziekenhuizen die patiënten midden in de nacht wakker maken: ons natuurlijke ritme raakt uit balans, met grote gevolgen voor gezondheid en herstel. In deze aflevering van BNR Beter spreekt presentator Nina van den Dungen met twee experts: Inês Chaves (Erasmus MC), chronobioloog die onderzoekt hoe te vroeg geboren baby’s hun biologische klok ontwikkelen op de intensive care. Ze laat zien hoe licht-donker-ritmes en de samenstelling van moedermelk invloed hebben op de ontwikkeling van deze kwetsbare kinderen. Dirk Jan Stenvers (Amsterdam UMC), internist-endocrinoloog die onderzoekt hoe slaap, voeding en medicatie in ziekenhuizen beter afgestemd kunnen worden op het ritme van patiënten. Hij werkte mee aan projecten waarin slaap op ziekenhuisafdelingen actief werd verbeterd. Daarnaast hoor je een reportage van verslaggever Stijn Goossens vanaf het festival Lowlands, waar onderzoekers testen hoe slaaptekort en een verstoord ritme de alertheid en prestaties beïnvloeden. Het laat zien dat dezelfde principes gelden voor festivalgangers, nachtwerkers én patiënten in de zorg. Onderwerpen die langskomen in deze aflevering: Het verschil tussen ochtend- en avondmensen en de invloed van licht. Social jetlag: waarom een wekker ons vaak te vroeg uit bed haalt. Hoe nachtwerk en verkeerde eettijden bijdragen aan obesitas en diabetes. Het belang van slaapkwaliteit in ziekenhuizen en simpele interventies die patiënten sneller kunnen laten herstellen. Wat de politiek en maatschappij kunnen doen: van afschaffen van de zomertijd tot flexibelere school- en werktijden. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.
De zorg in Nederland heeft het moeilijk. Met een toenemende vergrijzing wordt de vraag om zorg groter en het arbeidspotentieel krapper. Dat zet de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg enorm onder druk. We zullen het zorgsysteem dus slimmer en efficiënter moeten inrichten.
Gelukkig wordt daar hard aan gewerkt. Technologie, wetenschap en experimentele behandelaren spelen een steeds grotere rol. Zorgrobots, slimme kleding, kunstmatige intelligentie, personalised medicine, betere afspraken en vernuftige bedrijfsvoering dragen hier allemaal aan bij. Deze ontwikkelingen verlagen de werkdruk van zorgprofessionals, zodat ze meer tijd hebben voor het mensenwerk: zorgen voor anderen.
Over BNR Beter
In BNR Beter – Over de Zorg voor Morgen wordt onderzocht welke prachtige ontwikkelingen er gaande zijn, hoe die in de praktijk uitpakken en hoe patiënten en zorgprofessionals hiermee geholpen worden.
Presentator Nina van den Dungen interviewt de bedenkers van de nieuwste zorginnovaties en ze spreekt specialisten en verpleegkundigen wiens werk verlicht worden door deze veranderingen. Nina gaat samen met redacteur Sterre ten Houte de Lange op reportage naar de ziekenhuizen, UMC’s, zorginstellingen, laboratoria en testruimten waar deze nieuwe technieken worden ontworpen of voor het eerst worden ingezet in de patiëntenzorg.
Elke aflevering stellen we onszelf een aantal vragen: wat is het probleem waar de zorgprofessionals en patiënten tegenaan lopen? Welke oplossing is daarvoor bedacht? Is deze oplossing efficiënter, effectiever en goedkoper dan hoe het eerder ging? Hoe kijken de behandelend artsen naar deze ontwikkelingen? Lukt het om de innovaties te implementeren? Welke obstakels komen de wetenschappers en uitvinders tegen?
Over de makers
Nina van den Dungen is journalist en presentator bij BNR Nieuwsradio. Nina presenteert naast BNR Beter het programma Doorgelicht en is onder meer wekelijks te horen in de Ochtendspits.
Sterre ten Houte de Lange is zorgjournalist en redacteur bij BNR Nieuwsradio. Ze maakte eerder voor BNR de podcast Uitgedokterd: HIV - de Hemel kan wachten.
![Podcast Het geheim van gewoon DOEN [was: Het geheim van slanke mensen]](https://nl.radio.net/podcast-images/175/het-geheim-van-slanke-mensen.jpeg?version=9b6ab1cb0cfaf8b7d3c02cf0abae0cf1)
Netherlands